Zaankanters leven – vaak zonder zich dat te realiseren – in een oeroud gebied. Ze hadden altijd natte voeten. De reis naar Amsterdam was lang en moeilijk. Amsterdam was trouwens helemaal niet zo belangrijk. En je kon nog niet bij IJmuiden het zeegat uit.
Over de historie – die van 3000 jaar terug, maar ook die van een paar honderd jaar geleden – komt aan bod in een serie lezingen die de Stichting Oer-IJ dit najaar organiseert.
- Op 24 september spreekt Ron van ’t Veer over ‘De natuur van het Oer-IJ – 3000 jaar landschapsgeschiedenis’. Van ’t Veer is eigenaar het Ecologisch Advies- en Onderzoeksbureau Van ’t Veer & De Boer in Jisp.
- Op 22 oktober praat Wladimir Dobber over ‘Pre-industriële ontwikkeling in het gebied tussen Alkmaar en Zaandam’ met name de rol die Cornelis Corneliszoon daarbij speelde met zijn uitvinding van de houtzaagmolen.
- Op 19 november is Rob Veenman aan de beurt met de ‘Waterschaps-geschiedenis van het Oer-IJ gebied’. Veenman is consultant en publicist en al jarenlang actief in de waterschapswereld. Hij was onder meer actief bij de Oudheidkamer Oostzaan.
- Op 10 december 2015 is er een lezing van Ronald de Graaf over ‘De militair-strategische betekenis van het Oer-IJ gebied’. De Graaf promoveerde in 1996 op het proefschrift Oorlog om Holland 1000-1375 in de (militaire) geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Het bijwonen van een losse avond kost € 12,50. Wie alle vier lezingen wil bijwonen betaalt € 40. Inschrijving voor de lezingen gaat op 17 augustus van start via de website.
Foto hierboven (± 1250) is van Oneindig Noord-Holland.
Op het moment dat ik Oer_IJ las, begreep ik waar het om gaat. Oer_Zaan zou ik vast ook begrepen hebben. Maar wie anders dan een zeer select publiek zou Sionna begrepen hebben? Stichting Oer_IJ doet er goed aan een naam te gebruiken die voor geïnteresseerden anno 2015 duidelijk is. Die Saxen, Kelten, Friezen, Romeinen of wie hier ook 3000 jaar terug rondliepen, hoeven we nu niet meer aan te spreken
Dat begrijp ik, Maggy. Maar ik denk ook dat de geïnteresseerden anno 2015 best iets meer over de oorsprong van het gebied te weten willen komen. Er is niets mis met het vergroten van kennis, daar komt ook vaak een beter begrip uit voort en het besef dat waardevolle zaken beschermd moeten worden. Mocht de provincie het Oer-IJ gebied in de toekomst willen promoten, bijvoorbeeld met een cultureel festival, dan is 'Sianna 2016' toch best prikkelend? Wat mij betreft met de ondertitel 'Kunst en cultuur langs het Oer-IJ' of iets van dien aard. Iedereen blij!
Als geschiedenis-liefhebber, ben ik al jaren bezig de geschiedenis van (Noord) Holland uit te spitten (figuurlijk). Het valt mij op, dat vanaf een bepaald moment er door historici gesproken wordt over een 'Oer-IJ'. Het lijkt mij stug, dat dat water door de bevolking van die tijd al IJ werd genoemd, daar dat een Saksisch woord is. Er is echter een water in de buurt met een veel oudere naam. Een naam die waarschijnlijk van pre-indo-Europeaanse afkomst is. De Zaan (Zaene, Saene, Segnem, Sagnem). Verwant in naam aan de Seine (Fr,), de Zenne (B.), de Saan (Zwi.) en de Shannon (Ierl.)en misschien wel terug te leiden naar Sionna, een door de Kelten aanbeden rivier-godin van waarschijnlijk pre-Keltische oorsprong. De Zaan zal in de loop van de eeuwen vele malen van loop veranderd zijn, zoals rivieren dat doen, en waarschijnlijk ooit in het bekken hebben gelopen, waar door de zeespiegelstijging later het IJ binnengedrongen is. Het kan goed zijn dat de volken die het gebied bevolkten tijdens deze roerige tijden, niet de moeite namen dit steeds veranderende riviersysteem van een naam of namen te voorzien, en alles 'Eye' (de rivier) noemden, Of wilt u het Oer-IJ laten eindigen bij Zanegeest, zonder die naam eer aan te doen?
Er zijn ook wetenschappers die spreken van de Noordelijke Rijn. Maar toegegeven, ik zou liever kiezen voor Sianna! (Vooral omdat zij, behalve riviergodin, ook nog eens de godin van de poëzie was)