De Syrische IT’er Rami Afash (40) woont sinds 2017 in Zaanstad, Gerda Koeman (61) sinds 2016. Zij ontmoetten elkaar in de Sluis en in het taalcafé in de Peperstraat (Samen de Zaanse Kans).

De Sluis is de locatie waar Zaankanters en nieuwkomers elkaar ontmoeten en Nederlands oefenen. In het brede netwerk van de Sluis worden regelmatig oproepen gedaan voor extra hulp.

Vanuit deze matches ontstaat vaak veel meer dan alleen praktische hulp. Een dubbelinterview.

Wat betekent de Sluis voor jou?

Rami: De Sluis is voor mij een belangrijke plek om de taal te leren, een sociaal netwerk op te bouwen en de Nederlandse cultuur te leren kennen. Dat gaat het beste als het gezellig is zoals in de Sluis met al die aardige mensen. Het is belangrijk dat het op een informele manier gaat, niet zoals op een taalschool.

Gerda: Voor mij betekent de Sluis ook heel veel. Het is zó belangrijk om nuttig bezig te zijn en je gewenst te voelen. Bovendien is het heerlijk om mensen iets te leren en de waardering daarvoor mee te maken. Voeg daarbij dat het uitstekend geleid wordt door coördinatoren Truus en Sarah, dus wat wil je nog meer. Zij hebben me ook helemaal vrijgelaten in mijn werkwijze; zij gaan uit van vertrouwen en werken zelf ook heel hard om van alles mogelijk te maken voor de nieuwkomers. Ik vind het gewoon uniek hoe het allemaal reilt en zeilt. Ik heb eigenlijk nog nooit zulk leuk en belangrijk vrijwilligerswerk gedaan.

Ik heb nog nooit zulk leuk en belangrijk vrijwilligerswerk gedaan. – Gerda

Rami: Ik denk niet dat we elkaar ergens anders zo goed hadden leren kennen, want je hebt daarvoor wel een goede sfeer nodig.

Gerda: Precies, omdat je zoveel vrijheid en hartelijkheid ervaart, voel je je gesterkt om je hart te laten spreken, en je open te stellen voor de ander.

Waar vroeg/bood je hulp voor?

Rami: Ik zocht hulp bij het oefenen voor het staatsexamen Nederlands. Dat was heel belangrijk voor mij omdat ik wilde gaan studeren.

Gerda: Ik heb hem geholpen met alle vaardigheden, maar de nadruk lag op het maken van tekstverklaringen en leren van idioom. We hebben echt heel veel en hard gewerkt, en Rami heeft het fantastisch gedaan: meteen de eerste keer geslaagd!

Wat heeft deze match je nog meer gebracht?

Rami: Ons contact heeft me eerst vooral hulp bij het leren voor het staatsexamen gebracht. We hebben hard gewerkt, ook voor mijn huidige studie. Ik kan nu wel zeggen dat ik Gerda beschouw als familie, we hebben een prima relatie.

Ik kan nu zeggen dat ik Gerda beschouw als familie. – Rami

Gerda: Ik ben blij dat ik Rami heb leren kennen, ik heb veel respect voor zijn doorzettingsvermogen, bovendien is het een bijzonder aardige jongen die je graag wat gunt.

Wat is het leukste, meest verrassende of interessantste wat je van elkaar hebt geleerd?

Rami: Ik heb geleerd dat het sociale aspect veel belangrijker is dan het leren alleen. Gerda en ik verschillen niet zo in onze kernwaarden; we hebben dezelfde instelling. Hoewel we uit heel verschillende culturen komen, denken we hetzelfde en dat bevordert het contact. Wij zijn wereldburgers. Ook al ben ik Syriër volgens mijn paspoort, toch voel ik me niet zo. Ik geloof niet in de waarden van mijn cultuur.  Ik onderschrijf de Westerse kijk op de samenleving, en daarom zijn we geen vreemden voor elkaar.

Gerda: Ik heb van Rami heel veel geleerd over zijn Syrische achtergrond en zijn ervaringen als nieuwkomer in de Nederlandse samenleving. Hij heeft een relativerende en ondogmatische kijk op de dingen. Ik vind het bewonderenswaardig hoe hij niet is blijven hangen in medelijden of geklaag. Immers, in materiële zin is hij alles kwijt. Ondanks alles heeft hij een positieve instelling, hij maakt er het beste van en is heel opgeruimd van karakter. We kunnen met elkaar praten – en lachen –  over van alles en nog wat.

Ik vind het bewonderenswaardig hoe hij niet is blijven hangen in medelijden of geklaag. Immers, in materiële zin is hij alles kwijt. – Gerda

Waardoor voel jij je thuis in Zaanstad?

Rami: Ik voel me over het algemeen thuis hier in Nederland. Veel meer dan in Syrië. De Sluis heeft daar een grote rol in gespeeld. De vrijheid die ik hier in Nederland voel, is het allerbelangrijkste.

Wat vind je van de Zaankanters?

Rami: Ik vind de mensen hier aardig en behulpzaam. Doordat ik het zo druk heb, ken ik nog niet genoeg mensen om er meer over te zeggen.

Gerda: Ik kom oorspronkelijk uit West- Friesland, en de zangerige tongval van de Zaankanters geeft me een vertrouwd gevoel. Ik vind hier de dorpse gemoedelijkheid van vroeger een beetje terug.

Wat heb je nodig om je nog meer thuis te voelen in Zaanstad?

Rami: Als ik een groter netwerk zou hebben, dus meer mensen zou kennen, zou ik me nog meer thuisvoelen.

Als ik meer Zaankanters zou kennen, zou ik me nog meer thuisvoelen – Rami

Wat wens je voor elkaar?

Rami: Ik wens Gerda gezondheid en geluk. Ik weet dat zij graag mensen helpt en ik hoop dat ze dat kan blijven doen. Ik hoop dat het blijft zoals het nu gaat. Het is belangrijk werk dat iedereen in de Sluis verricht.

Gerda: Ik hoop dat Rami een fantastische baan vindt na zijn studie. Hij heeft er zo hard voor gewerkt! Wat zal het fijn zijn als hij zich verder kan ontwikkelen en zelfstandig kan zijn. Ik wens hem van harte alle goeds toe samen met Eman en de kinderen.

In wezen zijn wij allemaal hetzelfde. Onderscheid maken tussen mensen is niet verstandig. We moeten juist de overeenkomsten benadrukken – Rami

Rami: En verder wil ik nog kwijt dat ik vind dat wij in wezen allemaal hetzelfde zijn. Onderscheid maken tussen mensen is niet verstandig. We moeten juist de overeenkomsten benadrukken. Cultuur is onecht en aangeleerd, we doen er verstandig aan om dat los te laten. Ik vind dat het echte integratie in de weg staat.