De slotwoorden van de laatste inspreker over de Zaanse Schans-plannen waren nog nauwelijks uitgestorven in het Zaanstad Beraad of de raadsleden kregen te horen dat ze dinsdag 20 mei de plannen inhoudelijk moeten bespreken. Twee dagen later – donderdag 22 mei – staat de besluitvorming in de gemeenteraad op de agenda.
Om te voorkomen dat het tijdens het Zaanstad Beraad uitloopt (en dus donderdag geen besluit kan worden genomen), krijgen raadsleden beperkte spreektijd. Dat is bijzonder bij het Zaanstad Beraad waar fracties over het algemeen onbekommerd hun vragen kwijt kunnen en vervolgens ook op de antwoorden van de wethouder kunnen reageren.
Op basis van wat er in het Beraad gebeurt, besluiten fracties om amendementen en moties in te dienen bij de behandeling in de gemeenteraad. Die moeten dan eerst van ambtelijk advies worden voorzien. Partijen krijgen nu één dag om hun moties en amendementen in te dienen (woensdag 21 mei tot 17.00 uur) waarna ze door Zaanstad donderdagochtend van ‘ambtelijk advies’ worden voorzien. Daarna moeten ze op de website worden gepubliceerd.
Spreektijd
Totaal zijn er nu al 29 stukken bij het vergaderonderwerp gevoegd terwijl er ook 30 inspraakteksten en meer dan 10 ingekomen stukken over de zaak gaan: alternatieve plannen van ondernemers, hun juridisch advies, tegen-adviezen op verzoek van erfgoedverenigingen, brieven van Zaansche Molen, bus-lobby (Fred Teeven), Fietsersbond, Zaans Erfgoed, ondernemersverenigingen, de eigenaar van De Os en de bewoners van Haaldersbroek. En daarbij komen dan nog de technische presentatie, de moties en amendementen.
Burgemeester Jan Hamming noemt de raadsvergadering wel eens ‘de hoogmis van de lokale democratie’. In dit geval eerder een schietgebedje met beperkte spreektijd en krappe voorbereiding.
Agendacommissie
Partijen zijn verdeeld over de snelheid waarmee de plannen door de raad worden geloodst. Het besluit om het snel te behandelen is genomen door de ‘agendacommissie’ die bestaat uit de burgemeester, de griffie en vijf raadsleden: Natasja Cornelisse (PVV), Jos Kerkhoven (DZ), Marieke Visser (PvdA), Flip Hoedemaeker (D66) en Julie van ’t Veer (CDA). De laatste laat weten:
‘Deze keuze is niet snel gemaakt en is weloverwogen. We hebben hierbij verschillende zaken in overweging genomen om tot dit besluit te komen, waaronder de consequenties die verbonden zitten aan het later behandelen van raadsvoorstel en daarmee pas na de Voorjaarsnota. Ook hebben we voor dit besluit een peiling gedaan onder de verschillende fracties en het huidige besluit is daaruit voortgekomen.’
Flip Hoedemaker (D66) voegt daaraan toe dat bij de ambtelijke organisatie is getoetst ‘of die in staat zou zijn om een eventuele grote hoeveelheid moties en amendementen tijdig van advies te kunnen voorzien voor de raadsvergadering van donderdag’. Hij gaat er vanuit dat de behandeling ‘ordentelijk af kan worden gedaan’. Overigens moet aan het eind van de vergadering dinsdag nog vastgesteld worden of het voorstel op dat moment voldoende behandeld is of niet. Als dat niet zo is, kan het niet naar de raad.
Principebesluit
De Orkaan vroeg raadsleden of één avond voor het Zaanstad Beraad en twee dagen later besluitvorming in de gemeenteraad niet te ‘krap’ zou zijn en recht doet aan het omvangrijke en belangrijke dossier. Bij de POV en SP zijn ze daar kort over, Perry van der Velde (POV): ‘naar onze mening wel’. Anna de Groot (SP): ‘hiermee kunnen we prima leven’.
