De jongste figurant bij de opnames van Monumenten Spreken, het project waarbij korte documentaires gemaakt worden over alle 28 Zaanse oorlogsmonumenten, was 5 jaar. De oudste, oud-verzetstrijder Wim Blank, was 96.
Ze waren, met nog zo’n 40 collega’s gekomen om een van de laatste opnames voor de documentaires mogelijk te maken: de film over de razzia op de Burcht.
De film gaat over de fusillade op 9 februari 1945 op De Burcht. 10 Todeskandidaten werden als waarschuwing doodgeschoten na de liquidatie van twee ‘foute’ Nederlanders: Fred Kater, de zoon van een banketbakker, die als informant van de Sicherheitspolizei (Sipo) werkte; en van F.D. Willemsen, NSB-er en Onderluitenant van de Staatspolitie.
Op 6 februari 1945 liet Polizeiführer Rauter een razzia uitvoeren in het centrum van Zaandam waarbij 500 mensen uit hun huizen werden gehaald en naar de Burcht gedreven.
Voor de film is veel historisch materiaal gebruikt en er zijn diverse ooggetuigen geinterviewd. Maar sommige scenes worden in beeld gebracht door ze na te spelen. En daarvoor hadden zich de vrijwilligers opgegeven.
