Kerkklokken in Zaanstad mogen binnenkort ’s nachts nog maar 60 decibel produceren als ze de tijd aangeven. Er kwamen klachten over de Maria Magdalenakerk in ’t Kalf, de Noorderkerk (Heijermansstraat) en Sint-Bonifatiuskerk (Oostzijde). Die moeten als het aan Zaanstad ligt een toontje lager luiden.
Maar het geldt ook voor alle andere kerkklokken waarmee de tijd wordt aangegeven. Bijvoorbeeld voor de RK St. Odulphuskerk in Assendelft, de Nicolaaskerk in Krommenie, de Koogerkerk en kerk in Krommeniedijk. De kerkgenootschappen zouden instemmen met een lager geluidsniveau. Maar is dat ook zo?
Wie de brief van wethouder René Tuijn (PvdA) over kerkklokken leest, zou kunnen denken dat er een groot probleem wordt opgelost:
“De Gemeente is door bewoners gevraagd om een eind te maken aan de geluidsoverlast die zij op verschillende plekken in Zaanstad ’s nachts ondervinden van het slaan van kerkklokken in nachtelijke uren. Zij geven aan dat hun nachtrust regelmatig wordt onderbroken. Dit heeft gevolgen voor hun welzijn en mogelijk zelfs invloed op de gezondheid. In bepaalde situaties ervaren bewoners overlast van kerkklokken van meerdere kerken in de wijk.”
Dat is zwaar aangezet, navraag bij de gemeente leert dat “een groep inwoners heeft zich gemeld bij de gemeente, omdat zij uit hun slaap worden gehouden door de kerkklokken en dat een van de bewoners lichamelijke klachten heeft opgelopen door onvoldoende slaap in de nachtelijke uren.” Die ‘groep’ komt uit ’t Kalf en bestaat uit ‘enkele bewoners’. Een veel grotere groep zei geen last te hebben van de kerkklokken en stelt juist prijs op het vertrouwde geluid. Eén bewoner stelt gezondheidsklachten te hebben. In de Rosmolenbuurt is één bewoner die last zegt te hebben van beide kerken (die hemelsbreed ruim een kilometer van elkaar liggen).
Gezondheidsproblemen
Zaanstad zegt te hebben overlegd met de kerkgenootschappen: “zij hadden geen bezwaar tegen het verlagen van het geluidsniveau tussen deze tijden.” Uit de gesprekken met de kerkgenootschappen zou blijken “dat dit soort gezondheidsproblemen vaker voorkomen bij bewoners in dichtbevolkte gebieden.”
De Orkaan belde met pastoor Bunschoten van de Odulphuskerk in Assendelft. Die had zelf geen klachten uit de omgeving gekregen over het geluidsniveau: “mensen klagen juist als ze de klok niet horen, dan kunnen ze niet slapen, wij hebben een lief klokje”. Voor de gesprekken met de gemeente verwijst hij naar kapelaan Nico Kerssens die overigens bevestigt dat in Assendelft geen klachten zijn binnengekomen. Kerssens sprak namens de RK-kerken (Kalf, Bonifatius, Assendelft) met Zaanstad. Andere kerken waren niet bij het overleg betrokken.
“We hebben ingestemd met het voorstel. Maar we vinden het wel jammer. We zijn het er niet mee eens maar als iemand ermee geholpen moet het maar zo zijn. Misschien zijn we wel wat te gehoorzaam. Als dit het voorstel is, is dat wat het is. Je hebt de keuze: of zachter of niets. We kunnen ermee leven. En als je dwars gaat liggen, wat is dan de consequentie?”
Verslapen
In Krommenie slaat de klok van de Nicolaaskerk de hele en halve uren. We vroegen Wim Andrea – tot 1 januari 2023 voorzitter van het kerkbestuur – of ook zijn kerk instemde met de plannen en of er wel eens klachten kwamen over het slaan van de uren?
“Ja, er zijn klachten als-ie het niet doet. Dan horen we van mensen van de Heiligeweg en de Badhuislaan dat ze zich verslapen. Wij zijn het helemaal niet met de plannen eens. In Krommenie zijn mensen gewend aan die klok, ze weten dan wanneer ze naar hun werk moeten.”
Volgens Andrea heeft de kerk wel een brief van de gemeente gehad: als er klachten komen, moet je binnen drie weken terug naar 60 decibel. Hij zelf heeft wel eens net buiten de kerk gemeten: “ik kwam tot 65 decibel.”
Krommeniedijk
Ook Evelyn Hagedoorn, secretaris van de kerk in Krommeniedijk weet niets van overleg of instemming. Als secretaris had ik die uitnodiging langs moeten zien komen. En? Zijn er wel eens klachten? Evelyn: “Ja, als-ie het niet doet!”
De woordvoerder van wethouder Tuijn neemt ook een voorschotje op nieuwe klachten: “Gezien de huidige klachten van de groep inwoners die zich hebben gemeld, is de verwachting dat nieuwe inwoners van de Peperstraat dezelfde overlast zullen ervaren.”
Peter Klos van Democratisch Zaanstad heeft vragen over de zaak gesteld. Hij wilde weten hoeveel mensen nu precies geklaagd hebben en hoeveel mensen juist hebben aangegeven gesteld te zijn op het luiden van de klokken. Uit de antwoorden bleek dat in ’t Kalf bewoners van 9 adressen voor het beperken van het geluidsniveau waren, op 55 adressen waren bewoners tegen dat voorstel. In de Rosmolenwijk ging het om één persoon die overlast ervoer. Ook miste Klos de onderbouwing van ‘invloed op de gezondheid’. Het antwoord: “Wetenschappelijk is aangetoond dat er blootstelling aan geluidsoverlast een negatieve invloed heeft op het welzijn van mensen en dat dit ook kan leiden tot gezondheidsproblemen.”
