In Wormerveer, tussen de Provincialeweg en de spoorlijn, vlakbij het station staat een monument dat niet alleen verbonden is met een soortgelijk monument in Sint Pancras, maar ook met het bloedige einde van de oorlog op Texel.

In de nacht van 5 op 6 april 1945 starten de Georgiërs die daar gelegerd zijn de operatie ‘Dag der Geboorte’. Een opstand omdat ze niet langer voor de Duitsers willen vechten. Het is het begin van een verschrikkelijk eind aan de oorlog. De gevechten zullen tot 20 mei voortduren, terwijl de rest van Nederland allang met het rood/wit/blauw over straat danst.

BS commandant Johan Wastenecker (die in het geheim ook kantoor houdt in de Bonifatiuskerk in Zaandam) geeft opdracht aan Jan Brasser om het spoor op te blazen zodat de Duitsers gehinderd worden in de aanvoer van manschappen en wapens. In de nacht van 14 op 15 april wordt dat gedaan in zowel Wormerveer als Sint Pancras.

De Duisters nemen keihard wraak: zeven mannen in Wormerveer en twintig mannen in Sint Pancras worden gefusilleerd op de plek waar nu de monumenten staan.

Op Texel zelf kost de opstand bijna 500 Georgiërs, ruim 100 bewoners van Texel en meer dan 400 Duitsers het leven. Pas op 20 mei 1945 komen de Canaden op Texel aan om een eind aan de gevechten te maken.

theo witte kleinTheo Witte (1929) was op Texel getuige van de opstand van de Georgiërs. Zijn 19-jarige broer werd doodgeschoten.

Een gewonde Georgiër was in bescherming genomen door die familie. Is verraden, ook dat hadden wij. Zij hebben die Georgiër opgehaald met een motorzijspan. Ze hingen hem op aan een verkeerspaal op de Stenenplaats in Den Burg. Daar heeft hij enige uren gehangen ter afschrikking van de bevolking. Die familie, een jong gezin met kleine kinderen, werd afgevoerd en ter plekke op Texla gefusilleerd. Mijn God, dat is de werkelijkheid.

Monumenten Spreken maakte er een minidocumentaire over.