In een stampvol Wijkcentrum de Poelenburcht verzamelden zich woensdagavond 27 augustus bewoners, ondernemers, vakbondsleden, juristen, politici en zowel lokale als landelijke media voor een beladen bijeenkomst over het omstreden optreden van het interventieteam. Er waren stoelen tekort, mensen stonden langs de wanden toen de stroom bezoekers op gang kwam. De hitte in de zaal werd slechts overtroffen door de schrijnende verhalen die volgden.
De bijeenkomst was een initiatief van de FNV, DIDF en de Bijstandsbond en kwam precies op het juiste moment.
Voor veel aanwezige bewoners was de werkwijze van het interventieteam allang geen verrassing meer: de meesten hadden het zelf aan den lijve moeten ondervinden. Hun persoonlijke verhalen waren dinsdag al te lezen bij De Orkaan, dat samen met Follow the Money en NRC onderzoek deed naar het interventieteam.
Intimidatie
Veel bewoners die aanwezig waren, spraken eerder ook al met De Orkaan over hun ervaringen met het interventieteam en de gemeente. Het merendeel van de zaal bestond uit glazenwassers, ondernemers uit die branche en hun familieleden. Zij vertelden over hoe hun bedrijven onder druk werden gezet met hoge boetes en onverklaarbare weigeringen van vergunningen.
Een van hen liet weten dat hij zelfs een brief kreeg met de boodschap dat hij of moest stoppen met werken, of € 20.000 moest betalen. Anderen vertelden dat ze werden gevolgd buiten Zaanstad tijdens hun werk of dat hun klanten waren gewaarschuwd om niet meer met hen in zee te gaan.
Ook andere buurtbewoners kregen te maken met onaangekondigde bezoeken van het interventieteam met controles op hun woonadres. Wat op papier een “adrescontrole” heet, ervoeren zij als ordinaire invallen: vaak stonden er ’s avonds vijf tot zeven mensen op de stoep, met soms ook politieagenten die via de achtertuin klaarstonden.
‘De vierde keer liet ik ze maar binnen, want mijn kinderen zagen het en raakten bang’
vertelde een bewoonster. Een ander weigerde de deur te openen toen een groep grote mannen voor de deur stond en kreeg toen te horen: ‘Dan kom ik morgen op een ergere manier terug.’

Hamming in actie
Een van de meest opvallende verhalen van de avond kwam van een glazenwasser, die zegt dat hij persoonlijk is aangesproken door burgemeester Jan Hamming. Volgens hem vroeg de burgemeester of hij zijn werk wel goed deed en begon hem te ondervragen. En het bleef niet bij dat gesprek: de man zegt dat burgemeester Hamming hem zelfs
‘achtervolgd heeft tot en met de moskee’.
Volgens meerdere aanwezigen zorgde juist die ‘show van de burgemeester’ ervoor dat veel glazenwassers sindsdien nog banger zijn geworden om naar de gemeente te stappen.
Het incident werd gezien als tekenend voor de druk waaronder de hele branche in Zaanstad staat: torenhoge boetes, vergunningen die bijna niet te krijgen zijn en klanten en personeel die door de gemeente worden lastiggevallen.
Aanvulling 10.23 uur: Burgemeester Jan Hamming laat via zijn woordvoerder weten: ‘Dat is absoluut onwaar. De burgemeester achtervolgt en ondervraagt geen mensen. Deze insinuatie is pertinent onjuist, onzorgvuldig en schadelijk. Een burgemeester heeft veel taken en bevoegdheden, is met grote regelmaat zelf in de wijken en in contact met inwoners, maar achtervolgen en ondervragen maken daar absoluut geen onderdeel van uit.’
Voor de rechter
De bijeenkomst werd geleid door Maureen van der Pligt, vakbondsbestuurder bij FNV Uitkeringsgerechtigden. Eerder organiseerden onder meer de FNV, de Bijstandsbond en DIDF (bevorderen van integratie van mensen afkomstig uit Turkije binnen de Nederlandse samenleving) al een actietent bij winkelcentrum Gibraltar in Peldersveld, waar bewoners hun ervaringen en klachten konden delen. Toen waren mensen nog terughoudend uit angst voor gevolgen, maar daar was in Poelenburcht weinig van te merken.
