De spanning rond de Zaandriehoek bereikt morgen – dinsdag 22 juli – een juridisch hoogtepunt. Drie partijen, waaronder bewoners, ontwikkelaar Patrick van Nek en fabrikant Vicair vechten het bouwplan van 237 woningen in Wormer aan bij de Raad van State (RvS).

Het plan gaat over het gebied tussen de Veerdijk, het Merckenrif en de Bruynvisweg. Buurtbewoners maken zich zorgen over wat er straks allemaal verandert: te veel nieuwbouw, te weinig parkeerplekken en minder uitzicht op de Zaan en de monumentale panden. De RvS moet nu beslissen of het plan mag doorgaan of niet.

Protest

Eerder schreef De Orkaan al over het buurtprotest tegen de plannen. Begin mei overhandigden bewoners van onder meer Kuif, Boog, Golf, Scherm en Zaanslinger een brief met ruim 200 handtekeningen aan wethouder Rolf van Wanrooij. In de brief uitten ze hun zorgen over de impact van de nieuwbouw op hun leefomgeving.

Ze vinden het plan te grootschalig voor de wijk en vrezen verlies van parkeerplekken, groen en daglicht. Ook het uitzicht op de Zaan en het karakter van monumentale panden zoals Pakhuis Java zouden worden aangetast. ‘De projectleider wil groot en veel,’ zei een bewoner destijds, ‘maar de omgeving moet het wel aankunnen.’

De bewoners zijn niet de enigen die zich verzetten tegen het wijzigingsplan. Ook Stichting Forte Florence, eigendom van ontwikkelaar Patrick van Nek, en het bedrijf Vicair, gevestigd aan de Bruynvisweg, hebben beroep ingesteld bij de RvS. Van Nek is eigenaar van het rijksmonument Pakhuis Herinnering aan de Veerdijk en was eerder betrokken bij plannen voor herontwikkeling in het gebied. 

Sociale huur

Ook in de gemeenteraad leidde het plan tot kritiek. In juni stelden PvdA-raadsleden Monique Klootwijk en Kees-Jan Kindt schriftelijke vragen aan het college over het lage aandeel sociale huur en de manier waarop bewoners zijn betrokken.

Van de 237 geplande woningen zijn er 52 bedoeld voor sociale huur en 32 voor sociale koop. Samen is dat 35 procent sociaal, maar het aandeel sociale huur blijft steken op 22 procent. Flink onder het gemeentelijke beleid van 30 procent. Volgens het college komt dat doordat de afspraken al begin 2022 zijn vastgelegd in een contract met de ontwikkelaar, nog vóór de nieuwe beleidsregels golden.

Die afspraken liggen juridisch vast en kunnen niet zomaar worden aangepast. Wel zegt de gemeente opnieuw in gesprek te gaan met de ontwikkelaar over een mogelijk groter aandeel sociale huur.

Ook over de inspraak is het college kritisch op zichzelf. Er zijn wel bewonersavonden geweest en nieuwsbrieven verstuurd, maar de communicatie over de keuzes had beter gekund. Die les neemt Wormerland mee naar volgende projecten.

Parkeren & hoogbouw

Naast de plannen voor de Zaandriehoek maakt ook Veerdijk 44 deel uit van de gebiedsontwikkeling. Op deze locatie, vlakbij de monumentale pakhuizen aan de Zaan, is hoogbouw voorzien met maximaal 150 woningen.

Die ontwikkeling roept al langer vragen op, zowel bij bewoners als bij de Wormerlandse POV-fractie. Jacco Hendriks stelde technische vragen over de hoogte van het gebouw, het effect op het zicht op monumenten en de parkeerdruk. De geplande bouwhoogte van 28,5 meter past volgens het college binnen de beleidsvisie voor de Zaanwand, waarin hogere volumes in de tweede lijn worden toegestaan. Toch is er kritiek op de schaal van het gebouw in verhouding tot de directe omgeving.

Ook over parkeren zijn zorgen: het plan biedt 97 parkeerplaatsen voor maximaal 150 woningen, aangevuld met deelauto’s. Volgens de gemeente voldoet dit aan de parkeernormen, maar in heel Wormerland zijn momenteel slechts twee deelauto’s beschikbaar.

Vertraging

De procedure bij de RvS zorgt in elk geval voor vertraging. Zolang de rechter geen uitspraak heeft gedaan, blijft het wijzigingsplan in de wachtstand. Dat betekent dat de bouw voorlopig niet kan starten.

De uitspraak volgt doorgaans binnen anderhalve tot twee maanden na de zitting. Wordt het plan goedgekeurd, dan kan de uitvoering alsnog beginnen. Maar als de rechter het plan (deels) vernietigt, moet de gemeente terug naar de tekentafel, met mogelijk maanden extra vertraging als gevolg.

Door Nick Boeske. De info is gebaseerd op het zittingsrooster van de RvS, het raadsinformatiesysteem van Wormerland (met vragen van POV en PvdA) en eerder geschreven artikelen. Foto van de projectwebsite ‘Hier aan de Zaan’.