Orkaan-kracht Bas Sommeijer is op vakantie en struikelt om de haverklap (af en toe) over de Zaanstreek. En niet vanwege de Zaanse mayonaise of een AH-XL.
In Frederiksoord (Drente) vond ze de Zaanse familie Weender. Deze familie was een van de eerste van vijf kolonie-families die begonnen in Frederiksoord. Ze kwamen aan op donderdag 29 oktober 1818. Oud-soldaat Johan Weender was al ziek op de reis van Amsterdam naar Frederiksoord en overleed binnen drie maanden op 47-jarige leeftijd. Zijn vrouw Grietje (‘spinster’) en drie dochters overleven, weliswaar in armoede en blijven daar.
Johannes van den Bosch en zijn Maatschappij van Weldadigheid willen paupers in Nederland perspectief op een beter bestaan bieden. De Maatschappij richt daarom Koloniën van Weldadigheid op. De eerste Kolonie heet Frederiksoord en wordt in 1818 geopend. Koning Willem I steunt het initiatief, dat internationale belangstelling krijgt. Nu is Frederiksoord een Unesco Werelderfgoed.
Weender kwam oorspronkelijk uit Frankfurt en werd naar Frederiksoord gezonden ‘door de subcommissie van weldadigheid Zaandam’. Zijn vrouw Grietje was geboren in Zaandam.
Ook over iets Zaans in den vreemde gestruikeld? Mail het ons!
Hier alle afleveringen van Zaans op Vakantie.
Door Bas Sommeijer. Extra Bron: website Frederiksoord, website stamboom familie Van Vliet
Stavoren Frederiksoord loop je in twee/drie dagen. En ik ken het werk van Schackmann.
Twee, drie dagen lopen als je ziek en verzwakt bent is een hele opgave hoor. En dan daar ook nog keihard werken zonder goede voeding....geen pretje maar natuurlijk altijd nog iets beter dan in je woonplaats te verhongeren.
Het zat iets anders Peter. De meesten kwamen al ernstig verzwakt aan in de kolonie. Het was in die tijd een hele reis met een minimum aan eten en verzorging, het waren geen cruiseschepen. Zij die echt helemaal ver onder de armoedegrens zaten werden uitgekozen door de gemeentes om uitgezonden te worden naar de veenkoloniën. Lees de boeken van Will Schackmann hierover, een aanrader.
Maar Johan is daar dan toch ook gebleven? Trouwens zo een reis was het nou ook weer niet: met de boot vanuit Enkhuizen en dan de rest met de trekschuit. Daar word je niet ziek van.
Het was 1818..... En stel je voor, armer dan de armste, dan steek je zo wie zo niet in een gezond lichaam. En tegenwoordig heb je een annuleringsverzekering maar 1818 was het inpakken ala er al wat in te pakken viel en naar Frederiksoord. En daar was het echt niet veel beter. Ja misschien wat aardappels. voor de rest zou ik zeggen vul het zelf maar in.