Van der Pligt maakt zich al langer hard voor deze zaak en benadrukte opnieuw hoe belangrijk het is dat bewoners hun ervaringen blijven delen en dat die verhalen worden verzameld, zodat mensen samen sterker staan. Ook als het uiteindelijk tot een rechtszaak komt. Ze legde uit dat de FNV hierin samen optrekt met PILP, een club van advocaten die strategische rechtszaken voert over mensenrechten. Samen zijn ze van plan om de gemeente Zaanstad voor de rechter te slepen.
Daarna kreeg Jelle Klaas, human rights lawyer bij PILP, het woord. Hij zei dat de gemeente met risicoprofielen en intimiderende huisbezoeken de grenzen van de rechtsstaat overschrijdt, en hij sprak harde woorden over discriminatie en het schenden van fundamentele rechten.
Onewomanshow
Ook sprak oud-politierechercheur Wil Roode. Zij is kaderlid van de FNV. Op 19 juni sprak ze al tijdens het Zaanstad Beraad, waar ze de werkwijze van het interventieteam fel bekritiseerde. Toen ze later de verhalen van bewoners in De Orkaan las, en in het bijzonder over de zwarte petten, zwarte jasjes en de grote, hoge mannen die zomaar voor de deur stonden, dacht ze:
‘Dit kan toch niet. Dit doet denken aan de NSB die onverwacht bij woningen aanklopte.’
Ze benadrukte dat zelfs de politie alleen een arrestatieteam met bivakmuts inzet om zware criminelen op te halen, en dat gemeentelijke handhavers zich zo presenteren bij gewone bewoners, noemde ze ‘gewoon niet oké’. Roode belde direct met de gemeente, kreeg ontwijkende antwoorden en diende daarop officieel een klacht in tegen de werkwijze van het team.
Vervolgens legde ze aan de bewoners en ondernemers, die bijna allemaal zelf met het interventieteam te maken hebben gehad, opnieuw uit wat er allemaal aan de hand is geweest. Ook vertelde ze welke rechten zij hebben bij een volgend bezoek van het interventieteam. Het duurde daardoor ruim een uur voordat de microfoon eindelijk de zaal in ging en bewoners zelf hun verhalen konden delen.
Aanvulling 10.23 uur: Burgemeester Jan Hamming laat via zijn woordvoerder weten: ‘Ook de verwijzing naar de NSB in relatie tot medewerkers van de gemeente is verwerpelijk en zeer ongepast. Wij nemen nadrukkelijk afstand van dergelijke kwalificaties.’

Eylem Köseoglu
De avond eindigde met een opvallende spreker: Ismail Kilinc, de partner van inmiddels oud-fractievoorzitter van de PvdA, Eylem Köseoglu. Hij sprak over de enorme druk waaronder zij de afgelopen maanden is komen te staan. Volgens Kilinc houdt Eylem zich al ruim vijf jaar met dit onderwerp bezig en kaartte zij het keer op keer aan, onder meer in de gemeenteraad.
Na de recente publicaties over de zaak kwam zij volgens hem ‘gigantisch onder druk te staan’ en raakte hun gezin in een ‘enorme rollercoaster’. Wat buurtbewoners in De Poelenburcht vertelden over hun ervaringen met het interventieteam, maken zij volgens Kilinc nu zelf dagelijks mee.
Toch benadrukte hij dat Eylem strijdbaar blijft en de strijd niet heeft opgegeven. Samen met haar familie heeft ze besloten door te vechten, gesteund door advocaten en adviseurs. Voorlopig blijft ze uit de media om haar positie niet te schaden, maar volgens Kilinc treedt ze binnenkort zelf naar buiten. Namens haar sloot hij af met de woorden:
‘Helaas zitten er in de zaal mensen die op haar uit zijn. Ze willen haar monddood maken, maar nogmaals: wij zijn strijdbaar.’
Tijdens de avond waren enkele raadsleden van diverse partijen in Zaanstad aanwezig, voornamelijk die ten linkerzijde: SP, GL, PvdD, Denk, ROSA en PvdA.
