De Vereniging Zaans Erfgoed wil dat de Beatrixtoren aan de Peperstraat in Zaandam niet wordt vervangen door twee nieuwe woontorens.
Volgens voorzitter Peter Tange van de vereniging is de Beatrixflat “een van de hoogtepunten uit de Zaanse Cultuurhistorie”.
Zaans Erfgoed schrijft dat de Beatrixtoren “een heel mooi bewaard gebleven icoon uit het stedenbouwkundig denken” van wederopbouw is:
“De Beatrixtoren uit 1962 is, als eerste hoogbouwproject in het centrum van Zaandam, een stijlvoorbeeld uit de architectuur van de Wederopbouw, een tot nu toe onderbelicht tijdvak in de Zaanse bouwhistorie. Tot het midden van de jaren vijftig was hoogbouw een dure bouwwijze. Maar de komst van de nieuw ontwikkelde bouwtechniek gietbeton maakte hoogbouw goedkoper en beter toepasbaar in de (volks)huisvesting.”
Tange verwijs in zijn bezwaarschrift tegen de sloop op een studie uit 2012, door een planteam van Zaanstad o.l.v. het projectbureau Inverdan waarin werd uitgegaan van het handhaven van de Beatrixtoren.
“Het door het bureau PALMBOUT geschreven stedenbouwkundig ontwerp gaat uit van een herwaardering van de Peperstraat waarin de Beatrixtoren zelfs weer een prominente rol krijgt toebedeeld.”
Soeters
De nieuwe plannen van Accres die door de gemeente worden gesteund, spelen de oude Inverdan-plannen geen rol, sterker nog, Inverdan-supervisor Sjoerd Soeters’ bureau PPHP lijkt betrokken te zijn bij de nieuwe plannen die sloop van de flat en van de woningen langs de Peperstraat inhouden.
Tussen bewoners – verenigd in de Burenvereniging Peperstraat – en Zaanstad woedt een hevige strijd over die plannen, sloop, en de gedwongen verhuizing. Bewoners hebben WOB-verzoeken ingediend om alle stukken boven tafel te krijgen. Deze verzoeken zijn maar gedeeltelijk gehonoreerd. Zaanstad heeft vrijwel alle financiële stukken voor zich gehouden, maar bijvoorbeeld ook (openbare) moties die zijn ingediend, zijn door de gemeente geheim verklaard.
De financiële stukken zijn cruciaal omdat daaruit duidelijk moet worden hoezeer de sloop van de Beatrixflat – en de nieuwbouw op die plek van dure appartementen – met de totale plannen samenhangen. Wethouder Krieger stelde al eerder dat zonder sloop van de flat het hele plan niet door zou gaan.
Onder de nieuwe plannen, lees hier meer over de Peperstraat.
Dit gebouw is een iconisch ontwerp en staat voor een specifieke stijl in een specifieke periode (wederopbouw architectuur). En is daarmee beeldbepalend- en historisch DNA voor Zaandam/Zaanstad. Laat iemand/een instantie (Babel?) met verstand van zaken en vooruitziende blik en kennis hier een bindend advies uitbrengen. Nu 'hangt' dit gebouw nog tegen lelijkheid aan maar een beetje Macro trendwatcher ziet dat de tijd deze lelijkheid zal inhalen! Over 25, 30 jaar roepen we allemaal Jaaa prachtig!
Zou het een idee zijn om daar namaak kitsch groene huisjes op elkaar te stapelen ? dan noemen we het project naar een beroemd museum. (Eeuhh, Louvre ?). Wellicht sleept Zaanstad een architectuurprijs in de wacht en laten we het officieel openen door het voltallige koninklijk huis. inclusief lint doorknippen.
Beatrixflat vind ik een prachtig en markant gebouw. Maar liever in de lichtblauwe kleur uit mijn jeugd, in plaats van het huidige grijs. Staan laten en tot monument verklaren.
Helemaal mee eens Monique! Ik ben één van de bewoners. Heb een prachtig uitzicht op de nieuwe sluis en zoals Ger van Houts schrijft, zie reactie van 3 februari j.l., is het prima wonen. Renovatie is wel hard nodig, want er is de afgelopen jaren niets gedaan. Daarnaast het pleintje met de verlaten winkeltjes opknappen zal de omgeving van de flat zeker een ander aanzicht geven.
