Het plan Dukra – de jachthaven ten westen van de William Pontbrug naar het Zaaneiland – heeft na jaren plannen een definitieve vorm gekregen. Naar verwachting start eind 2024 / begin 2025 de realisatie. Voor de huidige bewoners van de boten in jachthaven Dukra valt het doek per 1 april. Zij moeten dan de jachthaven definitief verlaten.
Voor enkele bewoners betekent dat dat zij over ruim drie weken gedwongen worden om te vertrekken, maar geen alternatieve ligplaats en/of huisvesting hebben kunnen vinden. Dat was reden voor bewoners om donderdagavond in te spreken tijdens het Zaanstad Beraad op het gemeentehuis.
De bewoners vertelden over hun keuze om op het water te wonen of omstandigheden waardoor deze situatie is ontstaan. Het bewonen van de boten werd, bij gebrek aan een beleid, jarenlang door gemeente Zaanstad gedoogd. Deze gedoogsituatie was nooit prettig, maar het gaf de bewoners wel een plek om te kunnen wonen.
‘Je wilt op een rustige manier op je schip wonen met dezelfde rechten en mogelijkheden gelijkgesteld als huisbewoner. Gunt u alstublieft de mogelijkheid door ligplaatsen te creëren. Door een gebrek aan beleid is er nergens binnen de gemeente Zaanstad plek voor de woonbootbewoners. Dat betekent dat ze nergens binnen de gemeentegrenzen legaal terecht kunnen.’
Opzegtermijn
Ook Sander Dullaart, één van de eigenaren van Dukra, was aanwezig om in te spreken. Hij benadrukte dat ze al sinds 2016 in gesprek zijn met gemeente Zaanstad over de plannen. In 2018 is de haven gekocht en vanaf dat moment is aangekondigd dat er een eind zou komen aan de situatie van langverblijf op de haven. In 2020 zijn vervolgens alle contracten opgezegd en veranderd naar een contract waarin een half jaar opzegtermijn in zit:
‘We hebben twee jaar gedaan over participatie, waarbij we zeker 15 tot 20 gesprekken hebben gevoerd met belanghebbenden. In die participatie is het compromis gesloten voor woonschepen in plaats van woonarken om het maritieme karakter van de haven te behouden.’
Bewoners die willen blijven wonen kunnen kopen, maar dat is niet voor iedereen financieel haalbaar.
1 april
In totaal is het contract voor 35 personen niet verlengd. Daarvan zijn 28 personen vertrokken voor 1 januari 2024.‘ Op 1 januari troffen we nog 7 mensen aan, zonder dat wij dat wisten.’ Voor 3 personen ziet het er naar uit dat er een oplossing gevonden is in een koopovereenkomst. Met anderen is de beëindiging van het contract uitgesteld tot 1 april. Twee mensen geven aan dat ze helemaal niets willen. ‘We zijn bereid te praten over oplossingen, maar het voelt ook wel als een beloning voor niks doen.’ Bewoners zien al 5 jaar op zich afkomen dat er wat gaat gebeuren, maar zijn om welke reden dan ook niet (allemaal) in beweging gekomen. ‘Als in 2020 je contract wordt opgezegd en je ziet het niet aankomen dan vind ik dat lastig te begrijpen’.
DZ, Christen Unie en Partij voor de Dieren dienden een motie ‘Onderzoek alternatieven woonschipbewoners Dukra’ in. Met deze motie werd aan de raad verzocht om de ‘eigenaren van de Dukrahaven te verzoeken om tijdelijk uitstel van vertrek voor de bewoners van de woonschepen voor wie nog geen oplossing gevonden is voor de ligplaats en/of huisvesting na 1 april’. Er zou moeten worden gezocht naar een oplossing voor deze schrijnende gevallen.
