Gistermiddag werd op de Joodse Begraafplaats aan de Westzanerdijk stilgestaan bij de verschrikkingen van de Holocaust. De systematische moord op zes miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog door het naziregime van Adolf Hitler.

Met gebeden, twee minuten stilte, toespraken en het voorlezen van de 177 namen van de Zaans/Joodse slachtoffers werden de gebeurtenissen herdacht. Op de foto van Hans Kuyper staat wethouder Gerard Slegers die een toespraak hield.

Morgen is er een, vrij toegankelijke, bijeenkomst in de Bullekerk. Daar zal Job Cohen een lezing verzorgen. Daarnaast dragen onder meer burgemeester Jan Hamming, de kinderen van de Zaanse Theaterschool en topvioliste Maria Milstein (Muziekhaven) met Ruud Luttikhuizen (piano) bij.  

Stadsdichters Lisa van Tongeren en Reinier Fosch spraken aan de Westzanerdijk de volgende gedichten uit:

HOLOCAUST MEMORIAL 

hoe nog niemand wist dat het begon
in de strengste winter die eeuw 
die eerste maand van het jaar

hoe ze gezinshoofden verzamelden
in het hart van de stad 
dat men beloofde spullen te bewaren
voor buurtgenoten die niet meer terug zouden komen

hoe men dook en hielp duiken
hoe met de mensen ook hun eigendommen verdwenen
een roofbuit
en hoe het gebedshuis werd misbruikt 
tot het laatst toe
dat de brieven uit Amsterdam kwamen
geliefden uit elkaar gingen, en andere pure wanhoopsdaden
hoe ze hoopten en toewensten
hoe alles veranderde 
niemand de regels meer kende
we zullen niet veronderstellen
dat het bekende verhalen zijn
ons constant bewust van onwetendheid
desinteresse, het moedwillig ontkennen
of verdraaien van feiten
we gaan niet harder praten
we bewaren de geschiedenis in kleine
handige formaten om haar door te geven
een afscheid, met de hand geschreven
honderd zevenenzeventig struikelstenen 

een naam bij een gezicht
misschien de stem van iemand
die daar was toen nog niemand wist
dat het begon
zoveel manieren waarop je hier samen
voor het verleden zorgen kan
veilig, inverdan

Lisa van Tongeren
Stadsdichter van Zaanstad


Voor datgeen dat na het donker komt. 
En naar het schijnt het allereerste was waarmee God begon. 
Voordat afstand tussen ons bestond, was het al in beweging, het kent geen tijd dus draai het om.
Tijd bestaat niet voor een foto, een stukje glinster onderweg door ruimtetijd reizend vanaf de zon.
Het maakt niet uit vanwaar of het komt, licht is licht.
Of het als een lens wordt versterkt, een herinnering van verre bron.
En dwars door ijzige nevel brand in de morgenstond. 
Dit, voor wanneer ik reflecteer op het feit dat jij bestond.
Reinier Fosch
Stadsdichter van Zaanstad