Zeven partijen in de Zaanse raad trekken aan de bel over de onrust bij de muziekschool. In Artikel 51-vragen schrijven ze dat meerdere docenten diep ontevreden zijn over het nieuwe plan voor Fluxus en dat de werksfeer sterk is verslechterd sinds de zomervakantie.
De ChristenUnie, Partij voor de Dieren, Groep de Boer, Democratisch Zaanstad, PVV, Denk en de SP maken zich ernstige zorgen over de toekomst van het muziekonderwijs in Zaanstad. Zij vragen het college onder meer wat de gevolgen zijn van het vertrek van docenten, welke stappen worden gezet om het vertrouwen te herstellen en wat het plan is als de situatie verder escaleert.
Vertrokken docenten
Volgens informatie van De Orkaan zijn inmiddels meerdere ervaren docenten gestopt of vertrokken als huurder bij Fluxus (wij tellen er al acht).
Zij gaven jarenlang les aan Zaanse leerlingen op uiteenlopende instrumenten, van koperblazers tot strijkers en zang. Hun vertrek betekent een aanzienlijk verlies aan kennis, continuïteit en kwaliteit voor het lokale muziekonderwijs.
Achtergrond
De raadszorgen volgen op het besluit van juli, toen wethouder Wessel Breunesse (GroenLinks) zijn visietraject voor het Centrum voor de Kunsten door de raad loodste.
Een motie van onder meer de ChristenUnie en Groep de Boer om te onderzoeken of een zelfstandige muziekschool mogelijk was, werd toen weggestemd.
De wethouder koos nadrukkelijk voor één koepelorganisatie – Het Nieuwe Fluxus – die niet langer zelf lessen organiseert, maar vooral een netwerkorganisatie wordt.
Volgens critici is dat een papieren ‘oplossing’ die meer bestuurlijke lagen creëert, terwijl de werkvloer dunner wordt.
Van les naar overleg
In het plan dat Fluxus begin oktober zelf publiceerde, staat dat de subsidie gelijk blijft, maar dat meer geld nodig is voor netwerkvorming, communicatie en organisatie. Het Nieuwe Fluxus zegt ‘geen aanbieder van activiteiten’ meer te zijn; alle budgetten voor meerwaarde-activiteiten stoppen na seizoen 2025/2026.
De organisatie ontwikkelt zelf geen lessen meer, maar ‘stimuleert samenwerking’ tussen cultuurprofessionals, scholen en maatschappelijke organisaties.
De cultuurhuizen aan de Westzijde en in De Pelikaan blijven bestaan, maar Fluxus onderzoekt hoe de inkomsten daar kunnen worden verhoogd – wat volgens het plan gevolgen kan hebben voor de huur- en uurtarieven vanaf 2026/2027.
Vertrouwenscrisis
In hun vragen schrijven de partijen dat het vertrouwen in zowel de organisatie als de gemeente sterk is afgenomen.
Docenten zouden zich onvoldoende gehoord voelen en vrezen dat de nadruk op ‘netwerkvorming’ en ‘communicatie’ ten koste gaat van het eigenlijke lesaanbod.
Fluxus kondigde begin oktober aan dat het in december een Plan van Aanpak presenteert aan de gemeente voor de verdere uitrol van Het Nieuwe Fluxus.
Dat plan moet in januari 2026 van start gaan.
Door: Dorine Kat, op basis van de raadsvragen en het Orkaan-archief.
Muziekles is superbelangrijk. Daarvoor zijn docenten onontbeerlijk. Maar hoe verhoudt het stoppen van docenten zich tot het totale lesaanbod in de Zaanstreek? Zijn en/of blijven er voldoende lesmogelijkheden voor kinderen en volwassenen?
Helder stuk.
Kanttekening nog: de indruk wordt gewekt dat na het raadsbesluit in juli Fluxus opeens een andere koers vaart. Dat is niet zo.
Wat we gezien hebben is een systematische, in 2012 ingezette afbraak van de Zaanse Muziekschool (staf, zichtbaarheid, instrumentenfonds, beschikking over het gebouw, en alles dat het tot een muziekschool maakte), die nu het sluitstuk krijgt in het definitief verdwijnen van de tot voor kort nog gesubsidieerde "meerwaarde" activiteiten (ensembles, concours, theorielessen, startorkest etc.).
Fluxus zegt al jaren dat het een netwerkorganisatie is die zelf niets produceert of vormgeeft. Doordat de muziekschool nog dreef op een laatste groep gemotiveerde docenten en bevlogen vrijwilligers leek het nog een tijdje alsof Fluxus muziekonderwijs organiseerde. In werkelijkheid had Fluxus vooral de taakopvatting en vastberaden intentie om daar zo snel en grondig mogelijk een eind aan te maken. Men lijkt daarin nu voorlopig geslaagd, met (op geen enkele manier meer te rechtvaardigen) medeneming van de integrale subsidie voor muziekonderwijs, en de herhaalde aankondiging dat het nog meer nodig heeft. Waarvoor in godsnaam, vraag je je af, bij een club die zelf nadrukkelijk zegt niets te willen presteren...