Voordat de motie in stemming kwam werd gediscussieerd over al dan niet ‘tijd kopen’ bij de eigenaren van Dukra, de morele zorgplicht van de gemeente, de visie ‘Wonen op het water’ en de eigen verantwoordelijkheid voor huisvesting. Wethouder René Tuijn gaf aan dat het wat hem betreft tweeledig is. Enerzijds gaat het om beleid. ‘Het is goed om te bespreken wat er nodig is om beleid te maken en wat we daarvoor over hebben.’ Maar daar hebben de huidige bewoners niets aan, want dat is iets wat tijd kost. Anderzijds zijn er de individuele bewoners op Dukra. ‘Als de boot er niet meer mag liggen, dan zal de boot weg moeten, het is een overeenkomst tussen de verhuurder (Dukra) en huurder (bewoner). Vanuit Zaanstad is er geen juridische zorgplicht. Het is belangrijk dat de mensen zelf blijven kijken, zoeken en in gesprek gaan met sociale wijkteams.’
Het resultaat van een avond discussiëren is dat de motie met een ruime meerderheid verworpen werd. De overgebleven bewoners moeten per 1 april definitief Dukra verlaten. Zij zullen zelf op zoek moeten naar een alternatief. De gemeente heeft wel aangeboden om via het Sociaal Wijkteam te helpen (brief onder dit bericht).
Door redactie De Orkaan. De Inspraak is hier terug te kijken, de raadsvergadering hier (stemming motie aan eind vergadering).
Maandag aanstaande, Tweede Paasdag, is de deadline voor de bootbewoners bij Dukra om te vertrekken. Er is nog steeds geen oplossing. De gemeente doet nog steeds niets. Aanvragen voor ligplaatsvergunningen worden foutief doorgestuurd of om niet valide redenen afgewezen. Het Sociaal Wijkteam, in een (door de haveneigenaren niet bezorgde) brief aan de bootbewoners door de gemeente aangewezen om oplossingen te vinden, "is ermee bezig om uit te zoeken hoe het zit". Vanaf maandag zijn de bootbewoners vanuit een positie als legale huurder opeens òf zwervers, òf illegalen. Ik denk dat de gemeente hier waarachtig wel een taak heeft. En enorm tempo zal moeten maken.
https://fairwayadvocaten.nl/nieuws/artikel/68-bescherming-woonboot-eigenaar-tegen-opzegging-ligplaats de gemeente heeft wel degelijk een juridisch zorgplicht tegenover de woonboot bewoners desnoods voor de rechter
Maar moeten we in Nederland nou werkelijk steeds de rechter inschakelen om de overheid aan z'n taken, of ze er nou juridisch toe verplicht zijn of moreel, te herinneren?
Waar is Zaanstad nou weer mee bezig!? Mensen die al jaren lang op een plek wonen moeten weg. Iedereen moet zich blijkbaar conformeren aan een visie van een groep raadsleden. Begrijpen die leden nou echt niet dat ze volksvertegenwoordigers zijn in plaats van volksmenners? Diversiteit is de kracht én schoonheid van een samenleving. Maar ja, dat past niet in de visie van de smartcity, de 15 minuten steden..... toch?
Aan die raadsleden ligt het niet zozeer Niek. René Tuijn heeft de motie die B&W verzocht om uitstel van executie te bedingen en nieuwe ligplaatsen te creëren zodanig laten aanpassen (ook niet handig van de indieners om daarin mee te gaan, da's waar...) dat een mevrouw van het CDA riep dat ze er in deze vorm niet eens kón voorstemmen. Ook wethouder Tuijn liet hem toen vallen als een baksteen, begreep ik. Het zijn de ambtsdragers en de ambtenaren die hier te weinig lijken te beseffen dat hier een keuze wordt gemaakt voor degenen met een stevige bankrekening, ten koste van bewoners, en zonder oog voor de gevolgen voor hen. Wegvaren kan altijd, maar waarheen is nog de vraag.
voor jupe en rijke ¿
De gemeente had hier veel meer, veel eerder kunnen doen. Vernieuwing is goed, maar niet als gedupeerden met instemming van de gemeente als collateral damage worden weggewoven. Het sociaal wijkteam is bij mijn weten niet bevoegd om ligplaatsen aan te wijzen. De wethouder wonen, René Tuijn, had dat heel eenvoudig wel kunnen doen, al was het maar voor tijdelijk. Hij heeft er vooral helemaal geen zin in. Dat is tenminste de indruk die nu is ontstaan.
