Als ode aan de Zaanstreek én moeder natuur ontwierp de Zaankanter Martijn Gigengack zes jaar geleden de Zaanwater fles: een glazen waterfles – gegraveerd met markante Zaanse gebouwen, als duurzame oplossing tegen wegwerpplastic. 

De Zaanstreek wordt ook wel het oudste industriegebied van Europa genoemd. De regio bruist van de bedrijvigheid; van wereldberoemde Zaanse iconen tot lokale ondernemingen. In deze rubriek delen Zaankanters met bijzondere beroepen hun verhaal.

Tijdens zijn opleiding Product Design aan de Hoge Kunstschool Utrecht (HKU) werd veel aandacht besteed aan duurzame oplossingen tegen wegwerpplastic, iets wat destijds nog in alle winkels werd weggegeven.

‘Wij hadden thuis altijd een glazen fles in de koelkast staan; een hele simpele oplossing tegen wegwerpplastic.’ 

Ode aan de Zaanstreek

Martijn kwam op het idee om een glazen fles te ontwerpen, speciaal voor de Zaanstreek. ‘Ik zag dat verschillende gemeentes in Nederland een eigen fles hebben. Zaanstad had dat nog niet.’ 

‘De Zaanstreek is een belangrijke plek voor mij. Ik ben opgegroeid aan de Zaan, het ontwerp op de fles moet een aanblik op de gemeente Zaanstad vanaf het water voorstellen.’

Onderaan de glazen fles is een mistige oever afgebeeld met daarboven de silhouetten van markante Zaanse gebouwen met een historische betekenis. ‘Alle dorpen uit de gemeente Zaanstad en de stad Zaandam hebben een plekje op de fles.’ 

Vliegende start

Om zijn concept uit te werken, zoekt Martijn contact met Adriaan Keyer van de distilleerderij Zaanshine. ‘Adriaan steunde mijn idee en heeft de eerste etiketten voor mij afgedrukt. Dat gaf Zaanwater een kickstart.’

Ook krijgt Martijn een steuntje in de rug van zijn moeder. Haar winkel in Krommenie is het allereerste verkooppunt van de Zaanwater fles. Via haar netwerk komen daar later verschillende verkooppunten door de Zaanstreek bij. 

‘Het begon met bestellingen van één of twee doosjes, maar al snel liepen die aantallen hoger op. Ik weet nog dat ik het heel spannend vond om mijn eerste facturen te sturen.’ 

Zandstraaltechniek 

De eerste flessen heeft Martijn met etiketten beplakt in de woonkamer van zijn ouders. Op de kunstacademie leert hij werken met de zandstraaltechniek en na een jaar sparen kan hij een eigen zandstraalmachine aanschaffen. 

De zandstraalmachine spuit met een harde glasparelstraal het ontwerp met een sjabloon op de fles. ‘Ik heb een speciale mix van glasparels ontwikkeld die een mooi effect heeft op het glas.’ 

Glas

Naast de Zaanwater flessen houdt Martijn zich bezig met andere glasbewerkingstechnieken in zijn eigen glasatelier en op de kunstacademie, waar hij inmiddels als docent werkt.

‘Glas bewerken vind ik zo leuk, juist omdat het best moeilijk is; de temperatuur moet juist zijn om het te laten smelten en je moet voorzichtig werken. Glas heeft een soort ziel waar je rekening mee moet houden.’ 

Succes

Martijn vindt de positieve reacties op zijn eigen product het allerleukste. ‘Mensen uit mijn directe omgeving vertellen ieder jaar met trots dat zij de Zaanwater fles cadeau doen aan anderen.’ 

Als ondernemer is doorzettingsvermogen het belangrijkste volgens Martijn. ‘Met hard werken en een beetje geluk is het mij ook gelukt. Ik kan me nog steeds niet helemaal beseffen dat de Zaanwater fles na zes jaar nog steeds zo’n succes is.’

Door Mila Lange met informatie van Martijn Gigengack (interview). De afbeeldingen zijn aangeleverd door Martijn, met uitzondering foto van onderkant fles.