Wat ging er mis met de ZaansePas? Veel. Zaanstad deed geen onderzoek naar aanbieder Groupcard die in feite maar bestond uit een netwerk van bv’s en een stichting die volledig gecontroleerd werd door één persoon: John Keunen. Keunen sluisde vervolgens, via de stichting die het geld beheerde, illegaal fondsen door naar zijn bv’s. Over de ondergang en de gevolgen van de reeks van faillissementen werd vervolgens zeer terughoudend gecommuniceerd.

Op 19 juni vertoont het bv-netwerk van Groupcard het eerste scheurtje als GroupCard BV surseance van betaling aanvraagt. Wethouder René Tuijn (PvdA) reageert op 27 juni laconiek: het gaat om ’tijdelijk uitstel van betaling om financiële problemen op te lossen’. Groupcard heeft laten weten ‘dat alle platformen en diensten op dit moment beschikbaar zijn.’ De ZaansePas kan gewoon door.

Maar er wordt niks opgelost. GroupCard BV gaat op 1 juli failliet. Tuijn blijft optimistisch, op 10 juli schrijft hij doodleuk aan de raad dat Groupcard nog steeds in ‘voorlopige surseance van betaling’ verkeert, maar ‘wij ervaren dat de dienstverlening gewoon doorloopt.’ Alle problemen kunnen worden opgelost.

Als dominostenen vallen de bv’s van Groupcard vervolgens om. Aan Groupcard Commercial BV wordt op 18 juli surseance van betaling verleend, drie dagen later, op 21 juli, gaat het failliet. Op die dag valt ook het doek voor Groupcard Holding BV en Groupcard Solutions BV.

Alles failliet

Dat is ook doorgedrongen tot Zaanstad, Tuijn (25 juli): ‘alle overgebleven BV’s van Groupcard, waaronder Groupcard Commercial B.V., waarmee wij als gemeente een overeenkomst hebben, zijn failliet verklaard’. In feite heeft Zaanstad een overeenkomst met het gehele netwerk van Keunen waarin alle onderdelen met elkaar verbonden zijn. De gemeente heeft bijvoorbeeld € 318.518,68 overgemaakt naar de Stichting Derdengelden Groupcard, en de wethouder vreest dat die gelden ‘onrechtmatig zijn aangewend voor het dichten van tekorten binnen BV’s van Groupcard’. Er is ook een lichtpuntje: er heeft zich een overnamepartner gemeld, een ‘gerenommeerde speler’.

Op 29 juli volgen nog drie faillissementen (kennelijk waren toch niet alle overgebleven bv’s failliet): KAF Beheer BV (aandeelhouder Groupcard BV), Sherki BV (die een kaart voor Barneveld exploiteert) en de Stichting Derdengelden GROUPCARD. Die stichting beheerde dus de drie ton van de gemeente.

Op 31 juli schrijft Tuijn voor de vierde keer aan de raad. Slecht nieuws: Zaanstad moet ’tijdelijk’ stoppen met de ZaansePas, de gedroomde overnamekandidaat heeft zich teruggetrokken, ‘de overeenkomst met Groupcard Commercial B.V. is ontbonden’.

Centric

Een week eerder schreef de bewindvoerder van het failliete Groupcard, mr. Carry Dullaart van Labré advocaten op Linkedin overigens dat op 24 juli softwarebedrijf Centric de Stadspas Activiteiten gekocht heeft (de ZaansePas was één van de 12 stadspassen van Groupcard).

In totaal zeven faillissementen van bedrijven en een stichting waarbij Groupcard-oprichter Johannes Antonius Josephus Marie (John) Keunen aan alle touwtjes trekt. Hij is via Keunen Holding BV (het enige bedrijfsonderdeel dat niet failliet is), enig aandeelhouder, bestuurder en directeur van alle zes failliete bv’s en daarnaast ook nog eens voorzitter en enig bestuurder van de Stichting Derdengelden GROUPCARD.

Zes bv’s en één stichting failliet. John Keunen is de alleenheerser bij alle bedrijven en de stichting. Zaanstad heeft een ‘overeenkomst’ met Groupcard Commercial BV en heeft geld gestald bij de Stichting Derdengelden.

Bovenstaand schema maakt duidelijk dat alle bv’s en de Stichting met elkaar verbonden zijn: wie zaken doet met het ene bedrijf doet ook zaken met het ander. Er zijn geen andere aandeelhouders en geen andere bestuurders dan John Keunen. En de stichting heeft geen onafhankelijke voorzitter en geen voltallig bestuur. Volgens onderzoek van de NOS was dat wel verplicht. Ook had Groupcard niet de noodzakelijke vergunning van De Nederlandse Bank om kredieten te verschaffen.

Alarmbellen

De vraag is waarom Zaanstad dat zelf niet heeft uitgezocht? Met wie gingen ze eigenlijk in zee? Hoe zat het met die stichting? Om het bovenstaande in kaart te brengen heeft De Orkaan een ochtend werk gehad en moest acht keer een uittreksel uit het Handelsregister opvragen (totale kosten € 74). Waarom heeft de gemeente dat zelf niet gedaan? Vooral de positie van Keunen als voorzitter en enig bestuurder van de Stichting die het geld beheerde had alarmbellen af moeten doen gaan.

De tweede vraag is waarom de informatievoorziening zo summier, onvolledig en versluierend is geweest. Problemen zijn ontkend, als Groupcard al failliet is lijkt Tuijn dat niet te weten, pas 10 dagen nadat Groupcard Commercial BV failliet is gegaan gaat de website van de ZaansePas offline, de overname door Centric die de curator noemt blijft onvermeld.

Pashouders worden pas op 5 augustus geïnformeerd (‘De gemeente kan u ook geen compensatie aanbieden, omdat ook wij gedupeerd zijn.’). Aangesloten bedrijven hebben dan nog niks gehoord.

Inmiddels hebben ook DZ, POV en de PVV vragen gesteld aan de wethouder.

Door Piet Bakker op basis van eerder nieuws op De Orkaan, NOS, Linkedin, brieven aan de raad, vragen DZ en POV, website Zaanstad, brief van Zaanstad aan pashouders, contact met ondernemers en gegevens van de Kamer van Koophandel.