Industrie-normen
Bij de Christelijke partijen leven gemengde gevoelens. Julie van ’t Veer (CDA) vindt dat als er een effect op de gezondheid is het geen slecht idee is om de normen die nu voor de industrie gelden ook voor kerkklokken toe te passen: “82 decibel is echt heel veel en het terugbrengen naar 60 is een kleine moeite.” Hanneke Veurink (CU) is minder enthousiast. Zij vindt dat de regeling te snel komt en vraagt zich af of het technisch wel mogelijk is om alleen op bepaalde tijden de klok zachter te zetten.
Daarnaast verwijst Veurink naar de antwoorden technische vragen van Peter Klos waaruit blijkt dat de kerkgenootschappen “liever niet zien dat er regels worden opgesteld voor het geluidsniveau van de kerkklokken.” De wethouder suggereert tegenover de Orkaan overigens iets anders: “Wij hebben overlegd met de kerkgenootschappen en zij hadden geen bezwaar tegen het verlagen van het geluidsniveau tussen deze tijden.”
Klachten
Het toezicht houden op het geluidsniveau van kerkklokken is op dit moment niet mogelijk volgens Zaanstad. Op het moment dat de aangepaste ‘Verordening Fysieke Leefomgeving’ is vastgesteld, gaat de gemeente handhaven na klachten: “bij een overschrijding van de geluidsnorm informeren we het kerkgenootschap over de resultaten van de geluidsmeting. Het kerkgenootschap ontvangt dan een aanschrijving om maatregelen te nemen om het geluidsniveau terug te brengen tot het voorgeschreven niveau.”
Op 9 februari is het voorstel behandeld in het Zaanstad Beraad: KKZZ (Kerk-Klokken Zaanstad Zachter).
Hebben we echt niets anders aan ons hoofd. Laten we blij zijn dat de klokkentorens nog rechtop staan en zich laten horen. Wij zijn nog geen slachtoffers van aardbevingen en oorlogsgeweld.
dit is geen Facebook, anders had ik een duimpje gegeven.
Als gemeente Zaanstad zich zo bekommert over de gezondheid van zijn bewoners, laat ze dan wat doen aan de echte herrie en ziektemakers, zoals het intense vliegverkeer en de herrie uit vanuit het Noordzeekanaal, waar heel veel Zaankanters last van ondervinden. Het is duidelijk dat er maar een paar mensen in het Kalf zich storen aan de prachtige oude kerk daar. Heel bijzonder dat onze gemeente wel in actie komt voor deze 9 mensen.
Van de klokken last hebben maar het geraas van het vliegverkeer en het gedender van de snelweg (bijv. Verzetstraat in het Kogie) liggen we niet wakker... Toch kan ik een andere gedachte niet onderdrukken. Het past mooi in een ander rijtje : kerkie pesten, geloof moet verdwijnen.
Ja, en dat gaat allemaal op zeer redelijke wijze en vooral democratisch. Wellicht kunnen de klagers zich laten behandelen door een Jungeriaans psychoanalyticus, want de oorzaak van hun klachten is niet van fysieke, maar van geestelijke aard. En er mag weleens iemand in de gemeenteraad met de vuist op tafel slaan en uitroepen: "Nu is het over, wij zwichten niet langer voor het antichristelijk sentiment, want onze stad gaat ten onder!"
Het word allemaal toch steeds gekker in Zaanstad en eigenlijk het hele land kerkklokken horen er gewoon bij en als je er last van hebt dan is er niet opgelet met de huur of aankoop van je woning ik mag dit jaar de 50 aantikken en word al 50 jaar gewekt door de kerkklok en als hij niet gaat raak ik in paniek kan ik dan ook een klacht indienen .
ik hoop dat er ongeveer 10.000 mensn die dat geluid ook horen nu protesteren en willen dat het gelui van de klokken weer terug komt, wil wel eens weten wat Zaanstad dan doet
hier alvast de 1ste reactie om het luiden van de kerkklokken te handhaven... wat een verschrikkelijk slap gezeur vind ik persoonlijk, je kunt wel merken dat de samenleving vergrijst....alleen maar geneuzel...
Sorry, Mijn bericht was bestemd voor de rubriek daar gaan we weer. Brom uit de Alaskahaven
Al jaren heb ik (vanaf 2017),vooral 's avonds en 's nachts overlast van een constante lage toon die mijn nachtrust verstoord.Hierbij denk ik aan een generator ,ventilator en of elektromotor. Oorspronkelijk dacht ik dat dit uit ons appartementsgebouw kwam maar ben er inmiddels van overtuigd dat dit geluid zich via het water (de Zaan)verspreid. Het eigenaardige is dat bij navraag in ons appartement er weinig zijn die dezelfde ervaring hebben.Ik weet dat ik zelf een gehoorbeschadiging heb , waarbij een groot gebied van de hoge tonen door mij niet hoorbaar zijn. Daarom concentreert mijn gehoor zich meer op de lage tonen.Het is schokkend dat op het internet in de "Orkaan onder de kop :daar gaan we weer" door meerdere bewoners in de Zaanstreek melding van wordt en is gemaakt.Uiteindelijk ben ik daar wel blij mee omdat ik hierin niet alleen sta en voor mij meer helder is geworden en niet de oorzaak behoef te zoeken in een eventuele neurologische afwijking.