De beatrixflat moet behouden blijven. Ik vind het een mooie flat die mooi past in het geheel. Verder ook veel duurzamer om deze flat te behouden en de bewoners in deze flat willen ook heel graag blijven.
Vanuit milieu oogpunt ben ik tegen sloop. En ik vind het gebouw niet lelijk, maar wel de begane grond met de verlaten winkeltjes en het pleintje erachter: die maken een viezige indruk. Misschien is er iets moois van te maken met hangende tuinen en een mooie entree?
Paula, dat heb je goed gezegd. Dat is inderdaad het grootste probleem van dit gebouw. Je moest er ( tot nu toe ) ook nog eens helemaal omheen om de Fabriek te bereiken, erg griebusachtig.
Als alles achter dit gebouw tot aan de H.Gerardstraat aan toe wordt gesloopt en daar iets hoogwaardigs terugkomt kan ik er mee leven. In dat plan moet ook het uiterlijk van Bea onderhanden genomen worden. Als tegen de verticale kolommen metselwerk gedaan wordt en de horizontale betonplaten een andere kleur/materiaal krijgen in relatie met de nieuwbouw kan het misschien wat worden!
Idee? Als hij niet weg hoeft en men gaat dan toch renoveren, kunnen we dan niet er een groene daktuin op maken/voedseltuin? Het beste van twee werelden, fleurt de boel op, tegen hittestress, "streek" eigen producten voor de Fabriek, etc. Weet alleen niet of dit technisch en constructief kan? Kan ook een voorbeeldproject zijn? En goed voorbeeld doet volgen..
Er is mij nog geen enkel steekhoudend argument onder ogen gekomen wat er lelijk is aan de Beatrixflat. Het is een eerlijk stevig en robuust gebouw, Nergens valse of verhullende voorzetsels. Het is een recht door zeegebouw. Volkomen passend bij de recht voor zijn raap mentaliteit waar de Zaankanter altijd zo prat op gaat. Terecht dat Zaans Erfgoed de Beatriixflat wenst te behouden.
Nou om nou architectuur aan volksmentaliteit te koppelen... kweenie Jan Schoen.
Deze flat, pompeus geval, is dat niet de stijl van het brutalisme? Ben er geen fan van, hij verplettert alles om zich heen. Deze plek vraagt om iets rankers, speelsers. Het gebouw de Fabriek ernaast, dat verdient iets anders naast zich. Wordt nu weggestopt, eigenlijk belachelijk gemaakt door dat plompe gebouw. Ook de Zaanoever verdient iets mooiers. Er is een tijd van komen maar ook van gaan, zelfs gelukkig ook voor gebouwen. Maar : Zet er geen hoogbouw neer. Wat heeft deze flat te maken met Zaans erfgoed?
Vereniging Zaans Erfgoed heeft niet alleen een werkgroep ADM, die de Zaanstreek herkenbaar wil houden voor wat Zaanse houtbouw betreft - Advies Documentatie en Meldpunt bedreigd erfgoed. We hebben ook een werkgroep die zich bezighoudt met Wederopbouw architectuur, en de Beatrixflat is daar een heel goed voorbeeld van. Zoals er in de jaren '50 en '60 geen oog was voor de traditie van het 'Zaanse bouwen in hout' en een van onze voorlopende verenigingen, 'Vrienden van de Zaanse Schans', daar dus een reservaat voor heeft weten te bewerkstelligen, zo moeten we nu nadenken wat er over 100 jaar nog waardevol is, wat we hebben weten te behouden. En natuurlijk kan niet alles. Maar dit gebouw kan, zoals hierboven in een reactie van een voormalig bewoner beschreven, goed gerenoveerd worden, het is een fijn appartement zo te lezen en het kan volgens experts door zijn bouw goed aangepast worden aan de huidige tijd. Vergeet in deze kwestie ook niete de milieu-overwegingen. Sloop is vernietiging van grondstoffen, en nieuwbouw levert weer o.a. stikstofuitstoot op. En we hebben geen planeet B... Er zijn al kerken gesloopt in Krommenie en Zaandam - dat is niet alleen verspilling van ontzettend veel grondstoffen, maar die gebouwen zitten ook allemaal in het collectieve geheugen van mensen, die er zijn gedoopt, of er trouw of rouw hebben meegemaakt.
Net als de oude Kalverschool en de 'bovenmeesterswoning' aan het begin van het Kalf. Weg is weg. Zo zonde van alle grondstoffen. En om er weer nieuwe 'dozen' neer te zetten.