Onderstaande column stuurde ik al in januari aan de Orkaan, die hem niet wilde plaatsen. Ik denk dat ie nog steeds actueel is en plaats hem nu zelf. Sorry Piet! De haven van Zaandam Het oudste industriegebied ter wereld is de Zaanstreek. Schitterend gelegen aan het water, beschermd tegen storm en getij, met een haven en riante verbindingen met achter- en voorland. Die haven is er nog steeds, de kades en waterlopen ook. In de ooit zo bedrijvige houthaven langs de Hogedijk, naast de Orkaan, liggen nu de dromerig tevreden getuigen van een goed leven: jachten en voormalige beroepsvaart, omgebouwd voor pleziervaart of bewoning. Die haven is aan onderhoud toe. Omdat dat een dure klus is, zijn de huidige eigenaren, opvolgers van de stichters het duo Kramer, gaan rekenen. Uit hun berekeningen kwam tevoorschijn dat het huidige gebruik van de haven niet genoeg oplevert, en dat er kapitaal moet worden aangetrokken. Dat kapitaal moet nu komen van nieuwe representanten van het goede leven, maar wel uit een heel ander segment. De huidige bewoners van schepen in de haven betalen een redelijke huur van een paar honderd euro per maand voor hun ligplaats. Zij moeten nu plaats maken voor kapitaalkrachtige bootbezitters, die wel op een schip willen wonen maar daar bedragen voor kunnen neerleggen die meer doen denken aan wat je tegenkomt op onze in crisis verkerende huizenmarkt. Tonnen. Voor het recht om daar een schip neer te leggen, en daarnaast ook nog een jaarlijkse pacht te betalen aan de gemeente. Die schepen moeten er echt uitzien als varende schepen, ze moeten ook kunnen varen maar mogen dat niet doen. Want de financier van het plan, een niet onbekende bank, eist dat zijn onderpand op één plek blijft. Je kunt je afvragen voor welke eigenaar van een varend schip dit een aantrekkelijk idee is. Maar goed, dat is het ondernemersrisico. Wat je je ook, en met wat meer klem, kunt afvragen is wat de gemeente Zaanstad, die dit plan faciliteert met bestemmingswijzigingen en ambtelijke ondersteuning, en van plan is de nodige vergunningen af te geven, hiermee eigenlijk wint. De inkomsten stromen naar de ondernemende eigenaren, de haven wordt weliswaar gerenoveerd en wordt netter, schoner en veiliger, maar het blijft nog steeds een particuliere onderneming. Je ziet het vaker, overheden faciliteren graag de verdienmodellen van ondernemers. Maar wat is het belang voor de gemeenschap? En toch is de meest klemmende vraag nu: wat gebeurt er met de huidige bewoners. Velen wonen al jaren in de haven, gedoogd (want geen woonbestemming), en betalen daarvoor. De meesten van hen willen wel plaatsmaken voor de vernieuwing, maar zijn door werk, kinderen, andere relaties, gebonden aan de Zaanstreek en kunnen daar geen nieuwe ligplaats vinden. Omdat de gemeente ze niet beschikbaar stelt. Beste gemeente Zaanstad, als dit fraai ogende plan compleet wil zijn, hoort daar dan niet op zijn minst een oplossing bij voor die groep bewoners? Is het mede daarom niet een erg goed idee om eindelijk eens beleid te maken waarin al die mooie oevers, waterkanten, kades, die nu kaal, verlaten en verwaarloosd liggen opnieuw tot leven kunnen komen doordat er, als herinnering aan die ooit zo levendige vaarcultuur in de Zaanstreek, bewoonde historische schepen liggen afgemeerd? De uitstraling daarvan is, ook zonder idyllische fotopresentaties, gemakkelijk voor te stellen. Die oude, varende schepen zijn gewoon mooi om te zien. En dat ze bewoond zijn is een plus: een bewoond schip wordt namelijk goed onderhouden. Net als een bewoond huis. Roel Stern
mooi geschreven Roel🤩