Ingeklemd tussen een snelweg, de Noorder IJ- en Zeedijk, een industrieterrein en het terrein van Rood Wit Zaanstad vind je het Vijfhoekpark. Dit jaar 20 jaar ‘Monumentaal Park’. Een klein stuk natuur in Zaandam-Zuid. Sterker nog… het enige stukje groen in dit deel van Zaandam.
In het midden ligt een grote plas, de Beundersbraak. Daar kan je omheen lopen (met of zonder hond). Er zijn ook nog enkele slootjes. In het park bloeien bijzondere planten. Zoals een Elzenhaantje, de Hondsdraf of Zomereik. Sinds enkele jaren worden er zelfs ooievaars gesignaleerd. Er is een paal neergezet waarop ze hun nest kunnen bouwen.
Je kan er wandelen, hardlopen of het gymnastiekparcours afleggen. Dat parcours ziet er gedateerd uit. En als het regent zijn de balken van de verschillende onderdelen behoorlijk glad. Als het regent of net geregend heeft, is het sowieso handig om laarzen aan te trekken.
Bij De Orkaan kwamen berichten binnen over de deplorabele toestand van het park. En over het welzijn van de Schotse Hooglanders. Hoog tijd om vier vragen te stellen aan de gemeente Zaanstad.
1. Regenwater loopt niet weg?
Er kwam een opmerking binnen over de paden in het park waarin kuilen zitten en het water niet wegloopt. De gemeente wijst op de overvloedige regen.
‘Het regenwater loopt niet weg omdat de bodem inmiddels verzadigd is. Overigens kampt heel Nederland en ook boeren met ditzelfde probleem.’
Wat betreft de kuilen zegt de gemeente dat er ‘de komende maanden nog een aantal werkzaamheden plaatsvinden in het park waar zwaarder materieel voor moet worden ingezet’.
Daarna maken de beheerders een rondje door het park. Om te inventariseren wat er nodig is om de paden te herstellen. Maar rekening houdend dat voor de paden in een park andere eisen gelden dan voor geasfalteerde wegen.
2. Toekomstvisie?
Heeft de gemeente een toekomstvisie op het park?
‘Het Vijfhoekpark is onderdeel van de Thorbeckezone. Met de herinrichting van de Thorbeckeweg streeft de gemeente er ook naar om het park meer toegankelijk te maken voor alle omwonenden en het gebruik door Zaankanters in Zaandam Zuid te bevorderen. Wat nu al vaststaat is dat als onderdeel van het project Thorbeckeweg er een nieuwe entree wordt toegevoegd op de plek van het voormalige tankstation van Shell’.
3. Gezondheid Schotse Hooglanders?
Wat betreft de gezondheid van de Schotse Hooglanders geeft de gemeente aan dat er een nieuwe kuddebeheerder is.
‘Dit is een gespecialiseerd bedrijf in begrazingsbeheer. Direct nadat zij het beheer hebben overgenomen van de gemeente, heeft de nieuwe kuddebeheerder samen met de dierenarts de gezondheid van de kudde beoordeeld. Bij deze controle is geconstateerd dat de dieren weliswaar op leeftijd zijn maar nog in goede gezondheid verkeren. Er is één dier dat enigszins terug lijkt te vallen in conditie. Het dier houdt de rest van de kudde ook niet helemaal meer bij. Als de kudde een stuk loopt blijft deze echter ook nog niet helemaal achter. Dit kan een gevolg zijn van ouderdom – alle Hooglanders zijn op leeftijd – maar ook nog een mogelijk gevolg van een Blauwtonginfectie. Dit wordt in de gaten gehouden door de beheerder en de medewerkers van de gemeente. Verder is er in het Vijfhoekpark nog een koe met een lange hoef maar deze heeft hier verder nog geen last van met lopen. Binnenkort zal deze koe wel worden bekapt.’
De Schotse Hooglanders helpen bij het beheer van het park:
‘Bijvoeren is dan ook niet wenselijk, tenzij het nodig is omdat de dieren conditioneel terugvallen, maar daar is op dit moment absoluut geen sprake van’.
4. Hekwerk?
De Schotse Hooglanders kunnen volgens een van onze tipgevers zo het park uitlopen. Na storm Poly zijn er noodreparaties uitgevoerd om het hekwerk gesloten te krijgen. Maar de gemeente wil het hekwerk helemaal vervangen:
‘Goed om te weten is dat er nog een sloot tussen het park en de snelweg ligt, zodat de koeien niet direct de weg op kunnen.’
