‘De burgemeester houdt voet bij stuk’, meldde een ambtenaar van de gemeente Zaanstad toen de voorzieningenrechter in Haarlem aan hem vroeg of er geen ruimte was voor dialoog tussen de twee partijen. Ruimte was er niet bij de gemeente, maar de rechter in Haarlem verleent de horecaondernemers van Teasers toch een voorlopige voorziening.

Deze woensdagmiddag – 12 november- stonden de eigenaren van café Teasers aan de Dam tegenover de gemeente in een spoedzitting. Burgemeester Jan Hamming had de horecazaak voor drie maanden gesloten wegens ‘ernstige geweldsincidenten’. Hij toonde wel nog de coulance om te wachten tot de uitspraak van de voorzieningenrechter. Volgens de burgemeester moest Teasers echt uiterlijk morgen – 13 november – sluiten.

Maar de rechter lijkt weinig te zien in de juridische grondslag voor deze drastische maatregel. Hij schorste het sluitingsbevel, en Teasers kan gewoon open blijven tot de definitieve rechtszaak. Dat is hard nodig, legt mede-eigenaar Kevin de Koning-Panen uit. Drie maanden dicht betekent volgens hem het faillissement van Teasers.

Twee voorvallen

De zaak tegen Teasers draait om twee voorvallen die uitgebreid in de rechtbank werden besproken. Eén daarvan was op 6 en de ander op 21 september. Volgens de burgemeester tastten eigenaren van Teasers: Glenn de Koning en Kevin de Koning-Panen de openbare orde ernstig aan. De gemeente legde daarom niet alleen een sluiting van drie maanden op, maar trok de horecavergunning van het café ook voorwaardelijk in voor een jaar. Dat betekent dat bij een nieuw incident de vergunning onmiddellijk kan worden ingetrokken.

Dit zwaard van Damocles was wel al in werking en blijft ook nu nog gewoon staan. Bij het incident op 6 september zou mede-eigenaar Kevin de Koning-Panen gevochten hebben. Daarbij zou het vermeende slachtoffer zijn geschopt en geslagen tegen het hoofd.

Het incident zou plaats hebben gevonden bij Café ’t Gildehuys, een aantal panden verderop. Volgens De Koning-Panen werden er homofobe opmerkingen naar hem geslingerd vanuit het café. De Koning-Panen erkent dat er sprake was van een fysieke confrontatie, maar het idee dat hij de aanstichter was, vindt hij onzin. Het incident is gefilmd. Daarbij heeft de politie geconcludeerd dat De Koning-Panen het vermeende slachtoffer heeft geslagen en tegen het hoofd heeft geschopt.

Aangifte

Het slachtoffer heeft van het incident aangifte gedaan bij de politie. De Koning-Panen deed op zijn beurt aangifte van discriminatie. Het tweede incident, op 21 september, woog voor de burgemeester het zwaarst.

Glenn de Koning verklaart dat hij in paniek raakte toen hij hoorde dat zijn neef op het Damgebied ter hoogte van Stadscafé de Clown een hartaanval kreeg.

De Koning probeerde bij de ambulance te komen, wat volgens de gemeente en politie leidde tot het belemmeren van het ambulancepersoneel. De aanwezige politie wilde ingrijpen toen De Koning-Panen tussenbeide kwam. Hij is toen door de politie omver geduwd, waarna De Koning-Panen naar de agent uithaalde. Volgens De Koning-Panen heeft hij hem niet geraakt; volgens de agent heeft de medeeigenaar van Teasers hem op zijn oor geraakt.

Knip- en plakwerk

Op basis van die incidenten is het pand gesloten. De rechter moest nog wel flink speuren in de stukken van de gemeente naar wat nu precies de grondslag is voor de sluiting. De rapportage van de gemeente Zaanstad noemt hij ‘knip- en plakwerk’, waarin niet altijd precies duidelijk is wie er wanneer wordt bedoeld.

Op navraag van de rechter geeft de advocaat van de gemeente niet direct antwoord maar legt uit dat de sluiting heeft plaatsgevonden op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), waarin staat dat de burgemeester een pand kan sluiten als:

  • naar zijn oordeel de openbare orde gevaar loopt of het woon- en leefklimaat in de omgeving van het horecabedrijf door de aanwezigheid van het horecabedrijf nadelig wordt beïnvloed; (APV 2.28c lid c.)
  • aannemelijk is dat de exploitant of de leidinggevende betrokken is, of hem ernstige nalatigheid kan worden verweten bij activiteiten in of vanuit het horecabedrijf, die gevaar kunnen veroorzaken voor de openbare orde of een bedreiging vormen voor het woon- of leefklimaat in de omgeving van het horecabedrijf, dan wel als naar het oordeel van de burgemeester de wijze van bedrijfsvoering of het levensgedrag als bedoeld in artikel 2:28b een dergelijk gevaar of bedreiging vormt; (APV 2.28c lid e.)

