Zaanstad meet continu het geluidsniveau bij de demonstraties van Animal Equality bij het hoofdkantoor van Ahold Delhaize aan de Provincialeweg in Zaandam. Het geluid van de demonstranten en hun megafoons mag niet harder dan 70 dB zijn. En daar blijven ze de hele tijd net onder, ze weten precies wat ze kunnen doen aldus de geluidsdeskundige van de gemeente.

De demonstratie is een kat-en-muis-spel tussen de gemeente en de demonstranten geworden met permanente geluidsmetingen op verschillende plekken bij het Ahold-kantoor en in de Russische Buurt. Een eerdere poging versterkt geluid te verbieden strandde bij de rechter. Er werd wel een maximaal geluidsniveau aangegeven, maar daar blijven de demonstranten dus net onder.

Volgens de gemeente varieert de manier waarop demonstranten geluid maken, ze bedenken steeds iets nieuws. Maar omdat ze precies onder de grens van de 70 dB blijven, kan er niet worden gehandhaafd. De gemeente wil wel een nieuwe rechtszaak. Burgemeester Hamming riep tijdens een bijeenkomst met buurtbewoners in het Inntel-hotel op om zoveel mogelijk te melden, omdat de gemeente een zaak met goed onderbouwde feiten nodig heeft om een nieuw verbod af te kunnen dwingen.

Irritatie

Ondertussen begint de irritatie toe te nemen en wordt de overlast steeds meer gevoeld. De demonstraties zijn er al sinds begin september (en zijn ook eerder dit jaar geweest, in juni bijvoorbeeld). Tijdens de bewonersbijeenkomst werd duidelijk dat mensen overspannen raken: ‘het maakt mensen gek’. Dat komt ook omdat er vaak lang gedemonstreerd wordt, vaak de hele dag volgens buurtbewoners: ’70 dB kan oké zijn voor even, maar als je dat zo langdurig hoort, word je helemaal niet goed’. Er zijn dagen geweest waarop 10 uur gedemonstreerd is.

Bij de bijeenkomst in het Inntel van 17 oktober waren zo’n 45 buurtbewoners aanwezig. Namens Zaanstad waren burgemeester Hamming, een geluidsdeskundige, de ‘Senior Adviseur Openbare orde en Veiligheid’ van de gemeente en twee wijkmanagers aanwezig. Zaanstad had een onafhankelijke gespreksleider ingehuurd: Jacqueline van de Sande.

Bewoners waardeerden de inspanningen van de gemeente wel maar waren vooral gefrustreerd en voelden zich niet gehoord. Dat laatste in tegenstelling tot de demonstranten die zich volgens hen veel te goed laten horen.

Rechter

Burgmeester Hamming benadrukte dat demonstranten het recht hebben om te demonstreren. De keerzijde van de dagelijkse demonstratie was de overlast voor de buurt door de enorme herrie. De gemeente kijkt wat wettelijk mogelijk is om de overlast zoveel mogelijk te beperken. De demonstranten stapten eerder naar de rechter om bezwaar te maken tegen de strengere voorwaardes. Daarop is Zaanstad teruggefloten.

De gemeente is nu bezig met opnieuw een dossier op te bouwen. Er is hier dagelijks contact over met de stadsadvocaat en Hamming hoopt bij de rechter toch beperkingen te kunnen afdwingen. Maar daarvoor is nodig dat de gemeente weet waar en hoe het woongenot wordt aangetast.

Bij de gemeente zijn al veel meldingen binnengekomen. Zaanstad wil onderbouwing van de aantasting van het woongenot en vraagt daarom om gedetailleerde klachten. Ook wooncorporaties, de GGD en het sociaal wijkteam zijn benaderd. Maar de gemeente gaf ook aan dat zelfs met een compleet dossier er geen garantie is dat de rechter akkoord gaat met strengere voorwaarden. Het demonstratierecht is heel sterk.

Slaapverstoring

Veel bewoners zijn het zat. Stadsgeluid is volgens hen 50 à 60 dB terwijl er 70 dB is toegestaan wat 10 à 15 keer zo luidruchtig zou zijn als het normale stadsgeluid. Eigenlijk is 70 dB al ‘zeer slecht’ in een stad zo betogen zij: EU richtlijnen geven aan dat het geluid vanaf 55 dB ernstige hinder en slaapverstoring kan opleveren bij langdurige blootstelling. Bewoners wijzen vooral op de gevolgen voor de volksgezondheid.

Ook is er door bewoners met demonstranten gesproken, maar zonder succes: ‘we komen er niet doorheen. Het dringt niet tot ze door hoe onleefbaar het is voor ons.’

Bewoners verzetten zich vooral tegen de hele dag demonstraties. Dit is niet vol te houden volgens hen, het tast je leefomgeving aan. Eén van hen die in ploegendienst werkt heeft zich al drie keer ziek moeten melden. Kinderen van basisschool De Dijk op de Hogendijk hebben last van de herrie en kunnen zich niet meer concentreren. Zaanstad gaat contact met de school opnemen.

‘Terreur’

De situatie dreigt te escaleren: het is ’terreur’ wordt gesteld, dat kan tot tegenreacties leiden; ‘een ouderwetse knokploeg’. De burgemeester roept op het recht niet in eigen hand te nemen, omdat de bewoners zich daar uiteindelijk zelf mee hebben.

Over het contact met de gemeente is niet iedereen te spreken. Mails worden niet op tijd beantwoord zodat niet iedereen wist waar de bijeenkomst was (‘locatie vlakbij Stadhuis’ werd gecommuniceerd), terugbel-toezeggingen worden niet altijd opgevolgd. Meldingen zouden zogenaamd zijn opgelost terwijl dat niet het geval is.

Bij de gemeente wordt gesteld dat de afdeling die de klachten moet verwerken onderbezet is. Burgemeester Hamming sprak overigens tegen dat onzorgvuldig met meldingen zou zijn omgegaan.

Ahold Delhaize

Ook vragen bewoners zich af waarom Ahold Delhaize bijna niets van zich laat horen. De gemeente zegt de argumenten van Ahold om niet te reageren niet te kennen. Het bedrijf was wel uitgenodigd voor de bijeenkomst van de 17e maar niet aanwezig. Het zou voor het bedrijf ‘een gevoelig’ onderwerp zijn.

De volgende stap is een online bezwaarcommissie op 28 oktober waarop Animal Equality opnieuw demonstraties aankondigt. Ook gaan bewoners een enquete in de buurt houden over de overlast.

Door Piet Bakker op basis van informatie van omwonenden. Foto van een demonstratie van Marijn Kerkhoven.