Gisteravond mocht ik op reportage bij de buurtbijeenkomst van de schepen met Oekraïense vluchtelingen aan de Havenstraat in Zaandam. De schepen Lisabelle en Cezanne liggen er nu zo’n jaar. Ze blijven vooralsnog liggen tot 30 november 2023. Zaanstad maakte dit bekend via een brief aan de omwonenden. Hierbij zat ook een uitnodiging voor een buurtbijeenkomst aan boord. Aangezien ik in de buurt woon, besloot ik een kijkje te gaan nemen. 

Ik had de schepen nog nooit van binnen gezien en was benieuwd.

De ontvangst was vriendelijk. Ik tekende in bij de balie. Dit moest vanwege veiligheidsredenen van de schepen. Daarna werd ik begeleid naar de lounge in het midden van het schip. Ik kreeg een plekje vooraan bij het kleine podium aangewezen en kon alles perfect zien. 

De Oekraïense bewoners gaven een kleine voorstelling. Ze droegen onder meer liederen voor over hun thuisland rondom de Oekraïense vlag. Ook de kinderen zongen uit volle borst mee. Sommige bewoners en omwonenden werden zichtbaar geraakt.

Binnen sprak ik een jongedame van ongeveer mijn leeftijd. Ze vertelde dat ze net als ik studeerde aan de universiteit. Helaas had ze haar studie niet af kunnen maken vanwege de oorlog. Ze werkt nu hard voor haar toekomst, ver weg van haar familie die in Italië zit. Momenteel verblijft ze in een opvang in Limmen, haar vriend woont op het schip in Zaandam. Hij was muzikant in Oekraïne en speelde op deze bijeenkomst eigengemaakte liedjes op zijn gitaar. 

Het was bijzonder om te zien hoe de buurtbewoners in aanraking kwamen met de vluchtelingen. De muziek, de gastvrijheid van beide kanten -er waren zowel Oekraïense hapjes als Nederlandse hapjes- het bracht de mensen echt samen. 

Zelf vond ik het confronterend om te zien hoe de mensen hier leven. De kamers zijn klein en bestaan vaak alleen uit twee bedden en een wastafel. Ze hebben weinig privacy en eten met zijn allen vaste menu’s op vaste tijden. Er waren ook veel kleine kinderen. Het idee dat zij op jonge leeftijd zoiets moeten meemaken deed pijn. Het emotioneerde.  

Er zit veel verdriet bij de bewoners, maar ze zijn ook enorm dankbaar voor de kansen die ze hier hebben gekregen en ze voelen zich hier erg welkom. 

De avond en de inzichten waren waardevol. Ik kan het iedereen aanraden om een keer langs te gaan bij een van de buurtbijeenkomsten.