Op 15 februari 1992 verscheen Dagblad Zaanstreek als resultaat van een fusie tussen twee voormalige concurrenten: De Zaanlander en De Typhoon.

We kijken de komende tijd terug met mensen die direct betrokken waren bij een van de twee kranten die 25 jaar geleden verdwenen.  

Orkaan-redacteur Piet Bakker schreef tussen 1972 en 1975 honderden stukken voor de Typhoon. Het tarief: 15 gulden. Maar wel gratis bier.

15 gulden per artikel (en gratis bier)

15 gulden kreeg je voor een artikel in De Typhoon, maar chef-streek Klaas Pot had me op het hart gedrukt om alles te declareren: elke sigaret die ik uitdeelde en elk kopje koffie dat ik in diensttijd dronk. Mijn onkostenrekening was immer bescheiden. Ik merkte al snel: journalisten betalen nooit wat. Gratis koffie, gratis bier, gratis kaartjes. Kortom: een mooi beroep.

Voor een tip kreeg je 2 gulden 50. Maar ook daar was mijn bijdrage bescheiden. Tips had je bij De Typhoon eigenlijk niet nodig. Je had namelijk de agenda van Klaas Pot. De chef-streek beheerde die agenda samen met eindredacteur Toon Olij.

Alles

De Typhoon had zich in de niet-aflatende strijd met concurrent De Zaanlander tot taak gesteld alles in de Zaanstreek te coveren. Geen club was te klein, geen vereniging werd overgeslagen, geen optreden gemist, geen vergadering geskipt, geen bijeenkomst was te onbelangrijk. In een tijd met een rijk verenigingsleven, legio optredens en tien gemeenten (de zeven Zaanstad-voorlopers, Oostzaan, Wormer en Jisp) met raads- en commissievergaderingen stond zo’n beleid garant voor een permanente stroom van opdrachten voor deze correspondent.

En alles betekende echt alles. De geitenfokvereniging in Krommeniedijk, de kynologenclub, Concordia in het Zonnehuis, de jaarvergadering van woningbouwvereniging de Arbeid, een nieuwe dominee in Wormer, Jan Wolkers in de Lindenboomschool, Jules de Corte in het Makerijtje (“hoogtepunt”), de Carnavalsvereniging in De Waakzaamheid, een wormen-race in Wormer, de strijd voor het voortbestaan van Jisp, bijdragen aan “Alle Mensen”, een vuurwerkshow in Zaandijk, de opening van een slagerij-filiaal (“Slagt uw Slager!”), de padvinders in Markenbinnen…

In de drie jaar die ik in opdracht van Klaas en Toon door de Zaanstreek fietste, heb ik waarschijnlijk alle verenigingsgebouwen, sport- en verenigingskantines, cafés, buurthuizen, feestzalen, raadhuizen en vergaderlocaties in de streek bezocht.

ADVERTENTIE

Underdog

Bij De Zaanlander, de aanzienlijk kleinere concurrent, moesten ze nogal eens iets laten lopen – alhoewel ik wel het idee had dat ze dankzij die underdog-positie twee keer zo hard hun best deden.

De strijd nam soms bizarre vormen aan. Bij een raadsvergadering moest de Zaanlander-journalist de afweging maken: tegen 10.00 uur vertrekken om zo het stuk nog net in de krant van de volgende ochtend te krijgen of de vergadering uitzitten en pas een dag later publiceren. De Typhoon verscheen ’s middags waardoor wij de volgende ochtend nog ons stukje konden inleveren. Als mijn Zaanlander-collega voor het einde van de vergadering afhaakte, promoveerde ik zaken die na zijn vertrek werden besproken tot superbelangrijk. Want dat had de concurrent niet.

De Typhoon was een begrip, “ik ben van de Typhoon” was genoeg: kopje koffie, biertje, stoel op de eerste rij, het opende deuren die voor anderen gesloten bleven. Wat niet in De Typhoon had gestaan was niet gebeurd. Iedereen wilde in De Typhoon. Bijna iedereen. Tot mijn verrassing werd mij bij een CPN-manifestatie in de Lindeboomschool (“Van Agt Eruit. De CPN Erin!) de toegang ontzegd: “wij hebben geen behoefte aan de burgerlijke pers”. Ik stribbelde niet tegen: “dat is goed, dan heeft u kennelijk wat te verbergen, daar zal ik een stukje schrijven”. Het gestaalde kader dat kennelijk niet uit de Zaanstreek kwam, verstarde en spoedde zich naar binnen om met de Zaanse kameraden te overleggen. Geschrokken keerde de deurwachters terug: natuurlijk, De Typhoon mag gewoon naar binnen: “wilt u een kopje koffie?”

Die afkeer van de burgerlijke pers was begrijpelijk. Bij de Typhoon was volgens mij iedereen lid van de PvdA, inclusief chef-streek Klaas Pot en politiek verslaggever Wim Swart. Trouwens, iedereen in de Zaanstreek was lid van de PvdA, alle burgemeester en volgens mij zelfs de VVD-wethouders. Alleen de CPN’ers dus niet.

Mijn sollicitatie bij Klaas in september 1972 was ultrakort, na een mini-college over regionale journalistiek “namen, plaatsen en data moeten kloppen” en de uitleg over de onkostenvergoeding kreeg ik een kopijblok uitgereikt en kon ik aan de slag: “kan je typen?”. “Ja” loog ik. In de jaren daarop ontwikkelde ik een twee-vinger-systeem waarmee ik wel snel maar absoluut niet foutloos kon typen.

Vouwfiets

De opdracht was het bijwonen van het afscheid van gemeentesecretaris Gutker van gemeente Jisp. De scheidende ambtenaar kreeg een vouwfiets cadeau en alle lof toegezwaaid door de burgemeester, de fractievoorzitters van de PvdA (wie anders), de CPN en Gemeentebelangen. Ondertussen kwamen de glazen bier, de blokjes kaas en de bitterballen in ruime hoeveelheden langs. De andere fractievoorzitters kon ik nog net volgen, maar bij het uitwerken van mijn aantekeningen bleek toch dat ik de woorden van de voorzitter van de voetbalclub, de brandweercommandant en diverse anderen aanzienlijk minder coherent had samengevat. Ook de spelling van hun namen was – ondanks de waarschuwing van Klaas – niet overal meer te ontcijferen.

Ook een les. Al te uitbundige alcoholconsumptie tijdens het werk was af te raden. Voortaan spoedde ik mij na een bijeenkomst naar huis, tikte het verhaal uit, stopte het bij Klaas Pot aan de Rietvinkkade in Wormer in de brievenbus en repte mij naar café Matje om ná het werk een biertje te nuttigen. Ik had daar een rekening onder de naam Piet Typhoon.

Eén ding wist ik zeker: een mooi vak.

Lees hier alle bijdragen over 25 jaar Dagblad Zaanstreek (en 25 jaar zonder Typhoon en Zaanlander).