De organisatoren lieten weten van plan te zijn opnieuw een bijeenkomst te organiseren. Wanneer dat precies zal zijn is nog niet bekend, maar het doel is duidelijk: zoveel mogelijk verhalen, papieren en documenten verzamelen om een grote rechtszaak tegen Zaanstad te starten.
Door Nick Boeske, met informatie uit de bijeenkomst en eerder geschreven artikelen. Foto’s van De Orkaan.
Ik werd ik door de gemeente gebeld om direct naar mijn bedrijfspand te komen voor een controle. Daarbij is gezegd dat, als ik niet aanwezig was, de deur zou worden opengebroken. Omdat ik zelf niet in de buurt was, heb ik mijn broer met sleutel gestuurd.
Ik heb dit als zeer onder druk zetten ervaren.
Heb mijn klant hierdoor verloren
Tedetieuze berichtgeving, de Orkaan onwaardig.
Waar zijn je feiten? Je bent ook niet verplicht de orkaan te lezen! Die keuze maak zelf!
"Een van hen liet weten dat hij zelfs een brief kreeg met de boodschap dat hij of moest stoppen met werken, of € 20.000 moest betalen. Anderen vertelden dat ze werden gevolgd buiten Zaanstad tijdens hun werk of dat hun klanten waren gewaarschuwd om niet meer met hen in zee te gaan."
Heeft Boeske de brief gezien? Zo een brief bewaar je als ontvanger toch?
'"Een van de meest opvallende verhalen van de avond kwam van een glazenwasser, die zegt dat hij persoonlijk is aangesproken door burgemeester Jan Hamming. Volgens hem vroeg de burgemeester of hij zijn werk wel goed deed en begon hem te ondervragen. En het bleef niet bij dat gesprek: de man zegt dat burgemeester Hamming hem zelfs
achtervolgd heeft tot en met de moskee’."
Geverifieerd door Boeske?
Toen ze later de verhalen van bewoners in De Orkaan las, en in het bijzonder over de zwarte petten, zwarte jasjes en de grote, hoge mannen die zomaar voor de deur stonden, dacht ze:
‘Dit kan toch niet. Dit doet denken aan de NSB die onverwacht bij woningen aanklopte.’
Zwarte petten, zwarte jasjes, grote hoge mannnen? Zou het echt?
Na de recente publicaties over de zaak kwam zij volgens hem ‘gigantisch onder druk te staan’ en raakte hun gezin in een ‘enorme rollercoaster’. Wat buurtbewoners in De Poelenburcht vertelden over hun ervaringen met het interventieteam, maken zij volgens Kilinc nu zelf dagelijks mee."
Jaja
"Wat op papier een “adrescontrole” heet, ervoeren zij als ordinaire invallen: vaak stonden er ’s avonds vijf tot zeven mensen op de stoep, met soms ook politieagenten die via de achtertuin klaarstonden."
Toe maar, echt geloofwaardig.
Nee hoor, van tendentieuze verslaggeving is geen sprake. De verslaggever heeft zijn uiterste best gedaan alles te verifiëren en alle bewijsstukken ingezien.
Ja, de brieven met dwangsommen hebben we gezien, evenals bijvoorbeeld een deurbelfilmpje waarop een team van zes personen te zien is, en inderdaad worden er zwarte hoodies met 'Gemeente Zaanstad' gedragen door sommige teamleden.
ik geloof hier geen klap van! ik heb ,elf 20 jaar in Poelenburg gewoond. een vriendin woont daar nog steeds en ik spreek regelmatig oude buurtjes. nog nooit dit soort verhalen gehoord.
Wil,
nog even; die zwarte petten en zwarte jassen; dat is natuurlijk ook spreekwoordelijk toch? Er is geen uniform van enige dienst in Zaandam dat zwart is. Als een bewoner dat zo ervaren heeft, dat zou kunnen, maar dat is natuurlijk geen argument in de discussie. Het is wel stemmingmakerij, vind ik dan.
De keren dat een interventieteam bij mij in de straat was waren ze in burger en zou t zomaar een sportgroep of een familievoetbalteam kunnen zijn (dat dacht ik de eerste keer dat ik ze zag).
