‘Ontwijkend, vertragend en ook schofferend’. Zo hadden we de beantwoording van onze vragen over de integriteitskwestie bij DOCK eigenlijk willen noemen. Maar dat doen we niet. We laten het oordeel graag aan de lezer, ja, aan jou!

Hoe het ook zij, wethouder Harrie van der Laan maakt zich er op z’n mildst met een jantje-van-leiden vanaf. 

Antisemitisme, omvolking, remigratie… termen waar een medewerkster van DOCK blij van wordt. Ze roert zich via sociale media met giftige teksten over transgenders, over de joden die ‘net als de Islam’ tot doel hebben het Christendom uit te roeien en dus over de Islam: ‘Niemand is veilig voor de islam’, ‘Ik kan niet leven met al die migranten en de islam-overname.’

DOCK is de uitvoerder van het Sociaal Wijkteam waar Zaanstad, en met name wethouder Harrie van der Laan, verantwoordelijk voor is. 

Onversneden discriminatie 

Discriminatie.nl Zaanstreek lijkt de klachten inmiddels serieus te nemen, maar dat geldt niet voor Zaanstad. Een maand nadat De Orkaan vragen stelde over discriminerende uitlatingen van een coördinerende DOCK-medewerker in Zaandam-Oost, blijft Harrie van der Laan weigeren om in te gaan op de integriteit van een van haar belangrijkste uitvoeringspartners in kwetsbare wijken. 

De reacties van DOCK én de gemeente laten zien hoezeer betrokken bewoners, collega’s en melders afhankelijk blijven van instituties die zich verschuilen achter formele grenzen en verantwoordelijkheden.

X

De kwestie begon toen de coördinator van de Sociale Wijkteams in Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld en Rosmolenwijk op het platform X (voorheen Twitter) meerdere discriminerende en vijandige berichten publiceerde. De uitingen richtten zich tegen moslims, joden, migranten en transpersonen, met verwijzingen naar omvolking en ‘Israëlisch geld achter de mosliminvasie’.

Het account werd kort nadat wij hierover vragen stelden afgesloten en vervolgens verwijderd.

De positie van de medewerker, leidinggevend binnen de Sociale Wijkteams in de kernwijken van het Pact Zaandam-Oost, maakt deze uitlatingen extra zwaar. In deze wijken staat het vertrouwen in de overheid al jaren onder druk, mede door de discussie over het Interventieteam Zaandam-Oost. 

Soort van ontslag 

De Beroepscode Sociaal Werk (zie onder) schrijft voor dat sociaal werkers discriminatie tegengaan en respect tonen voor ieders identiteit en achtergrond. 

Aan medewerkers heeft DOCK inmiddels gemeld dat DOCK en de betreffende medewerkster ‘gegeven de omstandigheden’ een terugkeer naar haar werkplek niet ‘werkbaar achten’. In die mail wordt niet verwezen naar de verwerpelijke uitlatingen van de medewerkster, maar wel naar ‘berichtgeving in De Orkaan’ (het is weer onze schuld?). 

Zorgen 

Zowel DOCK als Zaanstad hebben na vragen van De Orkaan maar ook van bezorgde medewerkers geen afstand genomen van de uitspraken van de medewerkster. Ook heeft wethouder Van der Laan meerdere mails ontvangen waarin medewerkers van DOCK hun ernstige zorgen delen over de interne cultuur. 

Zij zouden zich onveilig voelen door het handelen van de coördinator en door het ontbreken van een duidelijk en transparant intern onderzoek daarnaar. Zij melden een werkcultuur waarin kritiek niet veilig kan worden geuit, medewerkers onder druk worden gezet om te zwijgen, problemen onvoldoende worden besproken en leidinggevenden vooral lijken te handelen om de betrokken ‘collega’ te beschermen. 

Daarnaast worden zorgen geuit over eerdere intimiderende incidenten, hoge werkdruk, ziekmeldingen door stress, gebrek aan transparantie over personeelsbesluiten en het achterhouden van informatie over gesprekken die leidinggevenden hebben gevoerd zonder medewerkers te betrekken. Deze combinatie van factoren leidt volgens meerdere medewerkers tot ernstige gevoelens van onveiligheid, wantrouwen en structurele spanning binnen het team.

Wat er met de mails aan Van der Laan gebeurd is? Voor zover wij weten zijn ze niet beantwoord.

Staartje?

Hoewel er een aangifte bij de politie ligt en meerdere meldingen bij Discriminatie.nl Zaanstreek is het onduidelijk of deze zaak serieus genomen wordt door Zaanstad en DOCK. Terwijl die laatste twee toch de sleutel in handen hebben voor een gezonde, veilige werkomgeving. 

Ons mailtje aan Harrie 

Terugkomend op onze eerste alinea. Het is misschien fijn als je zelf kan oordelen over de beantwoording van de wethouder. Dit is de exacte mail met vragen die wij op 20 november aan Harrie van der Laan stelden: 

Op 7 november stelden we vragen over discriminerende uitlatingen van xxxxx (zwartgelakt door De Orkaan, ook weleens geinig, red.), wijkteamcoördinator van DOCK in Zaandam-Oost. 

Je gaf toen aan kennis te hebben genomen van onze vragen en in afwachting te zijn van de bevindingen van Dock. 

We zijn nu twee weken verder. Inmiddels hebben wij met meerdere medewerkers gesproken, er zou melding zijn gedaan bij de politie, bij Bureau Discriminatiezaken en bij de werkgever. 

En er is sprake van een breed gevoel van onrust en onveiligheid binnen de organisatie.

Omdat deze coördinator een leidinggevende rol heeft in de Sociale Wijkteams in Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld en Rosmolenwijk – binnen het Pact – vragen wij ons af wat de rol en verantwoordelijkheid is van Zaanstad. 

Bewoners van de gebieden waarin Van de B. opereert zien geen enkel verschil tussen Zaanstad en Dock. Ook haar mail-adres vermeldt Zaanstad. 

Wij zijn benieuwd naar de manier waarop wordt omgegaan met integriteitskwesties en discriminatiesignalen bij gesubsidieerde partners. En, in dit geval, bij Dock.

Het antwoord

Na meerdere herinneringen ontvingen we gisteren – vier weken later dus – het antwoord: 

Dag Merel,

Dock geeft aan dat zij in de pers niet ingaan op individuele gevallen. Dan houdt het voor ons ook op. 

Voor ons ook (of misschien toch niet).

Door: Merel Kan, op basis van gesprekken met meerdere medewerkers van DOCK (die er vooralsnog voor gekozen hebben anoniem te willen blijven), het Orkaan-archief en mail verstuurd door DOCK aan medewerkers. Verder hebben we gebruik gemaakt van de non-informatie van wethouder Harrie van der Laan. De foto boven is gemaakt door Flip Hoedemaeker toont verantwoordelijk wethouder Van der Laan (POV) in 2023.