Vandaag nemen we je in de Fototijdreis weer mee naar de Guisweg in Zaandijk. De meeste panden staan er nog, maar toch is er in 36 jaar het één en ander veranderd.

De tijd staat niet stil. Er wordt gebouwd en gesloopt, straten verdwijnen, nieuwe wijken verrijzen. Winkels gaan weg, bedrijven sluiten, groen maakt plaats voor nieuwbouw. De Zaanstreek is de afgelopen decennia sterk veranderd. De Orkaan brengt dat in beeld. Op één plek die in het verleden op de foto is gezet, maken we nu opnieuw ‘dezelfde’ foto. Zoek de verschillen…

De oude foto is gemaakt in 1989 en komt uit de beeldbank van het Gemeentearchief Zaanstad. Bert Versteeg maakte de eigentijdse foto vanuit een iets andere hoek vanwege een gebouwtje dat er nu staat en zorgde ook voor de achtergrondinformatie. Vandaag de Guisweg in Zaandijk.

Guisweg Zaandijk

In twee eerdere afleveringen zagen we het Guispad omstreeks 1900 en de Guisweg in de jaren ’50.

Eeuwenlang was het Guispad een kerkepad tussen Zaandijk en Westzaan, maar in de eerste helft van de 20e eeuw veranderde dit. Vrijwel al het vervoer ging over het water maar vanaf het midden van de 19e eeuw nam langzaam maar zeker het wegvervoer toe. Zo werd de Communicatieweg naar Heemskerk en Beverwijk aangelegd en in de jaren ’30 de Provinciale Wegen.

Na de demping van de Guispadsloot in de jaren ’30, de aanleg van de Leeghwaterweg (1935), de bouw van de Julianabrug (geopend in 1936) en tenslotte de aansluiting op de A7 (1969), werd de Guisweg onderdeel van een belangrijke doorgaande route.

Aan de zuidkant van de straat stond en staat de meeste bebouwing die voornamelijk uit winkels en bedrijven bestond. De fotograaf van de oude foto stond ter hoogte van de Bredenhofstraat.

Het eerste pand dat we zien is Guisweg 7 dat samen met buurman Guisweg 5 en het daarachterliggende pand, Smitlaan 4, is gebouwd in 1909. Op Guisweg 7 zat eerst barbier De Jong en later de kapsalon annex drogisterij van J. Lust. Voor het woonhuis werd in 1949 een vergunning verleend voor het vergroten van het raamkozijn en in 1951 verkreeg men een vergunning voor het maken van twee slaapkamers en een douche. Vervolgens werd het pand in 1952 verbouwd tot kapsalon en in 1957 werd deze uitgebreid.

Naast de voormalige kapsalon zien we Guisweg 9. Hier was ooit de manufacturenwinkel van Gruys. Later werd het de groentezaak van Vredenburg. Daarna werd het de nog steeds bestaande snackbar De Guis. Guisweg 9 is in 1955 gebouwd.

Naast de snackbar zit Guisweg nummer 11, gebouwd in 1924. Sinds 1998 is Saenbike hier gevestigd. In de jaren ’60 zat hier Kees Pondman die handelde in fietsen, bromfietsen, motoren en auto’s. Ook verkocht hij brandstoffen en smeermiddelen van Shell.

In 1965 kostte een liter benzine fl. 0,50 en een liter diesel fl. 0,16. Op een factuur uit 1949 zien we dat benzine zelfs fl. 0,45 per liter kostte. Waarschijnlijk kon je in die tijd 1 soort benzine tanken. Er wordt op de nota`s geen onderscheid gemaakt tussen super en normaal, laat staan tussen de huidige E5 en E10.

Na Kees Pondman kwam hier autobedrijf Jan Schenk, dealer van Honda, die later zou verhuizen naar het nabijgelegen Schoolpad 8.

Naast het autobedrijf, op nr 17, zien we het garagebedrijf van Cas Kieft dat in 2022 samenging met Viljo van Splunteren. Dat bedrijf zit tegenwoordig op Zaagselpad 12. Het pand dateert volgens het Kadaster uit 1924 maar het gebouw moet ouder zijn. Oorspronkelijk was het een smederij die tot Gereformeerde kerk werd verbouwd. Deze kerk met de naam Irene werd in 1911 in gebruik genomen.

In 1922 werd er op de Parklaan een nieuwe Gereformeerde kerk gebouwd, de huidige Ontmoeting, die in 1923 in gebruik werd genomen waarna het oude kerkgebouw tijdelijk in gebruik werd genomen als noodkerk voor de R.K. H.H. Martelaren van Gorcum die in 1933 een nieuw kerkgebouw in de Boschjesstraat in Koog aan de Zaan kreeg.

Na Cas Kieft kwamen hier onder andere Malle Miek, winkel in woon-accessoires en kleding en daarna kwam er horeca in: eerst in 2023 Ari’s wok, daarna werd het grillroom Het Zaanse Molentje.

Op nummer 19, uit 1924, zat slagerij Stam, later slagerij Jongejans en tegenwoordig is het vinotheek Allemanja.

Het volgende pandje is Guisweg 23, tegenwoordig zit hier een kapsalon maar ook was hier zonnestudio Rayon de Soleil gevestigd.

Naast de kapsalon een terreintje van Bart Natuursteen waar eerder vermoedelijk ook een houten pand heeft gestaan waar onder andere een SPAR winkel van C. Stad en later de groentewinkel van Co Vredenburg was gevestigd.

Het laatste pand wat ik wil benoemen is nr. 27 dat in 1970 is gebouwd en waar een vestiging van de Rabobank was, tegenwoordig zijn het appartementen.

Bekijk hier alle fototijdreizen.

Foto en tekst 2025: Bert Versteeg. Bronnen: Zaanwiki, Gemeentearchief Zaanstad, Reliwiki en archief van De Orkaan.