Financieel gezien kan de vlag niet uit bij Zaanstad. De schuld is 106 procent van de jaarlijkse inkomsten. Van alle bezittingen en geld is maar 17,7 procent van de gemeente zelf, de rest is geleend.

De belastingen in Zaanstad liggen ruim 10 procent boven het landelijk gemiddelde. Het is dus fors hoger dan in de rest van het land.

Volgens onderzoek van KRO/NCRV’s Pointer neemt Zaanstad daarmee de 30e positie in van de 32 gemeenten met meer dan 100.000 inwoners. Het rapportcijfer is een 6 volgens Pointer. De schuld moet niet meer worden, “want hoe hoger de schuld, hoe lastiger het wordt om het af te lossen. Vanaf 130% wordt het als een risico gezien.”

Risicovol

Die 17,7% eigen bezit is ‘risicovol’ volgens Pointer omdat de kans groot is dat de gemeente tegenvallers niet kan opvangen: “als minder dan 50% van de gemeente zelf is komt zij in de gevarenzone, bij minder dan 20% is het echt risicovol.”

Door de hoge belastingdruk kan de gemeente volgens Pointer daar bij financiële tegenslagen geen extra geld vandaan halen.

Er is niet alleen maar slecht nieuws. Hoe meer een gemeente investeert in grond, hoe meer risico zij loopt. Accountants noemen dat ‘exploitatieratio’, die is in Zaanstad 5,1 procent:

“daarmee loopt de gemeente niet veel risico – de buffer is groot genoeg, zelfs als de grond in waarde daalt. De vaste inkomsten zijn 3% hoger dan de vaste lasten, dus de gemeente heeft genoeg geld om de vaste lasten te betalen.”