Ben het eens met Bart Versteeg. Heb in de winter van 96/97 een paar maanden gewoond in het appartement op de 7e met uitzicht op de sluis en Damstraat. Het is daar heel comfortabel wonen vanuit een perceptie van woongenot. Technisch is het allemaal sterk verouderd, maar daar kan renovatie veel betekenen. Het architectonische concept met een symmetrische indeling over beide gevels is heel sterk. Elk appartement beschikt over twee balkons op beide geveldelen. Daartussenin is een ruime woonkamer ingeklemd met veel glas en een fenomenaal uitzicht. Op basis van de ruwe schetsen die beschikbaar zijn komt er een kolossaal gebouw voor terug in de stijl van Soeters. Is dat een verbetering misschien?
Toch weer bijzonder dat deze discussie gepaard gaat met geheimhouding door Zaanstad van een aantal onderliggende stukken. Het is blijkbaar niet gewenst om een open discussie op voeren op basis van feiten en cijfers. De vraag is dus "waarom wordt er informatie onder de pet gehouden" Dat geeft bij mij de indruk dat er oneigenlijke belangen spelen die het daglicht niet kunnen verdragen. Discussie heeft zo ook verder geen enkele zin. Verder vind ik het een foeilelijk gebouw dat daarom historische gezien prima bij Zaandam past.
Het achterhouden geheimhouding van onderliggende stukken? Oorzaak Olboys network? Kennelijk is er structureel iets mis in onze samenleving? Komen die stukken pas in de openbaarheid als het gemeentebestuur demissionair is ?, idem zoals bij ons demissionair kabinet Rutte 3- Wie het weet mag het zeggen ?
Lelijk vind ik de flat absoluut niet en als de bouwkundige staat in orde is waarom dan slopen? Omdat er een projectontwikkelaar is die vind dat het gebouw niet in hun plannen past? Een andere kleur geeft de flat ook een heel ander aanzicht. Smaken verschillen en lang niet alles wat er wordt gebouwd vind ik mooi, zoals de meeste Soeters ontwerpen of de Salamander.
Lekker laten staan en de mensen er laten wonen. Als Zaanstad iets sloppt dan bouwen ze iets terug wat voor de meeste mensen niet te betalen is. En de huizenmarkt is al wat aan de krappe kant.
Lelijke gebouwen zijn ook beeldbepalend. Moeten we ze daarom behouden, er bestaat ook nog zoiets als vooruitgang. Het voormalige pand van de Zaanlandse Schoenhandel in de Westzijde te Zaandam was ook altijd een markant, beeldbepalend pand. Moet je nu zien hoe mooi dit gebouw nu is geworden nu het is omgebouwd tot appartementencomplex de Bankier. Zoiets heet dus vooruitgang.
Helemaal mee eens, De Bankier is een enorme verbetering, En als de flat Dan toch behouden moet blijven, maak dan een verticale geveltuin, helemaal vol met planten. Dat zou pas echt Zaans Groen zijn,
Hier kan ik mij goed in vinden! Goed gebouw op mooi punt, lekker laten staan!
Heemschut, de allereerste vereniging voor de bescherming van erfgoed - die toevallig vandaag precies 110 jaar geleden is opgericht - schaart zich achter behoud van deze toren, net als het Cuypersgenootschap. Daarbij leent het gebouw zich er uitstekend voor om aangepast te worden aan de huidige eisen qua energiegebruik.
Het is een goed ontworpen gebouw. Mooi om zo een kolos zo luchtig te laten zijn. Moet gewoon blijven op die plek.
Wat mooi, al die uitgesproken meningen! Dat laat in ieder geval duidelijk zien dat de Beatrixtoren een markant gebouw is waar iedereen iets van vindt. En daarin schuilt ook het cultuurhistorische belang, wat mij betreft. Niet al het erfgoed hoeft ‘mooi’ te zijn. Dan zou immers het gemiddelde hunebed ook weinig kans maken. Erfgoed maakt het verhaal van de stad zichtbaar en bewaart, in gestolde vorm, de dromen en gedachten van onze voorgangers. Dat doet de Beatrixtoren overduidelijk. Als het maar even kan, zou hij behouden moeten blijven.
