Niet alle dromen zijn bedrog, maar deze dus wel. Ze gingen in rook op, vielen in het water of in duigen. Ze bleven beperkt tot de tekentafel, kwamen nooit verder dan een artist impression en verdwenen onder in de digitale ladenkast.

De Orkaan stoft er bijna elke maandag eentje af die het waard is om aan de vergetelheid te ontrukken. Vandaag: waar bleven de plannen voor de parkeergarage, de voetgangers-loopbrug en de veilige fietsroute bij de Zaanse Schans.

Wat? Waar? Wanneer?

VVD-wethouder Dennis Straat trok in december 2017 een grote broek aan: “Zoals wij naar de Eifeltoren gaan als we naar Parijs gaan, zo gaan toeristen in Nederland naar de Zaanse Schans. De Zaanse Schans is bepalend voor ons imago, nationaal en internationaal. De verwachting is dat we in 2030, op De Efteling na, de grootste toeristische attractie van Nederland hebben.”

Straat verwachtte 3 miljoen bezoekers, en “we moeten er dus voor zorgen dat het gebied veilig en aantrekkelijk blijft. Voor bezoekers, maar ook voor Zaankanters zelf, niet in de laatste plaats voor de mensen die er wonen’. Straat en collega Munnikendam zagen als belangrijkste knelpunten de drukte op de Kalverringdijk en het gebrek aan parkeervoorzieningen.

En daar gingen ze wat aan doen:

  • Nieuwe parkeerplekken bij de Zaanse Zakkenhandel en onder het voetbalveld van VV Zaandijk.
  • Bezoekers gaan vanaf de parkeergarage met een iconische brug de Leeghwaterweg over naar de Zaanse Schans.
  • Het Schansend (bij bussenparkeerplaats) wordt nieuw centraal entree-plein met de informatievoorziening, verkooppunten en sturing van bezoek.
  • Op de Kalverringdijk worden fietsers en wandelaars gescheiden. Het fietspad op de Kalverringdijk wordt verlegd naar de andere kant van de sloot.

En wat nu?

Er gebeurde in de afgelopen 6 jaar (en een beetje meer – de plannen dateren van oktober 2016) zo goed als niks op dat gebied. Parkeren is nog steeds een probleem, de overlast in de omgeving is groot, VV Zaandijk zit nog waar het zit, bij de Zakkenhandel kwam geen parkeergarage, oversteken gebeurt nog steeds niet via een brug (zelfs niet via een niet-iconische) maar over de straat, er is geen nieuwe entree met een centraal plein, en het nieuwe fietspad is een droom gebleven.

Want wie moest dat betalen? Volgens Zaanstad ging Stichting de Zaanse Schans een financieel model uitwerken “waarin de kosten en baten worden verwerkt”. Zaanstad wilde wel ‘meehelpen’, maar “als investeringen aan de orde komen, dan zal dat alleen gebeuren na besluitvorming van de gemeenteraad.” En dat gebeurde dus niet. Er werd een ‘verdien-model’ voor de Zaanse Schans ontwikkeld dat op algemene hoon kon rekenen, er werd een ‘duinkaart’-model bedacht dat praktisch onmogelijk was, consultants en organisatiebureaus bogen zich over de bestuursstructuur, er werd een ‘vermakelijkheden-belasting’ geïntroduceerd die een schijntje oplevert van de aanvankelijk verwachte inkomsten terwijl Zaanstad het mobiliteitsplan voor de Zaanse Schans blijft uitstellen.

Wat kwam er niet?

Dit dus: een fietsroute buitenom, een tweede entree, parkeerterreinen aan de overkant van de Leegwaterweg, een nieuw busstation (naast Duyvis).

Kaartje (2016)
het fietspad richting Wormer alvast ingetekend (Breen, 2017)
Kaart van het nieuwe fietspad dat moet beginnen bj het Zaans Museum. Er was vanaf daar ook een variant recht door de polder getekend maar die zou te duur worden.
Rechtsonder de plek voor de ‘iconische’ loopbrug.

Lees ook:

De Zaanse droomkaart…

Door Piet Bakker. Bronnen: eerder nieuws op De Orkaan, Droombeeld Zaanse Schans van BVR adviseurs (14 oktober 2016), presentatie Breen ‘ZAANSE SCHANS’ voor gemeenteraad (7 dec 2017). Kaart: De Orkaan.