Heb jij ze dan wel bij jou in de straat gezien? Zwarte petten? Of woon je niet in Zaandam Oost, of niet in Zaandam?
Als de gemeente over de grens is gegaan, moet ze daarom aangesproken worden.
De gemeente heeft in Zaandam Oost ook een heleboel goed gedaan. In de berichtgeving krijgt dat geen aandacht en geen erkenning.
Als je zo geëngageerd bent, dat het al emotioneel wordt, sta je niet meer open voor dialoog en jaag je je gesprekspartner alleen i t harnas.
Tenzij je geen oplossing wil, maar wel tumult, moet je je vooral verder ingraven in je argumenten en eigengelijk. Of de mensen die jij zegt te vertegenwoordigen daarmee het best geholpen xijn, is de vraag voor mij.
⸻
Reactie op de verklaring van de burgemeester
⸻
Reactie op verklaring burgemeester Hamming
Dat burgemeester Hamming ervoor kiest om zich publiekelijk te beklagen over een vergelijking met de NSB, terwijl bewoners worden geïntimideerd door gemeentelijke handhavers in zwarte jassen en zwarte petten en zonder duidelijke legitimatie, is ronduit schandalig. De burgemeester richt zijn verontwaardiging op woorden, terwijl mensen in Zaanstad zich thuis niet eens meer veilig voelen door het optreden van zijn eigen interventieteam. Dat is de wereld op z’n kop.
De vergelijking met de NSB werd gemaakt vanuit woede en bezorgdheid, na het horen van verhalen van mensen die overvallen werden door een agressieve en autoritaire aanpak. Die vergelijking is misschien ongemakkelijk, maar ze is het gevolg van de harde werkelijkheid waar bewoners dagelijks mee te maken hebben. In plaats van zich moreel superieur op te stellen, zou de burgemeester zich diep moeten schamen dat het beleid van zijn gemeente zulke gevoelens überhaupt oproept.
De poging om kritiek te diskwalificeren door te wijzen op ‘ongepaste’ taal is niets meer dan een afleidingsmanoeuvre. Zaanstad heeft geen communicatieprobleem — het heeft een machtsprobleem. Een probleem van doorgeschoten bestuursdrift en minachting voor gewone mensen.
Als dit de manier is waarop het college met signalen van angst, onrecht en intimidatie omgaat, dan is het vertrouwen definitief zoek. Het is niet de taak van de burgemeester om zich gekwetst op te stellen — het is zijn plicht om deze misstanden keihard aan te pakken.
Ik ken Wil Roode als een bevlogen en betrokken kaderlid van de FNV (geen kamerlid, een onbedoeld grappig tikfoutje van de verslaggever) die al jarenlang opkomt voor kwetsbare mensen. Als oud-politierechercheur kent zij de wet als geen ander en respecteert die natuurlijk ook.
De formulering 'dit doet denken aan...' is nog iets anders dan, in dit geval, de gemeente Zaandstad daadwerkelijk één-op-één beschuldigen van praktijken uit een duister verleden van ons land. Goed lezen is helaas niet iedereen gegeven, blijkbaar heeft ook de burgervader van Zaanstad er (soms) moeite mee.
Tot slot voor alle mensen die de klachten van de getroffen Zaandammers in twijfel trekken: ik heb alle in serieuze dagbladen en op dito websites publicaties gelezen, ben op 19 juni aanwezig geweest bij de hoorzitting in het stadhuis van Zaanstad en lees nu dit verslag in De Orkaan van de FNV-bijeenkomst. Denkt u nu werkelijk dat al deze mensen hun nare ervaringen met de gemeente Zaanstad uit hun duim hebben gezogen en dat er geen sprake is van een strak geregisseerde aanpak door de gemeente?
Als je de gemeente kwalijk neemt dat ze respectloos met haar burgers omgaat, moet je zelf natuurlijk niet met de NSB gaan vergelijken,toch?
Overigens, de NSB had toch geen opsporingsbevoegdheden maar was een fout clubje landverraders?