Geschiedenis
In de jaren ’60 van de vorige eeuw werd het aangelegd als recreatieprak. In de jaren ’80 van de vorige eeuw werd het park bedreigd met sluiting. De oplossing was om het park voortaan ecologisch te beheren. Dat houdt bijvoorbeeld in dat aan dode omgevallen bomen niks gedaan wordt. Die blijven gewoon liggen. Goed voor de biodiversiteit. De Schotse Hooglanders zorgen voor de natuurlijke begrazing. Verder wordt er door mensenhanden minimaal ingegrepen. Het park werd rond de eeuwwisseling weer bedreigd. Toenmalig wethouder Daan Sanders wilde er een gevangenis neerzetten. Dit plan wekte veel verontwaardiging op bij de Zaanse bevolking. Uiteindelijk werd via een referendum een halt toegeroepen aan dit plan. In 2004 is het park door de provincie Noord-Holland tot monumentaal park uitgeroepen.
Door: Marion Kors
is er een gedoogbeleid wat betreft het los laten lopen van je hond? Het bord bij de entree begint met: betreden op eigen risico. en onderin honden aan de lijn. Is een bekeuring vanwege loslopen dan terrecht?
Wat kan natuur toch mooi en ook wreed zijn. 🦬🌳🦆🐞🌿🍁🍃
Groenbeheer in Zaanstad heeft over de hele linie geen prioriteit. Daar waar het enigszins mogelijk is wil Zaanstad her beheer overdragen aan bewoners. Zaanstad ziet groenbeheer als een must en daarom wordt in gevallen rigoureus gesnoeid en wat achterblijft is een trieste bedoening. Zo jammer!!
De begrazing door hooglanders zal op de duur leiden tot een weide landschap. Bomen gaan dood door hoge grondwaterstand en vallen om bij elke storm. De zware koeien compacteren de grond. Verjonging door zaailingen is onmogelijk doordat de koeien ze opeten. Uiteindelijk staat er nog alleen soorten die ze niet lusten zoals de reuzebalsemien en bereklauw
Het lijkt of veel lezers vergeten dat er de afgelopen maanden wel heel veel water is gevallen, Ook is er steeds meer oog voor biodiversiteit. Het landschap gaat er dan anders uitzien dan een aangeharkt park. In het vijfhoekpark leven meer sieren dan de Hooglanders. En tevens is het geen beste periode om te oordelen hoe een park eruit ziet, kijk eens over 4 weken
Misschien moeten we het Vijfhoekbos gaan noemen. Plassen op de paden in een bos dat heb je zo, en omgewaaide bomen laten liggen lijkt me alleen maar gunstig voor andere diersoorten als schuilplaats.
Zo is gemeente Zaanstad overal bezig het groen te laten verloderen. Bomen zijn geen bomen meer maar een paal met een plukje groen bovenin. Parken die slecht onderhoud krijgen. Maar ja wat wil als je meer dan €40 miljoen te kort komt op groen onderhoud
"Water en beesten beheren of beheersen het park?" Wanneer dit een monumentaal-mini-oerbos moet voorstellen zou het ècht niet de naam "park" mogen hebben. Wandelen kan natuurlijk ook met laarzen aan, maar noem het dan eerlijk "oer-wandelbos"! Onlangs moesten we na óók al omkeren in het Twiske, waar dieren de weg en het aanliggende land dusdanig beheersen, dat je er letterlijk door zuigende modder, stromende pis en stinkende kak moet doorwaden. Met een beetje fantasie is dit snel op te lossen voordat het helemaal een vieze janboel wordt.... en draaien de wandelaars niet om, om van de typisch Zaanse natuur in het Twiske te kunnen genieten.
Niet alleen het Vijfhoekpark verloedert, ook het achterste deel van het Noordsterpark in Wormerveer. De karpers zwommen werkelijk waar over het voetpad. We hebben het zelfs op film staan. Ik heb verschillende keren een verzoek gedaan om met de ambtenaar die over dit park gaat, een rondje te lopen door het park en onze voorstellen te bespreken. We, zijn meerdere hondenbaasjes die er meerdere keren per dag lopen en het park super goed kennen. Helaas tot nu toe geen gehoor gekregen van gemeente Zaanstad.