De verkiezingscampagne voor de komende gemeenteraadsverkiezingen (2026!) lijkt al begonnen. PVV-fractieleider Peter van Haasen stuurde een stukje van het POV-verkiezingsprogramma rond (‘kiezersbedrog’) waarin die partij beloofde tegen te stemmen als “het verlenen van voorrang aan statushouders bij het toewijzen van een sociale huurwoning” in de raad zou komen.
Fijntjes voegde Van Haasen er een screenshot bij van de uitslag van de stemming op 8 november over een motie waarin precies dat gevraagd werd: “per direct de voorrangspositie van statushouders voor sociale huurwoningen te beëindigen door de voorrangsregel/urgentiebepaling voor statushouders te schrappen.” De POV stemde nu tegen deze motie.
De opmerkelijke metamorfose van de POV – sinds lijstaanvoerder Harrie van der Laan wethouder is geworden – viel al eerder op. Al voordat de coalitie rond was zelfs. Waar de POV eigenlijk tegen alles stemde of in ieder geval samen met DZ, PVV en LZ een front vormde tegen de coalitie, is nu de partij 180 graden gedraaid. Dat bleek bijvoorbeeld bij de komst van boten voor asielzoekers naar de Achtersluispolder (POV stemde voor) en de hondenbelasting (POV stemde tegen in mei). De POV is een heel andere partij geworden nu ze in de coalitie zit.
De bouw van bijna 200 ’tijdelijke’ container-woningen in Saendelft is ook zo’n voorbeeld. Zou Van der Laan in het verleden fel van leer zijn getrokken tegen dat plan (geen participatie, overval op bewoners, de 100 extra woningen ‘slim’ mee laten liften), nu is Van der Laan zelf de architect van dat plan en verdedigt het alsof hij nooit anders heeft gedaan.
Speerpunten
De partij heeft een beperkt aantal ‘speerpunten’ in het programma (o.a. verlaging gemeentelijk belastingen, meer pinautomaten, openbare toiletten) waarvan nauwelijks iets terug te vinden was in het coalitieakkoord en die waarschijnlijk ook in de komende 3,5 jaar niet gerealiseerd worden.
Maar eerlijk is eerlijk: dat zal waarschijnlijk wel voor elke partij gelden en ook voor het hele coalitieakkoord. Van het vorige programma (2018-2022) is ook vrijwel niets terecht gekomen. Dat is het lot van verkiezingsprogramma’s en coalitiekoorden. Mooie woorden en gebroken beloftes (misschien een idee voor een nieuwe Orkaan-serie).
Met de overstap van de POV naar de coalitie is er overigens nog iets anders gebeurd. De sfeer in de raad is ook fundamenteel anders. Als raadslid zette Van der Laan B&W voortdurend op scherp. Uit het rapport van &VandeLaar over de bestuurscultuur bleek dat B&W vooral bang was voor Van der Laan en de ambtelijke organisatie verlamd was door deze angst die B&W niet wist te pareren. Met het vertrekken van de gemeentesecretaris en de overstap van Van der Laan lijkt een deel van de problemen opgelost.
De motie is hier te vinden. Over het verkiezingsprogramma van de POV schreven we dit: GR2022 Zaanstad, poppetjes & programma’s, lijst 2: POV (knarrenhof & coffeeshop) (met link naar dat programma).
Door Piet Bakker. Bronnen: Raadsinformatiesysteem Zaanstad, coalitieprogramma, programma POV, persbericht PVV, Rapport ‘It takes three to tang’ van &VandeLaar BV
Het verkiezingsprogramma van de Zaanse VVD is ook duidelijk: "We willen hun voorrangspositie bij sociale huurwoningen afschaffen" Totdat er een PVV motie wordt ingebracht die hun 'wens' wil faciliteren. Dan stemmen ze tegen. Ik moet nageven, de VVD heeft in het verleden ook gewoon VOOR afschaffing van de voorrang van statushouders gestemd, maar nooit mede ingediend. In tegenstelling tot de POV, deze partij was jaren lang een medestrijder tegen de oneerlijke voorrangsregel.
Dit is de uitkomst van college onderhandelingen, dan moet je niet denken dat al jou partijpunten en denkbeelden uit het verkiezingsprogramma in dat collegeprogramma terecht komen. Als je dat wel denkt te kunnen bereiken zal je waarschijnlijk nooit aan een college deelnemen tenzij je meer dan de helft van de stemmen behaald bij de verkiezingen. Zo werkt onze democratie.
Zo werkt onze democratie is een mooie dooddoener. POV was de grootste geworden en kon met elke partij in zee. Maar o.a. Democratisch Zaanstad is niet in de coalitie gevraagd, maar van der laan ging liever in zee met partijen waar hij jaren tegenaan heeft geschopt. Het pluche lonkte en het forse salaris waarschijnlijk ook als wethouder. In elk geval moeten we tot 2026 wachten om af te rekenen met POV.
Verkiezingsprogramma’s zijn als de sterren: Mooi om naar te kijken maar ga niet denken dat je ze ooit zult bereiken…..