Dat ‘Project Guisweg’ in 2025 plotseling weer nieuws zou worden, had niemand meer gedacht. De kaarten waren geschud: het enig overgebleven alternatief was afsluiting van de Guiswegovergang, een fiets- en voetgangerstunnel onder het spoor door, afsluiting van de op- en afrit van de A8 in oud-Koog en een nieuwe aansluiting op de Provincialeweg op dat punt onder het spoor door.

Maar dat zou niet eerder dan in 2028 gebeuren. En pas in 2031 zou alles klaar zijn. En dan rijden er ook meer treinen over de Zaanlijn, want daarom moet de overgang bij de Guisweg verdwijnen.

Verdiepte ligging van (een deel) van het spoor of een tunnel bij de oude Guisweg waren technisch onmogelijk of financieel onhaalbaar. De gemeenteraad wilde eigenlijk een verdiepte ligging van het spoor, maar NS en ProRail vonden dat te duur. Met grote tegenzin ging de raad in 2023 akkoord.

Stikstof

Tot oktober 2025, toen wethouder Gerard Slegers een ‘Verbreding onderzoeksscope Guisweg’ aankondigde omdat het voorkeursalternatief niet door de verplichte ‘ADC-toets’ dreigde te komen. Dat betekende dat er geen Alternatieven waren (A), er Dwingende redenen van groot openbaar belang (D) bestonden en dat uitstoot met Compensatie (C) goedgemaakt zou worden. Dat laatste was een probleem. De stikstofdepositie van het plan was zo hoog dat compensatie binnen afzienbare tijd onmogelijk was.

Daardoor kwam het eerder afgeschoten alternatief weer in beeld. Dat was eerder onmogelijk, omdat gebruikgemaakt zou moeten worden van een deel van het terrein van Olam (ofi). Het alternatief wordt uitgewerkt en ‘nader onderzocht op maakbaarheid en haalbaarheid’. Onduidelijk is waarom Olam/ofi nu wel zou willen meewerken (grond wil verkopen).

‘Veel beter’

In het nieuwe alternatief krijgt de kruising Provincialeweg/Guisweg een onderdoorgang onder het spoor voor autoverkeer en een eigen onderdoorgang voor fietsers en voetgangers. De overwegingen:

‘Dit zogenaamde “Alternatief Guisweg” is op meerdere aspecten gunstiger dan het eerder vastgestelde DVA Guisweg. Het scoort op basis van een eerste verkenning veel beter op het gebied van stikstof en beperkt het aantal passages met het spoor tot één passage voor zowel auto- als langzaam verkeer. Daarom wordt dit alternatief nu toegevoegd aan de onderzoeksscope.’

De vraag is vooral waarom dit ‘veel betere’ plan dan in een vroegtijdig stadium is afgeschoten.

Voorlopig dus even van de baan. Het oude alternatief met zicht vanaf oud-Koog met de A8, rechts de nieuwe weg onder het spoor door.

Door Piet Bakker op basis van ons dossier Guisweg.