Vrijdag 17 januari liep het kort geding dat OFC tegen Oostzaan had aangespannen uit op een nederlaag voor de gemeente. De sluiting van het sportpark was onrechtmatig. Van de redenatie van de gemeente werd gehakt gemaakt door de rechter.

Morgen treffen beide partijen elkaar opnieuw. Maar nu voor een andere rechtbank: de bestuursrechter.

Wat begon als een dreigement van de gemeente om stukken over de betrokkenheid van de omstreden geldschieter Marwan K. boven water te krijgen, is uitgemond in een juridisch steekspel waarvan het einde nog niet in zicht is.

1. Wat wil Oostzaan?

De gemeente wil alle stukken van OFC en de Stichting Topvoetbal Oostzaan (STO): jaarrekeningen, begrotingen, sponsorovereenkomsten en spelerscontracten. En ze wilde die uiterlijk vrijdag 17 januari om 12.00 uur. Anders zou ze het sportcomplex sluiten. Ze heeft daartoe het recht vindt ze omdat Oostzaan met OFC een erfpacht-overeenkomst heeft en bij de stichting die de sportparken beheert (SST) het complex in bruikleen heeft gegeven. De sluiting is dus een drukmiddel om de stukken te krijgen.

2. Wat doet OFC?

OFC probeert te vertragen, zegt dat nog niet alles klaar is, dat die vrijwilligers bij de club ook niet alles kunnen, dat ze sommige stukken niet kunnen geven maar willen toelichten in een gesprek (iets wat de gemeente afwijst). Ook zegt de club dat ze wel andere stukken kan geven: het FIOD-rapport (waar de gemeente niet om gevraagd heeft maar dat ze wel graag willen hebben), en afspraken met de belastingontvanger (daar is kennelijk ook iets aan de hand).

Over sponsorovereenkomsten en spelerscontracten wordt in het antwoord aan de gemeente niet gerept, terwijl daar het antwoord gevonden kan worden op de vraag: waar komt het geld vandaan? Marwan K., voorzitter van STO, is veroordeeld tot een jaar cel wegens witwassen en de gemeente wil alle banden verbroken zien. OFC meldt wel dat K. inmiddels ‘vrijwillig is afgetreden’. In april dient hoger beroep in de zaak.

OFC doet nog iets anders: ze spannen een kort geding aan waarin ze de sluiting proberen tegen te houden. Dat doen ze samen met Stichting Sportcomplexen Twiskeweg (SST). Beide eisers vragen zich af op welke gronden Oostzaan het sportpark wil sluiten.

3. Hoe reageert Oostzaan?

Wat in het gemeentehuis is besproken is niet openbaar gemaakt, maar alles duidt erop dat men geschrokken is van het kort geding en dat het antwoord op de vraag welke grondslagen voor sluiting zijn, ook niet zo 1 2 3 beantwoord kan worden.

De gemeente verzint een list – ongetwijfeld na het inwinnen van juridisch advies.

Niet om 12.00 zoals aangekondigd, maar om 11.00 wordt het sportpark gesloten. En niet om OFC tot het overdragen van de stukken te dwingen (die deadline was immers 12.00 uur) maar vanwege de “veiligheid van inwoners, leden, ouders en kinderen op het sportpark”.

Waar dat gevoel van onveiligheid vandaan komt, legt de burgemeester niet uit. Behalve dat hij verwijst naar het artikel in Het Parool waarin zeven aanslagen (handgranaten, brandstichting, schietpartij) gelinkt worden aan OFC en/of Marwan K.

Omdat het een een ‘bestuursrechterlijke’ zaak is (de gemeente sluit vanwege de veiligheid) en niet om stukken te krijgen van OFC (een civiele zaak) is het kort geding niet nodig volgens de gemeente:

“Het kort geding betreft een civiele zaak en kan sluiting niet voorkomen. Het sluiten vindt plaats op bestuurlijke grond, waarbij openbare orde en veiligheid een rol spelen. De sluiting blijft dus van kracht.”