Ik ben niet voor discriminatie en gedrag buiten de wet maar ik vind het hele verhaal een beetje erg eenzijdig worden.
Begint t niet een beetje op ophitsen te lijken?
Kan je niet je excuses aanbieden voor een verkeerde opmerking en dan de discussie aangaan?Lijkt dat dan de juiste de-polariserende actie?
Wim,
De kant van de macht :
Als mensen keer op keer worden geconfronteerd met een overheid die met zwarte jassen, zwarte petten en zonder duidelijke legitimatie en doel onaangekondigd op de stoep staat, met op de achtergrond politie dan mag je daar scherpe woorden voor gebruiken. Sterker nog: De vergelijking met de NSB is geen historisch college, het is een wanhoopskreet van mensen die zich door hun eigen gemeente behandeld voelen als verdachten in plaats van als burgers.
Jij vraagt om excuses voor een “verkeerde opmerking”. Maar waar blijven de excuses van de overheid voor het systematisch schenden van vertrouwen? Voor het inzetten van angst als beleidsmiddel? Voor het negeren van bewoners die zich geïntimideerd, gecontroleerd en uitgesloten voelen in hun eigen wijk?
Wie de toon van de kritiek belangrijker vindt dan de aanleiding ervan, kiest de kant van de macht. Dit gaat niet over “een beetje polarisatie”, dit gaat over een overheid die grenzen overschrijdt — letterlijk en figuurlijk — en die vervolgens gekwetst reageert als ze daarmee geconfronteerd wordt.
De mensen die zich uitspreken zijn geen oproerkraaiers. Ze zijn bewoners, moeders, vaders, ondernemers, kinderen. En ze hebben er schoon genoeg van. Van stil zijn. Van wegkijken. Van doen alsof het allemaal wel meevalt.
Dus nee, dit is geen tijd voor sussende woorden en valse neutraliteit. Dit is de tijd om op te staan. Om misstanden te benoemen, fel en zonder excuses. Want echte verandering begint niet met beleefdheid — die begint met het breken van de stilte.
nee er is geen sprake van een Poelenburgse lente, revolutie of verandering. Er is sprake van zaken aanpakken die het daglicht niet kunnen verdragen. En was het niet zo, met boeven vang je boeven?
Zitten de ambtenaren de hele dag achter het raam in hun stad huis is het niet goed, pakken ze door en zoeken ze grenzen op zijn het NSB-er s’
Nogmaals, schiet mij maar lek. Zo vele die ik toch dagelijks in de wijk zie en naar mijn idee worden uitgebuit. En dat voor vele malafide bedrijven. We hebben honderden bedrijven in ons wijkje en dat zegt genoeg. Het zit overal.
Nou Wil, dan lossen we toch niets op, maar heb jij je confrontatie. Ik weet niet wie daarmee gediend is.
Er moet opgepast worden met de cijfers die de gemeente presenteert inzake de vangst van hún operaties in Oost! Communicatie is eenzijdig! Immers wie zegt dat de boetes en constateringen allemaal correct zijn!? Deze mensen hebben niet de middelen om juridisch te worden bijgestaan! Hoe vaak heeft de rechter de gemeente Zaanstad niet op de vingers getikt voor onwettige maatregelen, fouten of disproportioneel straffen! De aantallen zijn niet meer bij te houden! Lijkt me signaal genoeg om het beleid te laten toetsen! Jan Hamming waarom blokkeer je de boel? Bang voor de uitkomst??
Wat opvalt aan criminaliteitscijfers wereldwijd is dat er in dictaturen de minste criminaliteit voorkomt. De prijs van vrijheid is dat er mensen misbruik van maken. Als je helemaal geen criminaliteit wil is moet je kiezen: Helemaal geen criminaliteit of helemaal geen vrijheid. De vergelijking met NSB methodes, waar ik mij alles bij voor kan stellen en ook nog uit eigen ervaring, komt niet uit de lucht vallen. De gemeente Zaanstad neigt er nu naar vrijheid op te offeren voor het bestrijden van vermoedelijke criminaliteit. Waarom kan de criminaliteit niet bestreden worden binnen de grenzen van de rechtsstaat? Laten Hamming daar eens mee beginnen.