Stella Pieterson (PvdD) denkt ook dat het kan, het is immers een ‘principebesluit’ en het moet begrotingstechnisch ook voor de Voorjaarsnota genomen worden:
‘We hebben 4 uur om het politiek te behandelen. Wij denken dat dat genoeg moet zijn, juist omdat er al zoveel technische vragen zijn gesteld en nog gesteld kunnen worden. Bovendien is het een principebesluit: het gaat nu alleen nog maar over de vraag of Zaanstad verder uit gaat zoeken met bewoners, erfgoedpartijen en ondernemers of en hoe er een duurzaam exploitatiemodel kan worden ontwikkeld. Het zou goed zijn als er bij aanvang van het toeristenseizoen 2026 een begin gemaakt kan worden met het verbeteren van oa de leefbaarheid, door toeristen daaraan bij te laten dragen. Maar dan moet deze beslissing wel voor de Voorjaarsnota genomen zijn.’
Ook Pieterson benadrukt dat er in het Zaanstad Beraad dinsdag nog aan de noodrem kan worden getrokken: ‘in theorie kan dinsdag alsnog de conclusie zijn dat het niet rijp is voor besluitvorming.’
Soort ‘startnotitie’
ROSA-fractievoorzitter Hans Kuyper denkt dat het moet kunnen, ook hij benadrukt dat het besluit van donderdag pas ‘een begin’ is:
‘Uit de inspraak komt ons inziens een goed beeld van de tegengestelde belangen naar voren. Die werden natuurlijk ook vaak, al dan niet in iets andere bewoordingen, herhaald. Daarnaast is het dossier Zaanse Schans niet nieuw, we zijn er al decennia mee bezig en de laatste jaren als raad steeds intensiever. Het besluit dat voorligt geeft richting aan de ontwikkeling en stelt middelen beschikbaar om die uit te werken. Het is het begin van een (hopelijk niet al te lang) proces waarin de raad nog een aantal besluiten te nemen heeft.’
Het is volgens Kuyper, die een collega aanhaalt, ‘een soort startnotitie. Een heel stuk groter en ingrijpender dan de gemiddelde startnotitie natuurlijk, en daarom praten we er ook een hele avond over. Maar dat is wat ROSA betreft in deze fase voldoende.’
Ook bij de PvdA denken ze ‘dat dit zou moeten kunnen’. Raadslid Hans Stokebrand:
‘Vergeet niet dat we op tijd de stukken ontvangen hebben, er een goed gepland werkbezoek is geweest is, de antwoorden op de technische vragen steeds op tijd ontvangen hebben en de insprekers uitgebreid aan het woord zijn geweest.’
‘Niet onhaalbaar’
Misschien ‘niet ideaal’ vindt Natascha Stroo (GL) de beslissing om het politieke debat over de Zaanse Schans op één avond met spreektijd te doen, ‘maar niet onhaalbaar of te krap’:
‘De raad heeft de stukken al enige tijd kunnen inzien, het werkbezoek aan de Zaanse Schans was goed georganiseerd en zeer informatief, en de inspraakronde heeft waardevolle input opgeleverd. De strekking van de bijdragen – met name van ondernemers – was bovendien voor een groot deel eensluidend. Ik durf dan ook te stellen dat de meeste fracties inmiddels goed geïnformeerd zijn en hun standpunt wel hebben bepaald.’
Dat er met spreektijd wordt gewerkt kan volgens Stroo ook een voordeel zijn: ‘het helpt ons om “to the point” te blijven. En dat komt de kwaliteit van het debat vaak juist ten goede.’
VVD’er Fidel Lopes heeft eerst getwijfeld:
‘maar na de overwegingen en gevolgen van het uitstellen te hebben gehoord lijkt het mij uiteindelijk toch wijs. Ik denk dat twee avonden, zoals gepland was, goed was geweest maar dat het ook twee avonden dezelfde standpunten-uitwisseling was dus het kan ook in eentje.’
