De Valkstraat in Zaandam, op de plek van een oude loods moeten zes appartementen en een woonhuis komen. Voorlopig is het nog vooral een bouwval.

Alles duidt erop dat 2024 het jaar van Het Grote Bouwen wordt in Zaanstad. Aan het eind van 2023 werden er in snel tempo bestemmingsplannen ingediend en goedgekeurd, er werden vergunningen gegeven en de grond werd bouwrijp gemaakt. Op tientallen plekken in de streek vliegen de sloopkogels, draaien kranen, graven de graafmachines en wordt er geheid en gemetseld.

Alsof er zeer lokaal een aardbeving kracht 7.8 op de schaal van Richter heeft plaatsgevonden. Zo staat de loods aan de Valkstraat 25 erbij. Het staat al jaren leeg en sinds afgelopen februari op de nominatie om gesloopt te worden. Gelukkig maar, want daardoor vielen er geen gewonden of erger.

Vanaf 1906 was in deze bedrijfsloods natuursteenhandel Engel gevestigd. In 1994 verhuisde deze naar een ruimer pand aan de Zijtocht in Zaandam. De loods stond leeg en is daarna een tijdje gekraakt geweest. Ook is de loods wegens een verbouwing een tijdje bewoond geweest door de bewoners van nr. 26. En daarna heeft er nog een Amsterdams timmerbedrijf ingezeten. Die zijn op tijd vertrokken want de loods raakte toen al in verval.

In oktober 2023 is aannemersbedrijf van der Veekens in opdracht van gemeente Zaanstad begonnen met vernieuwing van het naastgelegen ‘Valkstraat bruggetje’. 

Voorafgaand aan de vernieuwing van de brug bleek de gevel van nr. 25 al wankel te zijn en zorgde voor een onveilige situatie voor voorbijgangers en ter plekke voor de werkmensen aan de brug. In verband met deze werkzaamheden is de gevel door firma Eijskes veilig gesteld en gestut maar desondanks is de loods nu volledig ingestort en deels in de achterliggende vaart en naastliggende sloot gezakt. 

Een precieze oorzaak is onbekend maar een combinatie van extreem verval en de werkzaamheden lijken van invloed te zijn geweest. Omdat ook de Valkstraat onderdeel is van de ‘Herinrichting Ooievaarstraat’ en de situatie sinds het instorten van de loods nog onveiliger is geworden wordt er onderzocht of de loods versneld gesloopt kan worden. Volgens een bewoner van de Valkstraat wordt het gebouw dan ook bijna dagelijks gecontroleerd door de gemeente.

De sloopvergunning is recent al afgegeven samen met de in februari 2024 toegekende  omgevingsvergunning. Deze omgevingsvergunning geeft akkoord op het slopen van Valkstraat 25-27 en het bouwen van een woongebouw met zes appartementen en een woonhuis met bedrijfsruimte. 

Voorwaarde van de Gemeente Zaanstad is onder andere wel dat de grond moet worden gesaneerd. Ook moet er een archeologisch proefsleuvenonderzoek worden gedaan.

De zes appartementen zullen een oppervlakte krijgen tussen de 43 en 46 vierkante meter (1-persoons huishoudens, prijsklasse goedkoop) en één grondgebonden woning met praktijkruimte van 80 vierkante meter (2-persoonshuishouden, prijsklasse middensegment).

De Valkstraat Zaandam ligt in een dichtbebouwd gebied (Oud-West) met smalle straatjes met weinig parkeermogelijkheid. Daarom worden er op eigen terrein vier parkeerplaatsen gerealiseerd en is er ook ruimte voor stalling van 18 fietsen.

Valkstraat 25-27 lijkt nu nog op een serieus rampgebied maar hopelijk gaat hier snel gesloopt en gebouwd worden zodat iedereen weer veilig over ‘het bruggetje Valkstraat’ kan rijden, fietsen of wandelen. Omwonenden wachten overigens met smart op de nieuwe brug. Deze stond gepland op afronden eind november 2023.

Zo was het (foto gemeentearchief Zaanstad, Wim Krijt) – datering: 1966-1974
Foto gemeentearchief, Henk van de Leur (1991)
Zo is het nu
Situatie met oude brug (boven en onder)
Zo moet het worden

Door Caroline Boone. Meer over Valkstraat bij De Orkaan. Bronnen: gemeentestukken Zaanstad. Foto’s: Caroline Boone voor de Orkaan, Henk van de Leur (Gem. archief Zaanstad), Wim Krijt (Gem. archief Zaanstad), Google Streetview. Impressies nieuwbouw: Onno Vlaanderen, Architect BNA i.o.v. Saense Heren/KPO, Zaandam.