De Orkaan blijft omhoog kijken. Waar zien we de oude bestemming op de gevel? Erfgoed is vooral goed kijken.

Deze week: Weeshuis De Kogge, Zuideinde 83, Koog a/d Zaan.

In juli 2017 werd bekend dat het voormalige Hotel-Café-Restaurant De Kogge aan het Zuideinde 83 in Koog a/d Zaan een nieuwe eigenaar had die het Rijksmonument wilde renoveren en een nieuwe bestemming wil geven. Sindsdien is er weinig gebeurd. De bomen rond het terrein zijn gekapt, het gebouwd wordt ’tijdelijk bewoond’.

In 1860 is het pand gebouwd als diaconiehuis van de Nederlands Hervormde gemeente, het was eerst een weeshuis en later ‘Rusthuis De Kogge’. De Kogge is gebouwd naar een ontwerp van de Haagse architect Verschoor onder toezicht van de Zaandamse stadsarchitect L. J. Immink.

Weeshuis De Kogge ongeveer 100 jaar geleden (foto Stadsarchief)

Het weeshuis in het begin van de vorige eeuw van opzij gezien, voor het pand liep nog een een wegsloot (Gemeentearchief Zaanstad).

Onder het Weeshuis omstreeks 1910. Het gemeentearchief:

“Hier had men vroeger een vrij uitzicht van het Zuideinde af tot Westzaan, tot in de dertiger jaren op dit weiland onder andere de Dahliastraat werd aangelegd. Een strook weiland kwam als tuin naast het diaconiehuis der Nederlands Hervormde gemeente. Dit gebouw is op 14 januari 1862 officieel in gebruik genomen. Op de plaats van het houten huis rechts stichtte bakker K Bolding de roggebroodfabriek De Roggebloem; later kwam daar de puddingfabriek De Bij.”

In 1969 werd het gebouw in gebruik genomen voor ouderen die intensieve zorg nodig hebben. In 1987 was De Kogge . in 1992 verhuisden de laatste 30 bewoners naar een d De Dam in Wormerveer (zie reactie) volgens de informatie van het gemeentearchief.

Daarna werd het een Hotel-Café-Restaurant. In 1998 werd het in gebruik genomen als opvangcentrum. Daarna werd het als pension voor – veelal Oost-Europese – werkkrachten gebruikt.

Hotel, Café, Restaurant, 1996, bron: Gemeentearchief Zaanstad

Hieronder nogmaals de recente foto (klikken voor grote versie).

De Geveltoerist op de kaart

We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, basisschool, een auto- lak- en spuitinrichting, RK jongensschool, school met den bijbel, kleuterschool, papier-pakhuis, kaaspakhuis, badhuis, snackbar, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, levensmiddelen-, supermarkt, fietsen- en meubelwinkel, garage, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, synagoge, muziekhandel, ziekenhuis, apotheek, sigarenwinkel, juwelier, loodgieter, slijperij, thank-you-muurtje, watersnood-herinnering, gemeentehuis, polderhuis, warenhuis, rusthuis, torpedo bergingsvaartuig, verzekeringskantoor, gemaal, flatgebouw, bakkerij, melkinrichting en zuivelfabriek, slagerij, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek.

Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.

Ook een gevel die de moeite waard is? Stuur ze aan De Orkaan.

Bekijk hier alle afleveringen van De Geveltoerist.