De Zaanstreek wordt ook wel het oudste industriegebied van Europa genoemd. De regio bruist van de bedrijvigheid; van wereldberoemde Zaanse iconen tot lokale ondernemingen. In deze rubriek delen Zaankanters met bijzondere beroepen hun verhaal.

Bij Urn Atelier Vergouw vind je geen monochrome, minimalistische urnen. Eigenaresse Marieke Vergouw maakt glanzende, kleurrijke vazen versierd met vlinders en matte urnen met strepen in verschillende aardetinten. 

Marieke staat in haar atelier en met een stralende glimlach stelt zij zich voor. ‘Keramiek is al heel lang mijn hobby en sinds veertien jaar ben ik keramiste. Ik specialiseer me in het maken van keramische urnen.’ 

Van hobby tot beroep

Na het faillissement van haar voormalige werkgever moet Marieke nadenken over haar volgende stap.

‘Ik vroeg mezelf af waar ik écht blij van word. Het antwoord was keramiek.’ 

Rondkomen als zelfstandig kunstenaar is een uitdaging; daar is Marieke zich bewust van. Daarom besluit zij zich te specialiseren in een niche. 

Marieke komt in een uitvaartcentrum op het idee om keramische urnen te maken. ‘De urnen die ik daar zag staan, vond ik niet mooi. Ik voelde geen warmte, terwijl een urn het laatste is wat je nog kan geven aan een geliefde.’

De linker pot laat Marieke zien als voorbeeld van een standaard urn. Rechts is een urn gemaakt door Marieke zelf.

Marieke is ontzettend trots dat het haar is gelukt om van haar hobby, haar beroep te maken. ‘Toen ik begon, dacht ik: ik geef het een jaar. Ik heb veel keramieklessen, -workshops en privé-workshops gegeven; veel uren moeten maken om geld te verdienen. Maar de aanhouder wint, het is me gelukt.’ 

Stooktechnieken 

Marieke maakt gebruik van twee verschillende stooktechnieken. Om te beginnen de traditionele Japanse rakustooktechniek, waarbij geglazuurde potten gloeiend heet uit de oven worden gehaald en in een vat met brandbaar materiaal, zoals zaagsel, worden geplaatst. Door de thermische schok krijgt het glazuur barsten: een craquelépatroon. 

Daarnaast gebruikt Marieke de saggarstooktechniek. Hierbij wordt keramisch werk in de oven afgesloten in een kapsel: de Nederlandse vertaling van saggar. Door materialen zoals koperdraad, lappen stof en touw toe te voegen, ontstaan er unieke kleuren en patronen op de urn.

‘Het eindresultaat is nooit hetzelfde, dus het blijft spannend om de oven te openen.’

Over Mijn Lijk

Ondanks dat Marieke dol is op haar werk, is het op bepaalde momenten ook zwaar.

‘Een periode had ik het zó druk; ik kreeg het ene na het andere heftige rouwverhaal te horen, dat ik het gewoon niet meer kwijt kon.’

In 2022 was het atelier van Marieke op televisie te zien, in het BNNVARA-programma Over Mijn Lijk. In de aflevering vervult de ongeneeslijk zieke, zestienjarige Kiki haar laatste wens bij het atelier van Marieke: zelf vlindertjes en bloemetjes kleien om haar eigen urn te versieren. 

Een schermafbeelding uit het programma Over Mijn Lijk met het eindresultaat van de urn

De aflevering betekent voor Marieke de start van een ontzettend drukke periode. ‘Het was bijna niet te behappen. Ik kon het verdriet van anderen geen plekje meer geven. Ik ben ook maar een pottenbakker, ik ben geen therapeut.’

Mooie laatste bestemming

Inmiddels is de storm aan drukte een beetje gaan liggen. Het blijft soms pittig om verdrietige verhalen aan te horen, maar Marieke benadrukt dat mensen hun hart bij haar mogen luchten.

‘Ik heb de mooiste baan van de wereld. Daar heb ik geen moment aan getwijfeld.’

Marieke is een gevoelsmens en werkt vanuit liefde. Juist daarom is de keramiste zo blij dat zij mensen een mooie laatste bestemming kan geven. 

Door Mila Lange met informatie van Marieke Vergouw (interview). De laatste foto is een schermafbeelding uit het BNNVARA-programma Over Mijn Lijk.