Helemaal eens Hans, een markant gebouw op deze plek. De plint verdient wel wat aandacht maar wat mij betreft een beeldbepalend gebouw voor Zaandam en mooie voorbeeld van de wederopbouw architectuur
Waarom worden de lelijke onderkomens, waar nu kunstenaars in zitten, niet gesloopt. Ze storten bijna van ellende in elkaar en het is ook geen gezicht bij de zo mooi opgeknapte sluis. Ook de muziektent verrot helemaal gewoon zonde. Knap die op en sloop die pandjes ernaast en zorg voor wat groen en bomen met bankjes op die plek.
Staan laten, het is een vertrouwt icoon in de buurt, eerste hoogbouw in centrum Zaandam. Het is een icoon van die tijd. Als mijn iets wil slopen dan de obscure paviljoens langs de sluis. Die zijn een ontsiering voor de buurt en een onveilige plek.
Omdat vroeger veel mooie dingen werden gesloopt, nu ook maar de lelijke dingen bewaren? Dacht het niet. Of begin een nieuw openlucht museum; de Zaanse Zakelijkheid.
Zorgvuldig afbreken en dan weer opbouwen op de Zaanse Schans zodat inzicht verschaft wordt in maatschappij-culturele ontwikkelingen van tijd, plaats en ruimte, is dat iets?
Lijkt mij een goed idee om deze flat te laten staan. Lelijk of niet, het is wel een opmerkelijk gebouw. Voor wat betreft de herinrichting van de Peperstraat, maak er een goed onderhouden, autovrij (en hondenpoepvrij) stadspark van, zoals bijvoorbeeld het gebied tegenover de Prorail werkplaats in Haarlem of de oude spoorlijn in IJmuiden. Daarmee brengen we wat groen terug in een voornamelijk betonnen stadscentrum. En dat maakt de finish van de Dam tot Damloop ook gelijk een stuk leuker dan wat het nu is.
Zoek de verschillen ;) http://zaanseverhalen.nl/2016/06/14/peperhoek-verdwenen/ Voor alle duidelijkheid, deze afzichtelijke toren mag van mij verdwijenen. Krijgen we daar mee de peperhoek terug, nee. De oost/west auto verbinding is een jaren vijftig plan(vorige eeuw) vergissiging geweest en dit huidige plan kan er voor zorgen dat het tot op zekere hoogte hersteld word. Het voormalige V&D gebouw is nog zo een vergissing geweest en men dacht het te corrigeren door de Rozenhof te bouwen. Er is nu een kans om af te rekenen met deze dwaling in de architectuur/stedebouw. We krijgen de Dam uit de 18e eeuw er niet mee terug, maar het is een begin
Erik, wat weg is krijgen we nooit meer terug ! In de jaren `50 en `60 is veel gesloopt waarvan veel mensen nu zeggen dat ze behouden hadden moeten blijven. Laten we daarom niet dezelfde fout van 60 jaar geleden maken door alles wat ons niet aanstaat maar te slopen. Smaken verschillen maar ik vind de Beatrixflat absoluut niet lelijk en het is een karakterestiek gebouw uit de jaren `60 die , mits in goede bouwkundige staat, behouden moet blijven.
Oh wauw wat een verschil zeg, vond de oude situatie veel mooier. Helaas kunnen ze dat niet terug brengen, met de karakteristieke huisjes. Dat er wat moet gebeuren is duidelijk, het is nu een troosteloos gezicht.
Als je naar de nieuwe gevels langs de Zaan kijkt, zie je dat de nieuwe blokken dezelfde architectonische stijl hebben als de Beatrixflat en Peperstraat. Dit was destijds moderniteit op zijn best, met nieuwe bouwmethoden, en een visie op architectuur en leefcomfort. Dus zeker een icoon en historisch relevant. Het eerste nieuwe blok aan de Zaan heet de Boeg - De Beatrixtoren is dan toch mooi het boegbeeld!
