Alles wijst erop dat er een nieuwe tunnel onder de Provincialeweg in Koog aan de Zaan komt, een fietstunnel bij de overgang Guisweg (die voor auto’s wordt afgesloten) en dat de afritten bij de A8 in Koog zullen verdwijnen.

Voor een verdiept spoor op het stuk Zaandijk – Koog was wel veel steun in de raad van Zaanstad maar toch zullen de meeste fracties stemmen voor een tunnel. Vanavond komt het onderwerp opnieuw in het Zaanstad Beraad waarna het naar de gemeenteraad gaat voor besluitvorming.

(O ja, dat verdiepte spoor komt er misschien wel, maar pas over 40 á 50 jaar volgens wethouder Gerard Slegers.)

Bij de eerste behandeling in het Zaanstad Beraad op 29 september was al snel duidelijk hoe de fracties er tegenover stonden. Echt kiezen kunnen ze niet, alleen voor of tegen de tunnel-variant stemmen.

Collegepartijen VVD, PvdA, CDA en POV zijn voor, gesteund door de oppositiepartijen D66 en PVV waarmee het voorstel een meerderheid heeft. Coalitiepartij GroenLinks twijfelt nog (maar neigt naar voorstemmen). De voorstanders hebben nog wel wat wensen. Oppositiepartijen PvdD, DZ, SP en CU zijn tegen en ook coalitiepartner ROSA zal tegen stemmen.

Het plan werd niet met veel applaus ontvangen. Geert Rijken (PvdA) vreesde dat als hij tegen zou stemmen er de komende 20 jaar niks gebeurt. Very Beekhuis-De Boer (PVV) was eigenlijk voor een verdiept spoor maar omdat dat ‘niet mogelijk’ was, neigde de PVV naar positief. Natasja Stroo (GL) wilde nog geen zienswijze geven, vond een verdiept spoor wel de ‘meest ideale’ oplossing maar dat plan was volgens haar ‘onhaalbaar’.

De enige volledige positieve zienswijze kwam van VVD’er Casper Davelaar die het plan prees vanwege de ‘enorme verkeersveiligheid’.

Schijnoplossing

Hans Kuyper (ROSA) gaf een negatieve zienswijze af: “niemand wil het” maar ook hij twijfelde aan de haalbaarheid van een verdiept spoor. Anna de Groot (SP) was gewoon tegen: “wij zijn voor verdiept spoor”. Hanneke Veurink (CU) vond het een onzalig plan en ze citeerde – gewoontetrouw – uit de Bijbel om haar woorden kracht bij te zetten: “Alles is ijdelheid en najagen van wind” (Prediker), het was een schijnoplossing volgens de CU.

Verzoeknummertjes hadden de raadsleden ook. Rijken wilde de op- en afritten bij de A8 handhaven. De PVV wilde een extra ontsluiting voor Westerwatering. GL wilde het wandelpad verplaatsen en de veiligheid bij de fietstunnel verbeteren. Dat laatste was ook een zorg voor Miriam Talim (D66). Marc Wit (CDA) vond ook dat de fietstunnel beter moest en dat er een extra ontsluiting van Westerwatering moest komen, en: “ProRail moet meer bijdragen.” Nino Keijser (POV) wilde het plan ‘oppoetsen’.

Geld lijkt een doorslaggevende factor. Rijken: “het kost het dubbele, en dat geld is er niet”. Die hoge kosten werden door meer raadsleden genoemd. DZ-raadslid Marianne de Boer was het daar overigens niet mee eens: “het kost meer maar de voordelen zijn groot.” Zij wilde “alles op alles zetten om het spoor verdiept te maken”.

Wethouders Slegers boog met de raad mee, hij ging zich ‘knetterhard’ inzetten:

“ook deze wethouder koestert een verdiept spoor, maar ook deze wethouder moet de stip op de horizon dichterbij zien te krijgen, en dit is de oplossing voor de eerste 40 á 50 jaar. We blijven vechten voor een verdiept spoor en een derde ontsluiting van Westerwatering.”

Ook liet hij voorstellen verder uitwerken. Zo was de fietstunnel “voor verbetering vatbaar”. Zelfs het instandhouden van de afrit ging hij bekijken, maar op dit onderwerp moest de raad geen grote verwachtingen hebben. Hij bleef ‘drukken’ bij het ministerie op 80 km op de A8 (“is ook onze wens”). Slegers toonde vooral veel begrip, hij snapte betogen, respecteerde meningen, nam iedereen serieus en ging de raad op de hoogte houden, ging zaken op de agenda zetten, en probeert het onderste uit de kan te halen. Maar: “Als we zeggen ‘stop er maar mee’ hebben we over 50 jaar nog niks.

‘Alles of niks’

Met CDA-partijgenoot Marc Wit leek Slegers even op ramkoers te raken. Wit wilde geen bezuinigen op stationsgebieden en eiste dat Prorail en Provincie meer moesten betalen: “Het is alles of niets.” Slegers: “als ze het niet doen, blazen we het dan af?” Wit: “ja, we zijn niet blij en we zijn ook hard.” Dat zou betekenen dat Wit tegen gaat stemmen als er geen keiharde toezegging komt.

Maar op dat laatste gebied is Slegers van elastiek. Hij wil alles onderzoeken, bespreken, bekijken en meenemen, maar leidt dat ook tot harde toezeggingen? In het verleden is B&W hier diverse keren mee weggekomen (Techlands, Houthavenkade): de raad beloven zaken te regelen zodat er toch ingestemd wordt met het voorstel.

Hoe zit het eigenlijk met het geld? Daarover stuurde Hart voor Stad recent nog een boze brief naar de raad, het plan voor een verdiept spoor was ‘gehyjacked en verkracht’. Voornaamste bezwaar van HvS is dat het verdiepte spoor in de second opinion die Zaanstad heeft laten maken financieel ‘opgeplust’ is door er diverse onnodige en extra dure onderdelen in op te nemen. De prijs zou daardoor kunstmatig zijn verhoogd.

En wie zou dat eigenlijk gaan betalen? Als er een verdiept spoor komt? Zaanstad? Of de NS en Prorail? Want die willen vaker gaan rijden op de Zaanlijn.

Vanavond vergadert het Zaanstad Beraad over de zaak.