In onze mailbox kregen we van Orkaan-lezer Thijs van Roon een intrigerende foto van wat lijkt op een oud spoor, opgedoken bij werkzaamheden op de kruising van de Vincent van Goghweg en de Westzijde in Zaandam.
Thijs schrijft erbij dat het een leuke lezersvraag voor op De Orkaan is.
‘Zou er een poging zijn geweest om een werkspoor aan te leggen bij de voormalige gasfabriek? Of is het de fundering van de gashouder, die zelfs na de bouw van het wooncomplex nog in de grond is gebleven?’
Wij weten het eerlijk gezegd ook niet, maar jij – ja jij – misschien wel. Wie herkent deze stukken spoor, of weet iets over de geschiedenis van dit stukje Westzijde?
Laat het ons weten in de reacties hieronder of mail naar info@deorkaan.nl.
Door Di-Lan Sun op basis van vraag van Thijs van Roon.
Op de topokaarten is geen spoorlijn te vinden die op Zaandam-Alkmaar of Zaandam-Purmerend aantakt. Dus vermoedelijk een bedrijfslijn voor kolen vanaf de Zaan of afvoer slakken/as
Er waren op de Zaanlijn 2 aftakkingen, de eerste liep naar het Hembrugterrein waar bij de snackbar aan de Havenstraat nog een spoorbruggetje ligt en waar verderop Het Verlaten Spoor is.
De 2e aftakking was in Wormerveer waar een spoor door de Stationsstraat liep en vervolgens rechtaf naar de Zaanweg liep waar de wagons langs de Zaan geladen en gelost konden worden.
Op een oude foto op de Beeldbank van de Zaansche Molen staat aan de Zaankant een elevator achter de gasfabriek waarmee kolenschuiten werden gelost.
Deze elevator is in 1911 geplaatst, daarvoor werden de kolenschuiten met de hand gelost.
Met deze informatie kan het niet anders dat de rails werd gebruikt om de sintels af te voeren en op de weilanden te storten.
Enige jaren geleden zijn er tijdens werkzaamheden in de buurt van de Jan van Goyenkade nog sintels van de oude gasfabriek gevonden,
De spoorlijn naar de gasfabriek aan de Westzijde in Zaandam was een raccordement voor de aanvoer van kolen via een zijtak van de Oude Lijn. De lijn lag aan de westkant van de gasfabriek en had twee kopsporen aan weerszijden van een kolenpark. In 1960 werd de steenkoolgasonderneming gestaakt en de spoorlijn werd opgebroken in 1961 na de sanering van het kolenpark.
Misschien is er in het archief van Zaanstad nog een foto te vinden.
Het zou inderdaad een werkspoor geweest kunnen zijn om de verbrandingsslakken af te voeren die op het land tegenover de gasfabriek werden gestort.
Leuk detail.
Voor een stukje veldspoor , dan wel een stukje spoor ten dienste van toenmalige bouwwerkzaamheden zijn de spoorstaven te robuust.
Pieter bon
Toen ik de foto zag dacht ik het ook. In mijn jeugd was deze nog bovengronds bij Pieter Bon. Ik heb je trouwens een tijd niet gezien. groet Jan Bosman