4. Rechter tikt Oostzaan op de vingers

De rechter in het kort geding gaat niet mee in de redenering van Oostzaan. Het lijkt om een opzetje om op het laatste moment de beslissing volledig anders te motiveren, en de dreiging van de veiligheid zou ook matig onderbouwd zijn, een krantenartikel van 2 weken geleden is niet genoeg.

De rechter tikt Oostzaan op de vingers:

“De gemeente heeft de Stichting [SST] tot het laatste moment in het ongewisse gelaten omtrent de grondslag van de sluiting. (…) Zij had de stichting ervan op de hoogte kunnen stellen dat een publiekrechtelijke grondslag voor het besluit werd overwogen”

Het eerste dreigement om te sluiten deugde niet volgens de rechtbank:

“het niet verstrekken van financiële informatie (…) geeft de burgemeester niet de bevoegdheid om dat sportcomplex te sluiten.”

Ronduit dodelijk is de suggestie dat Oostzaan een spelletje speelt, en dat de sluiting op dubieuze gronden plaatsvond:

“niet om de openbare orde en de veiligheid binnen de gemeente te bewaren maar om druk uit te oefenen op SST en OFC om de financiële informatie te krijgen waarom de gemeente eerder heeft gevraagd.”

Burgemeester Meerhof zou zelfs tegen SST hebben gezegd dat er geen bestuursrechtelijke grondslag zou zijn, alleen een ‘morele grondslag’.

Er is wel een rapport van de politie (van 17 januari) maar dat is uitsluitend gebaseerd op het artikel uit het Parool van 4 januari en bevat geen extra informatie. Door de burgemeester is niet met OFC of SST gesproken over veiligheidsrisico’s. Het politierapport ontbeert volgens de rechter “iedere vorm van analyse” die zou kunnen wijzen op veiligheidsproblemen op het sportcomplex. Er is volgens de rechter nooit een incident geweest dat een veiligheidsrisico voor het terrein inhield, en waarom heeft Meerhof niet met SST over risico’s gesproken tijdens het gesprek van 14 januari?

Als Meerhof zo bezorgd was na het artikel in Het Parool, zo vraagt de rechter zich af, waarom heeft hij dan niet meteen na 4 januari de politie opdracht gegeven met de slachtoffers van de aanslagen te praten? En waarom niet met OFC en SST daarover gesproken?

Het ‘onverhoeds’ sluiten van het terrein is volgens de rechter ‘onbehoorlijk’. Oostzaan wordt veroordeeld tot het betalen van de proceskosten van OFC en SST (€ 3000).

5. Wat gebeurt er dinsdag?

Dan moet de rechter bepalen of de bedreiging van de veiligheid voldoende onderbouwd is en of die dreiging een sluiting rechtvaardigt.

De uitspraak van vrijdag de 17e belooft weinig goeds voor Oostzaan, de gemeente lijkt zich uitsluitend te baseren op het artikel in Het Parool maar heeft daar niet eerder actie op ondernomen.

6. Hoe zit het met de stukken van OFC?

Hier was het in beginsel om te doen, maar OFC heeft kennelijk niet geleverd. De gemeente maakt vreemde juridische sprongen maar OFC speelt een gevaarlijk spelletje. Burgemeester Meerhof heeft met verschillende zaken gedreigd, niet alleen met sluiting maar ook met het intrekken van de horecavergunning en met het staken van de subsidie. Dat kan niet meteen, maar de stappen in die richting kunnen wel gezet worden.

De gemeente heeft een punt: als STO gelinkt is aan witwaspraktijken heeft men een fors probleem. (Dat probleem heeft men trouwens al jaren, maar tot dusver werd kennelijk gehoopt dat het over zou waaien.) Vandaar de interesse in sponsorovereenkomsten, de financiering van STO en de contracten.

7. Het einde van betaald voetbal in Oostzaan?

Als uit de stukken een link met het witwassen blijkt, en dat geld komt bij Marwan K. vandaan en als de eis is dat daar een eind aan komt, zou dat wel eens het eind van het betaald voetbalavontuur van OFC kunnen betekenen.

Dat een nieuwe geldschieter zich snel zal melden lijkt uitgesloten, OFC klaagde in de brief aan de gemeente al over een “terugval in sponsoring”.