‘Zwaar gemoed’
Hanneke Veurink (CU) is ‘niet blij’ met het besluit om het binnen één week te regelen, ze vindt het ‘onwenselijk maar onvermijdelijk’. Het liefst had ze meer tijd gehad maar is toch met een ‘zwaar gemoed’ akkoord gegaan. Het besluit pas na de behandeling van de Voorjaarsnota te nemen zou nog meer problemen opleveren: ‘we gaan misschien wel brokken maken, maar dat gebeurt ook als we nu geen beslissing nemen’.
Erdogan Sahin van DENK heeft ernstige bedenkingen tegen de gang van zaken en vreest de financiële gevolgen van een overhaaste beslissing:
‘Het lijkt erop dat ze vastberaden zijn om dit erdoorheen te drukken – het begint echt absurde vormen aan te nemen. Ik ben benieuwd welke belangen of personen hierachter schuilgaan. Ik verwacht dat dit nog het nodige gedoe gaat opleveren, en vermoed dat er nog meerdere sessies zullen volgen. Hopelijk lukt het ons om het tegen te houden. Het zou zonde zijn om 1,9 miljoen uit te geven aan een onderzoek waarvan we nu al weten dat het juridisch niet haalbaar is.’
‘Historische fout’
Jos Kerkhoven (DZ) heeft ook bezwaren en zorgen bij deze volgens hem ‘rammelende’ plannen:
‘De uitdaging is ook dat pas na dinsdag moties en amendementen gemaakt kunnen worden dus daar ligt ook een een punt van zorg. Al met al is er alles aangelegen om dit plan er Asap (as soon as possible) door heen te jassen. Het rammelt aan alle kanten 😡 en we staan aan de vooravond van een historische fout.’
Marianne de Boer (LZ) vindt dat het democratisch proces in de knel komt door het op deze gehaaste manier te willen regelen:
‘Dit heeft helemaal niets meer met democratie te maken. Blijkbaar vindt een meerderheid het helemaal prima dat er in een ontzettend kort tijdsbestek even een zeer belangrijk en zeer impactvol besluit doorheen gejast moet worden. Ook nog eens onder spreektijd in een Zaanstad Beraad: unicum. Want stel je voor dat oppositiepartijen kritische vragen stellen aan andere partijen waarom ze in vredesnaam voor dit ondoordachte en niet goed onderbouwde plan stemmen. Over moties en amendementen om nog een poging te doen de smeekbede van de ondernemers serieus te nemen om het samen te doen hoeft niet met fracties overlegd te worden. Echt knettergek!’
Referendum
De besluitvorming donderdag kan doorkruist worden als er 500 of meer geldige steunbetuigingen voor een referendum over dit ‘voorgenomen besluit’ zijn binnengekomen. Dat wordt maandag of dinsdag bekend gemaakt. Als dat aantal gehaald wordt, moet de raad eerst besluiten of er inderdaad een referendum gehouden kan worden.
Het Zaanse Schans-besluit zelf kan dan niet in stemming gebracht worden in de gemeenteraad. Er moet – als wij de Referendumverordening goed begrepen hebben – echter wel over amendementen worden gestemd omdat die het raadsvoorstel kunnen veranderen.
Door Piet Bakker op basis van vergaderagenda Raad Zaanstad, uitvraag bij fracties, Referendumverordening en website Zaanstad, eerder nieuws over de Zaanse Schans en het referendum. Foto: Zaanstad Beraad tijdens de inspraak van donderdag 15 mei (De Orkaan).
Er wordt ons van alles door de strot geduwd. Het lijkt Den Haag wel. Voordat er een regeringswissel gaat plaatsvinden worden nog ff gauw allerlei wetten en maatregelen er door gejast. Ik gok dat ook bij de lokale verkiezingen straks een flinke verschuiving gaat plaatsvinden, maar dan is de “gevangenis” de Zaanse Schans al een feit en nog veel meer hete hangijzers.
