Rondom de Zaanse Schans zijn forse verkeersproblemen: foutparkeerders, geblokkeerde fietspaden en onveilige situaties voor voetgangers. Zaanstad heeft een mobiliteitsplan opgesteld om deze problemen voor de toekomst op te lossen.

Morgen, donderdag 8 mei, wordt tijdens het Zaanstad Beraad de technische behandeling van het dossier Zaanse Schans besproken, waarin onder andere het mobiliteitsplan, de prijsbepaling en de verschillende scenario’s aan bod komen.

Problemen

Elk jaar zorgt de drukte voor flinke verkeersproblemen, vooral in het hoogseizoen. Rond de Zaanse Schans is het vaak onveilig voor voetgangers, de oversteken bij kruispunten op de Leeghwaterweg zijn gevaarlijk. Voetgangers lopen bovendien in groten getale over het fietspad van de Kalverringdijk.

De beperkte parkeercapaciteit van de Zaanse Schans heeft daarnaast geleid tot overlast in de omliggende wijken, langs de Diederik Sonoyweg, in Oud-Zaandijk en Koog aan de Zaan. Toeristen parkeren in de berm van de Leeghwaterweg en op andere plekken waar dat niet is toegestaan.

Om deze problemen aan te pakken, richt het Mobiliteitsplan Zaanse Schans zich op vier doelen: duurzaam vervoer stimuleren, verkeersveiligheid verbeteren, meer parkeerplekken creëren, het parkeren beter reguleren en de bewegwijzering verbeteren zodat toeristen makkelijker hun weg kunnen vinden.

Fietsen

Eén van de belangrijkste doelen van het plan is om het aantal autoritten te verminderen door duurzaam vervoer, zoals fietsen en openbaar vervoer, aantrekkelijker te maken.

De grootste verandering is de aanleg van een alternatieve fietsroute. Het eerste deel moet ‘een fietspad vanaf het St. Michaël College tot de Kalverringdijk (achter Catharina Hoeve)’ worden. Daarnaast is sprake van een ‘doorfietsroute’ parallel aan het bestaande fietspad langs de Kalverringdijk tot aan de Engewormer. Alternatieven voor een ‘vrijliggend fietspad om de Kalverringdijk te ontlasten’ zouden overigens nog verkend worden. Daarnaast wordt gedacht aan een omfietsroute via de Engewormer als de huidige fietsroute langs de Kalverringdijk wordt opgeheven.

De totale kosten voor een ‘alternatieve fietsroute Kalverringdijk vanaf de Leeghwaterweg tot aan de Engewormer’ worden op € 5 á € 5,4 miljoen geschat. Daarvoor moeten externe subsidies bij ‘regiopartners’ Provincie en Vervoerregio worden aangevraagd.

De rotonde bij de Leeghwaterweg wordt aangepakt, omdat fietsers, vooral scholieren van het Michaëlcollege, regelmatig de voorrang negeren, wat leidt tot gevaarlijke situaties.

Er moet betere bewegwijzering komen om fietsers en voetgangers gemakkelijk van station Zaandijk naar de Zaanse Schans te leiden, met duidelijke borden en markeringen voor een vlotte doorstroming en minder verwarring. De kosten voor de bewegwijzering en de nieuwe of aangepaste fietsroutes worden geschat tussen de € 200.000 en € 300.000.

Ook moet het gebruik van openbaar vervoer worden bevorderd door de verkoop van combitickets voor trein- en busreizen actief te promoten, met een marketingbudget van € 50.000. Daarnaast worden er extra fietsenstallingen gecreëerd.

Parkeren

Om de parkeeroverlast rond de Zaanse Schans aan te pakken, worden er verschillende maatregelen genomen. Bestaande parkeerterreinen moeten efficiënter worden door duidelijke belijning aan te brengen. Dit zorgt ervoor dat de beschikbare ruimte beter wordt benut, omdat auto’s dan netjes geparkeerd staan in de vakken en er geen ruimte verloren gaat.

Daarnaast wordt er gekeken naar de mogelijkheid om een parkeergarage achter het Zaans Museum te bouwen, wat zo’n € 6,5 miljoen gaat kosten. Een ‘parkeeroplossing’ aan de zuidkant van de
Leeghwaterweg wordt ook genoemd. Daarnaast komt er een camperplek bij het Jagersveld.

De parkeertarieven voor de Zaanse Schans zijn momenteel vastgesteld op € 15 per dag voor personenauto’s en tussen € 35 en € 55 per dag voor touringcars, afhankelijk van het seizoen. In het plan wordt voorgesteld om parkeertarieven per uur in te voeren om langparkeren te ontmoedigen en de parkeerdruk in de omliggende wijken te verminderen.

Er wordt ook een voorstel gedaan voor parkeerregulering (betaald parkeren) in de omliggende wijken van de Zaanse Schans. Dit houdt onder andere in dat er draagvlakonderzoek wordt uitgevoerd om te onderzoeken of er betaald parkeren of vergunningparkeren ingevoerd kan worden.

Hoewel het Mobiliteitsplan verschillende maatregelen voorstelt om de verkeersveiligheid te verbeteren en de drukte te verminderen, zijn er geen concrete cijfers die laten zien wat de invloed van deze maatregelen zal zijn op het aantal bezoekers, fietsers of auto’s.

Kritiek

De bewoners van Haaldersbroek wonen direct naast de Zaanse Schans en voelen de gevolgen van de toeristische drukte en de geplande veranderingen als geen ander. Eerder schreven wel al over hun zorgen. Ze hebben benadrukt dat ze het reguleren van toerisme ondersteunen, maar ze willen wel dat hun leefbaarheid gewaarborgd blijft.

De bewoners van Haaldersbroek hebben kritiek op het mobiliteitsplan, vooral op de afsluiting van de Zaanse Schans voor toeristen zonder toegangsbewijs. Ze eisen 24 uur per dag gratis toegang voor zichzelf en hun gasten.

Ze maken zich ook zorgen over de extra parkeerplekken aan de zuidkant van de Leeghwaterweg, die bij drukte de toegang tot hun wijk kunnen blokkeren. Ze pleiten voor een parkeergarage achter het Zaans Museum en willen dat toeristenauto’s aan de noordzijde blijven. Daarnaast eisen ze verbetering van de fietsroutes, vooral de Engewormerweg, om gevaarlijke situaties te voorkomen.

Door: Nick Boeske. Info: Raadsinformatiesysteem Zaanstad en eerdere artikelen. Foto: De Orkaan.