Verder is het een eis in de APV dat

  • De exploitant en de leidinggevende doen wat nodig is voor een goede gang van zaken in het horecabedrijf en in de directe omgeving daarvan en zijn verantwoordelijk voor een deugdelijke exploitatie. (APV 2:28 lid 3.)

Op basis van deze drie punten wil de gemeente overgaan tot sluiting. De rechter was daar uiterst kritisch over. Ten eerste zet de rechter, net als advocaat Linda Stolk die de horecaondernemers bijstond, grote vraagtekens bij de vraag of de gebeurtenissen überhaupt wel kunnen worden gezien als ‘vanuit het bedrijf’. Geldt alles wat de heren doen dan als ‘vanuit Teasers’?

Verantwoordelijkheid

Volgens de gemeente is het zo dat de heren bij iedereen op het Damgebied bekend zijn als eigenaren van Teasers en dus de verantwoordelijkheid hebben om goed met hun positie om te gaan. Alles wat zij doen op het Damgebied is volgens de gemeente onlosmakelijk verbonden met Teasers.

Dat ze verantwoordelijkheid hebben, vindt de rechter ook, maar of alles wat de exploitanten op het Damgebied inderdaad per definitie ‘vanuit’ Teasers is, daar zet hij grote vraagtekens bij. Dat de heren een goede gang van zaken in de directe omgeving van het horecabedrijf hebben verstoord, is een stuk aantoonbaarder, maar daar tilt de rechter niet zo zwaar aan.

Het belangrijkste bezwaar van de rechter tegen de argumentatie van de gemeente is de suggestie dat de openbare orde gevaar loopt en het leefklimaat negatief wordt beïnvloed. Dit geldt strikt genomen in de tegenwoordige tijd.

Risico

‘Wat is nu de voortgaande ordeverstoring?’ Vroeg hij herhaaldelijk. De gemeente beargumenteerde dat zulke gebeurtenissen precedent kunnen zijn en dat de gemeente een signaal moet afgeven. Dat betekent volgens de rechter nog niet dat er sprake is van een voortgaande ordeverstoring, wat wel de strekking is van het artikel dat de gemeente aanhaalt.

Tevens is de zaak die Zaanstad presenteert ongebruikelijk; volgens hem is een dergelijke sluiting gebruikelijk op grond van de Opiumwet, omdat de kans op herhaling dan groot is. Maar de rechter ziet niet in hoe sluiting van Teasers de kans op herhaling zou moeten verkleinen, aangezien ze niet direct iets met de bedrijfsvoering te maken hebben.

‘Er wordt de indruk gewekt dat het in Zaandam helemaal niet goed gaat, dat er voortdurend sprake is van verstoring van openbare orde [ ] en dat daar streng tegen moet worden opgetreden.’

Een gemeenteambtenaar bracht daar tegenin dat een horecagebied altijd een verhoogd risico heeft, maar de rechter concludeert: ‘Het schaadt niemand als Teasers openblijft.’

Emotioneel

Glenn de Koning reageert emotioneel tijdens de zaak. ‘Teasers is voor ons een kindje. We zijn al twaalf jaar met heel veel zin en passie bezig.’ Kevin de Koning-Panen voegt daaraan toe: ‘Drie maanden sluiting betekent ons faillissement. Is dat het waard?’

Als de rechter een dialoog tracht op te zetten, schudt de ambtenaar van de gemeente Zaanstad stellig zijn hoofd. ‘De burgemeester wil daadkrachtig optreden en ziet geen ruimte om verder te wachten.’

De rechter concludeerde uiteindelijk dat het belang van de ondernemers, voortzetting van hun bedrijf en het voorkomen van faillissement, zwaarder woog dan het abstracte signaalbelang van de gemeente. Zeker omdat er op dit moment geen sprake is van een voortdurende verstoring.

Parallellen

De zaak heeft opvallende parallellen met een andere horeca-affaire in Zaanstad: die van lunchroom Gunay. Daar ging de gemeente nog een stapje verder toen ze de exploitatievergunning meteen met een jaar introkken, een doodsvonnis voor een restaurant als dat. De rechter twijfelde aan de juridische grondslag van Zaanstad en de gemeente werd teruggefloten.

De rechter velde nu geen definitief oordeel over de juridische grondslag van Zaanstad, maar trok deze wel flink uit elkaar, en het is maar afwachten of de sluiting van Zaanstad het uiteindelijke bezwaar gaat overleven.

In beide zaken wordt de aanpak van burgemeester Jan Hamming slachtoffer van juridische problemen. De aanpak wordt gekenmerkt door zware sancties en snel ingrijpen. Dit zou een signaal moeten geven dat de burgemeester dit soort gedrag niet accepteert.

Dat signaal is nu wel verstoord door nóg een zaak waar de juridische onderbouwing van Zaanstad wéér lijkt te wankelen. De zitting in de bodemprocedure van Teasers wordt over enkele weken verwacht. Tot die tijd blijft de sluiting geschorst en kan de bar zijn deuren openhouden.

Door Marijn Kerkhoven op basis van hoorzitting in de rechtbank in Haarlem op 12 november 2025. En de APV.