Het heilige geloof in een verbindingsweg tussen de A8 en A9 lijkt in Zaanstad tanende. Waar het vroeger tot heftige debatten leidde en zelfs een van de oorzaken was voor het ontploffen van de coalitie in 2019, resten er nu wat schermutselingen in de marge.

De Provincie moet de weg aanleggen, maar heeft daar € 900 miljoen van het Rijk voor nodig. Minister Harbers heeft duidelijk gemaakt dat hij dat niet gaat betalen en dat hij er zelfs niet over wil praten. Zaanstad gaat voor lobbyen, maar zonder veel enthousiasme.

CDA’er Marc Wit (terug in de raad) probeerde vorige week nog via een amendement de toekomstige bijdrage van Zaanstad te verhogen van € 14 naar € 18 miljoen. Maar zelfs zijn eigen wethouder Gerard Slegers vond dat niet zo’n goed plan, het was ‘prematuur’ volgens hem (het nieuwe buzzwoord van het college).

Het was Wit opgevallen dat het college nu uitging van realisatie in 2027-2029 “terwijl het coalitieakkoord nog spreekt van 2025/2026”. Het coalitieakkoord is op dit punt binnen een paar maanden kennelijk al opengebroken.

€ 900 miljoen?

Een planning van 2025/2026 zou betekenen dat het huidige kabinet geld ter beschikking stelt. Daar gelooft Zaanstad dus niet meer in. Maar ook 2027-2029 is weinig realistisch. Tenzij een nieuw kabinet volledig een ander spoor gaat volgen, de UNESCO haar keiharde ‘nee’ intrekt en alle stikstofmaatregelen ingetrokken worden. Of € 900 miljoen dan genoeg is blijft de vraag.

In 2019 schoof Zaanstad de reservering van € 14 miljoen op van 2021/2022 naar 2027/2028. Dat viel verkeerd bij een deel van de raad. Wethouders Slegers probeerde de schuld in de schoenen van De Orkaan te schuiven die het allemaal verkeerd had opgeschreven maar liet wel zijn eigen tekst achteraf aanpassen. Slegers schreef in zijn excuusbrief naar de Provincie dat De Orkaan het ook gerectificeerd hebben (een verzinsel van Slegers). Dat VVD-wethouders Gerard Ram en Hans Krieger akkoord gegaan waren met het uitstel was één van de redenen voor Marianne de Boer en Simone van Otterloo om uit de VVD te stappen waardoor de coalitie haar meerderheid verloor.

‘Niet elk jaar een debat’

In 2022 dus weer uitstel, maar geen vuurwerk meer. Naar aanleiding van het voorstel van Wit ontspon zich een curieus debatje waarbij Wit en coalitiegenoot Casper Davelaar (VVD) elkaar in de haren vlogen. Wit wilde met de budgetverhoging een signaal afgeven dat “de A8-A9 niet uit onze gedachten is”. Davelaar was ook groot voorstander van de A8-A9 maar ging tegen de motie stemmen, de motie van Wit was “voor de bühne” aldus de kersverse VVD’er. Wit zei dat Davelaar kennelijk ‘een cursus stevige taal’ had gevolgd, maar dat de VVD maar eens moest uitleggen waarom de bijdrage uitgesteld werd. Davelaar suggereerde nog even dat Wit een ‘vervelend pubertje’ was maar gaf op de vraag van Wit geen antwoord. Sterker nog, de VVD leek wel klaar met de A8-A9: “laten we nu niet elk jaar een debat gaan voeren over de actualisatie.”

Davelaar heeft een onbedwingbare lust om zich te profileren met stevige uitspraken (SP’s Anna de Goot zou zich niks gelegen laten liggen aan de “longen van 4.000 kinderen die langs de huidige verbinding naar school gaan” bijvoorbeeld). Het is meer vorm dan inhoud bij het nieuwe raadslid. Hij werd door de burgemeester tot de orde geroepen omdat hij één op één begon te debatteren (i.p.v. via de voorzitter), haalde moties en amendementen door elkaar wist eigenlijk ook niet zo goed hoe Marc Wit eigenlijk heette. Bij een eerder optreden als Beraad-voorzitter maakte hij er ook al een potje van.

De CDA-amendement werd verder alleen gesteund door DZ, PVV en POV. Wethouder Slegers – partijgenoot van Wit – legde drie keer achter elkaar uit dat hij liever wachtte op overleg met Provincie en Rijk. Hij werd afgebroken door burgemeester Hamming: “als u drie keer hetzelfde gaat zeggen in andere bewoordingen lijkt me het punt wel duidelijk.”

Anna de Groot (SP) wilde liever een andere besteding voor de € 14 miljoen “die nu maar ligt te verstoffen”. Dat kreeg zelfs geen enkele steun, Ook niet van A8-A9-tegenstander GL. ROSA’s, Hans Kuyper sloot de coalitiegelederen: “ik wordt word er een beetje Gallisch van”.

Zaanstad is klaar met de A8-A9.

In 2017 voerde de VVD actie