Gewoon een mooie bijzondere flat van 7 hoog, kwestie van renoveren, klaar.. Staat mooi op die hoek bij de brug.. Onzinnig om dit te slopen, het hoort bij zaandam.. Slopen heeft geen zin of nut. Het past in het straatbeeld, gewoon een bijzondere grote flat.. Mag blijven staan
Volgens mij moet het bestuur van Zaans Erfgoed straks na de lockdown even naar de opticien. Deze flat is een knap staaltje lelijkheid. Dat men in de geschiedenisboekjes iets heeft gevonden over de eerste flat/hoogbouw van Zaandam wil nog niet zeggen dat zoiets erfgoed kan worden. Geef de achteringang van het Zaanse centrum weer wat allure terug en niet na-oorlogse plattenbau. (dan nog liever Disneyland geveltjes van Soeters)
Triest om een vereniging die zich al zestig jaar serieus bezighoudt met het Zaanse erfgoed, dat meer omvat dan alleen houten huisjes, zo af te schilderen. Erfgoedbeheer is iets dat je ook doet voor de toekomst. Hoe vaak heb ik in mijn tijd als bestuurslid niet meegemaakt dat ons werd verweten dat we die oude vieze fabrieken van rond 1900 wilden bewaren en nu wordt erom gevochten om daar een bedrijf of appartement in te kopen. De Zaanwand van Wormer is wereldberoemd. Veel is er vroeger afgebroken waar we nu spijt van hebben. Als je bepaalde bouwstijlen in zijn geheel verwerpt als 'niet mooi' heb je geen oog voor andere waarden en herschrijf je je eigen geschiedenis. Zaans Erfgoed houdt zich hier nu meer mee bezig om juist ook het stadsbeeld voor de toekomst te bewaren. Overigens is dit in mijn ogen, met net een nieuwe bril ervoor, nog steeds een mooie flat en het is kapitaalverlies om iets te slopen dat bouwkundig en locaal als herkenningspunt nog steeds waardevol is.
Misschien een paar plakplaatjes van Soeters er tegenaan? Ik ken Zaandam nog uit 70er jaren en ook het oude station. Destijds ook nog op de "barricaden" gestaan voor het behoud van de westzanerdijk. Winkelen in Zaandam vreselijk en daar denken er méér zo over! Het Soeters groen is een aanfluiting en wanneer je aan komt rijden geeft die hoge groene bouw een benauwd gevoel. En nu weer heeft dit bedrijf een vinger in de Zaanse brij. En de politiek? Die is nog net zo als in de genoemde 70er jaren, geen spat veranderd.
Zaandam uit de zeventiger jaren was een schoolvoorbeeld van oost-duitse communistische stedebouw. Zelden zo’n lelijk centrum gezien. Het straatbeeld van nu is, ondanks alles, stukken beter.
Het Zaandam uit de jaren 70 had fabrieken langs de Zaan, scheepswerven, bedrijfspanden naast oude origineel Zaanse huisjes, vaak in deplorabele staat en op zaterdag een file en opstoppingen rond de Dam door automobilisten op weg naar Wastora. De fabrieken en werven hebben plaatsgemaakt voor neozaanse architectuur waarvan ik me afvraag hoe lang deze in de smaak blijft vallen.
Wim van der Noort: U vindt de Beatrixflat zeer lelijk. Dat maakt me nieuwsgierig: wat vindt u dan van de Pharus?
Of de Brandaris, de Perim en de Noordsvaarder!
Smaken verschillen kennelijk. Ik heb dit altijd een zeer lelijke flat gevonden, die het straatbeeld erg ontsiert. Ik kan begrijpen dat bewoners niet graag hun huis gesloopt zien, maar om het nu als erfgoed aan te merken....? We kunnen toch niet eeuwig met alle vergissingen uit de Wederopbouw opgescheept blijven zitten.
Als het gebouw structureel nog in orde is, waarom slopen? Mooi of lelijk maakt natuurlijk niets uit. Of mis ik iets?
Zojuist kreeg ik de Nieuwsbrief van de Erfgoedstem in mijn inbox. Grote kop: 'Niets zo duurzaam als een monument' Rede van dr. ir. Paul Meurs (architect-onderzoeker en partner bij SteenhuisMeurs) - die ook sprak op een van de Babel/Zaans Erfgoed-avonden over renovatie of sloop van begin 19e eeuwse arbeiderswijkjes. Citaat van Paul Meurs: “Het verduurzamen van gebouwen is een belangrijke opgave in het kader van de klimaatdoelstellingen. Er is veel aandacht voor klimaatneutrale nieuwbouw. Op zich is dat begrijpelijk. Maar tegenover elke nieuwe woning die aan de voorraad wordt toegevoegd, staan acht bestaande woningen op verduurzaming te wachten. In het verduurzamen van de bestaande voorraad is de echte klimaatwinst te behalen. Terug te lezen te zien op nrp.nl