"Poelenburg" komt natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen.
Inderdaad is het nu de juiste tijd om de bewoners (collectief) aan het woord te laten en om te onderzoeken of "het Hamming-team" buiten zijn boekje gaat en om de grenzen duidelijk te maken/houden.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ismail_Ilgun
Zo team staat niet opeens voor je neus als jij je keurig aan de wet zal houden. Waar rook is, is ook vaak vuur. En laten we eerlijk zijn Zaandam gaat juist achteruit ipv vooruit. Zonde dat Zaandam miljoenen euro's steekt in wijken als peldersveld en poelenburg en je ziet er niets van terug.
Natuurlijk, ook het interventieteam moet zich aan de wet houden en ik vind het heel erg voor onschuldige stadsgenoten die ten onrechte worden belaagd
Ik woon in Zaandam Oost, al vanaf 1982. Ik ben blij dat het interventieteam er is.
Ik heb buren zien vertrekken, naar Saendelft maar ook naar Friesland, vluchtende voor de verloedering en t geweld. Drie steekpartijen in een half jaar tijd.(Geen blanke mannen). Arbeidsmigrantenhoteltafrelen in de speeltuintjes.
Ik zie een ouder stel wegkwijnen in hun apartement naast buren uit Bulgarije die met 12 mensen in een 4 kamerflatje wonen.
Dat wordt door de Orkaan niet beschreven, niet eens benoemd. Vind ik jammer, ben eigenlijk teleurgesteld. Geen reële weergave van de feiten. Eenzijdig nu de gemeente op de vingers kan worden getikt. Beetje woke?
Mag je allemaal niet zeggen. Ondertussen vertrekken er nogal wat Zaankanters naar andere oorden. Zijn Zaanstad meer dan beu. Waar ik nu woon als ex Zaankanter, zie ik steeds meer Zaankanters deze kant opkomen, met dezelfde verhalen en frustraties.
Wist niet dat fnv zich voor mogelijk malafide glazenwasbedrijven inzette. Verwonderlijk en minstens zo dubieus. Wie gaat dit onderzoeken.
Waaruit blijkt dat de FNV dat doet? Ze zetten zich in voor bewoners die slachtoffer zijn van "malafide" praktijken van Zaanstad. En als u iets onzinnigs onderzocht wilt hebben, wie kan dat dan beter dan u zelf.
Kan het zijn dat De Orkaan de berichtgeving meer in Jip-en-Janneke-taal moet brengen, gezien een aantal reacties hier? Misschien helpt dat.
Het gaat dus niet over de vraag OF er iets moet gebeuren, maar over WAT en HOE. En dat HOE van Zaanstad is de kern van het probleem dat die avond is behandeld.
Ingrid Ploeger, ik ben met je eens dat er tegen opgetreden moet worden. Maar daarbij is het wel de bedoeling dat de optreders van de gemeente zich niet ook crimineel gaan gedragen.
Ik herinner mij een artikel in de Volkskrant vorig jaar over glazenwassers. Zaandam, Poelenburg, was de glazenwassers hoofdstad van Nederland. Veel, vaak illegale en zwart onderbetaalde, glazenwassers trokken van hier uit het land in. Dat hier iets aan gedaan moet worden lijkt mij noodzakelijk. De manier waarop dit gebeurt moet wel redelijk zijn.
Inderdaad Robert, 19 - 20 en 21 januari 20 2024. Maar liefst 3x. En nu klagen dat er wat aangedaan wordt.
Wat ik trouwens niet begrijp, wat doet FNV-uitkeringsgerechtigden hier nou. Is er toch weer wat meer aan de hand?
Als FNV Uitkeringsgerechtigden maar niet gaan staken. Geen uitkeringen meer aanpakken. Dat zal Hamming leren.
dit dus, nou doen ze het voorkomen alsof er niks aan de hand is in poelenburg en niet alleen poelenburg hoor. Natuurlijk moet het goed voorbereid en transparant gebeuren, maar dat er wat gebeuren moet is duidelijk. Er is heel veel criminaliteit in Zaandam en dat moet hard worden aangepakt