De raad is niet democratisch maar zijn dictatoriaal oftewel hun wil is wet!
Zaankanters willen geen hek om de Schans!
Het is inderdaad zo dat alles draait om het Zaans Museum.
Als een bedrijf een verliesgevend onderdeel heeft wordt dat afgestoten dus dat moet hier ook gebeuren.
Zoek een andere locatie voor dat museum misschien dat er dan meer bezoekers komen.
De meeste toeristen hebben geen interesse of geen tijd om het museum te bezoeken, zij komen voor de molens en de huisjes.
Ook de ondernemers op de Guisweg en de Lagedijk in Zaandijk en de Stationsstraat profiteren van de toeristen, dat wordt vergeten, er vaart een voetveer tussen de Lagedijk ( bij de sluis) en molen de Bonte Hen en last but not least, de wachtrijen om een molen te bezoeken zullen erg lang zijn.
Ik voorzie Efteling taferelen met op de Kalverringdijk bordjes met hoe lang de wachttijd nog is.
Wij mogen 1 keer in de 4 jaar stemmen maar wij kiezen de gemeenteraad en niet de wethouders.
Dat slappe zootje met dollar tekens in de ogen dat er nu zit mag van mij opzouten en vervangen worden door mensen met verstand.
De molensteen om de nek van de Zaanse Schans (als erfgoedpartij ) is het Zaansmuseum waar miljoenen in moet worden geïnvesteerd om het open te kunnen houden. Bezoekers zitten niet te wachten op een museum, die willen molens , kaas en klompen zien.
Wat een onzin 😃
En uit de reacties van een groot deel van de raad blijkt maar weer eens dat er niet geluisterd wordt.
Niet door de stichting en niet door de raadsleden.
De massale oproep en emoties van de ondernemers en ander tegenstanders van dit slechte plan,
( niet alleen slecht om het hek , maar vooral om de slechte of geen onderbouwing)
is tegen dovemansoren gezegd.
Heeft het nog zin om in te spreken vraag je je af?
Als er met zoveel minachting en gebrek aan empathie wordt geluisterd?
Plaatsvervangende schaamte naar de soms onbeschofte en respectloze houding van sommige raadsleden.
Samenwerking is een mooi woord, maar voor sommige geldt toch echt dat het voor hen een daad is die je alleen uitvoert met gelijkgestemden.
Duidelijker kan niet worden hoe ons Zaanse bestuurders deze zaak aanpakken. Onder het mom van wij gaan democratisch te werk, is iedereen in de gelegenheid gesteld zijn zegje te doen. Men kijkt meewarig en begripvol, maar zit in werkelijkheid midden in de verdeel en heers politiek, en denkt nu snel doordrukken. Dat het gebeuren op de Schans een enorme tweespalt in de Zaanse samenleving geeft doet niet ter zake.
Wauw, waren ze altijd maar zo snel! Als je als burger ergens bezwaar tegen maakt, moet je bijna 2 jaar wachten....
Twee jaar!
U boft.
Kan mij niet voorstellen dat we niet 500 mensen krijgen die tekenen voor het referendum.
Elke keer dat we een stem kunnen uitbrengen is belangrijk.
De Schans moet open blijven, en de verantwoordelijke wethouders mogen naar mijn mening vertrekken.
Teken hier met de rode knop met je DigID als je voor een Referendum bent en wil dat inwoners zich uit mogen spreken: zaanseschansopen.nl
Geloof mij maar, dat ik dat van de week al gedaan heb. En mensen in mijn omgeving er ook op attent maak.
ik wil mijn handtekening wel zetten.
De raad luistert alleen naar zichzelf.
Zet er een hek omheen, in het seizoen 1 maart - 1 november betalen de bezoekers, van 1 november tot 1 maart is het gratis. Hiermee hebben beide partijen wat ze willen, gemeente krijgt inkomsten in het drukke seizoen. De ondernemers blijven bezoekers krijgen in het rustige seizoen.