… Zakken vol met bladeren op een hoop. Maar moet je die opruimen of laten liggen?

Het heeft wat vertraging dit jaar maar eindelijk beginnen we te merken dat de winter eraan komt. De temperatuur daalt en de bladeren aan de bomen verkleuren. Dit betekent wel dat de grond ook vol komt te liggen met bladeren, maar wat moet je hier vervolgens mee?

Sam Reitsma

Aanleiding

Waarom verliezen bomen hun bladeren eigenlijk in de herfst? 
Bomen nemen met hun wortels water op en vervolgens wordt het weer verdampt via de huidmondjes in de bladeren. In de herfst en winter is het door de koude temperatuur steeds lastiger om water op te nemen voor de wortels. Als de boom dan meer water zou verdampen, zou hij uitdrogen. Om minder te verdampen, worden de bladeren dus losgelaten. In de periode dat de boom zonder bladeren zit, groeit hij niet.

Opruimen of laten liggen?

Of je de bladeren beter kan opruimen of laten liggen, ligt geheel aan de locatie. Op de straat of een oprit hebben de bladeren niet veel waarde. Het laten liggen van bladeren in parken of in borders in de tuin biedt echter veel voordelen. De bladeren vormen een isolerende laag op de grond waardoor de planten beter beschermd zijn tegen de vorst. Dieren maken graag gebruik van de op de grond gevallen bladeren, met als bekendste voorbeeld natuurlijk de egel die met bladeren zijn winternest maakt.

Ook voor andere soorten is het van groot belang. Kleine dieren als wormen, spinnen en insecten vinden een thuis tussen de dode blaadjes. Tevens eten ze de bladeren op en maken ze er compost van. Dit biedt vervolgens weer extra voedingsstoffen voor de planten. De diertjes zelf zijn een goede voedselbron voor vogels als winterkoninkjes, roodborstjes en heggenmussen. Deze vogels moeten veel lichaamsgewicht verbanden in de winter om warm te blijven, dus dit voedsel is meer dan welkom. Bij het laten liggen van bladeren worden er dus veel soorten dieren geholpen.

Belangrijk is wel dat de laag bladeren niet dikker wordt dan 10 centimeter, dus schuif de bladeren vooral niet op een hoop. Dit zorgt er namelijk voor dat de grond geen zuurstof meer kan opnemen waardoor planten het juist moeilijker krijgen.

Ook als je een vijver hebt is het belangrijk de bladeren te verwijderen uit het water. Het blad gaat namelijk rotten waardoor het water verzuurt. Dit heeft gevolgen op de waterkwaliteit wat op zijn beurt weer kan zorgen voor stervende planten en vissen. Een oplossing zou zijn om een net over het water te spannen. En… dat helpt ook gelijk tegen vissende reigers.

Sam Reitsma
Bladeren worden bijeen geblazen om afgevoerd te worden door de gemeente (foto Petra Hoogkamer)