Zaanstad wil duurzame energie opwekken met zonnevelden, maar loopt keihard tegen de grenzen van natuur, erfgoed en regels aan. Van zes onderzochte gebieden in de gemeente blijft er maar één over: de voormalige vuilstort bij Nauerna.

Uit onderzoek in opdracht van Zaanstad blijkt dat er bijna nergens plek is voor zonnevelden op land in het Noordzeekanaalgebied. Alleen de oude vuilstort bij Nauerna is echt kansrijk. Eén andere plek, bij het lint Zuideinde, krijgt het stempel ‘weinig kansrijk’ en biedt misschien ruimte voor een klein veldje. 

Onderzoek

Aanleiding voor het onderzoek is dat Zaanstad in de Regionale Energie Strategie (RES), onderdeel van het landelijke Klimaatakkoord, het Noordzeekanaalgebied aanwees als zoekgebied voor zonne- en windenergie. Dat was toen nog vrij globaal. Met dit nieuwe onderzoek wil de gemeente scherp krijgen waar zonnevelden op land nog wel kunnen, en waar niet.

Gebied A en B liggen in het open landschap bij Assendelft en vallen binnen streng beschermde zones, zoals de UNESCO-Stelling van Amsterdam en het Beschermd Landschap. Hier zijn zonnevelden uitgesloten.

Gebied C, bij het lint Zuideinde, wordt ‘weinig kansrijk’ genoemd. Alleen op een paar stukjes tussen de kassen zou misschien een klein zonneveldje passen, bijvoorbeeld vanwege bodemdaling. Dat past binnen uitzonderingen uit de landelijke zonnebrief.

Gebied D, de oude vuilstort bij Nauerna, is de enige plek die als ‘kansrijk’ geldt. Hier is ruimte voor een zonneveld van 7 hectare, en er ligt al een concreet plan. Gebied E wordt straks natuurgebied, en gebied F is een ecologisch waardevolle strook langs het kanaal. Beide gebieden zijn uitgesloten voor zonnevelden.

Netcongestie

Maar zelfs op de enige kansrijke locatie, bij Nauerna, ligt nog een ander obstakel op de loer: het volle stroomnet. Zaanstad kampt, net als de rest van Noord-Holland Noord, met netcongestie: het elektriciteitsnet zit op veel plekken aan z’n max.

Eerder schreven we al over de plannen van netbeheerder TenneT om het volle stroomnet uit te breiden, met een nieuwe 380 kV-verbinding en twee extra hoogspanningsstations. Eén daarvan moet bij het Noordzeekanaalgebied komen, en vier van de tien mogelijke locaties liggen in Zaanstad. De gemeente is daar fel op tegen, maar onderzoekt intussen wel waar extra stroom kan worden opgewekt. En dat lijkt te wringen.

Door Nick Boeske. Info uit Raadsinformatiesysteem Zaanstad en eerder geschreven artikel. Foto uit het Orkaan-archief.