De fusiebesprekingen tussen De Orkaan en RTV Zaanstreek over een gezamenlijke aanvraag voor de uitzendlicentie voor de lokale publieke omroep in Zaanstad en Wormerland zijn mislukt.

Beide media hebben ruim een jaar gesproken over zo’n aanvraag en dat resulteerde ook in een gezamenlijk beleidsplan. Maar de cultuurverschillen tussen beide organisaties zijn zodanig dat een solide basis voor langdurige samenwerking en het doorvoeren van ingrijpende veranderingen ontbreekt.

De kans dat de fusie mislukt is aanwezig volgens bestuursleden van beide stichtingen. Omdat de nieuwe fusie-omroep een forse bijdrage aan beide gemeenten vroeg (structureel minstens € 270.000 op jaarbasis en een extra krediet van € 50.000 voor het eerste jaar om de transitie te begeleiden) was dat een te groot risico.

Professionele journalistiek

In het beleidsplan voor het nieuwe Zaans Mediaplatform werd ingezet op een professionele en toekomstbestendige journalistieke organisatie via de website van De Orkaan die aanzienlijk meer nieuws zou gaan brengen dan nu het geval is. Ook zou het nieuws verbreed worden (meer diversiteit in onderwerpen en thema’s), het aantal video’s en podcasts zou worden opgevoerd en er zou meer journalistiek onderzoek komen.

Voor radio en tv waren er forse aanpassingen voorgesteld. De radio zou aanzienlijk meer (Zaans) nieuws bevatten dan nu het geval is en open moeten staan voor initiatieven van organisaties en verenigingen. De tv-zender zou omgevormd worden tot een ‘open kanaal’ waar organisaties, burgers, culturele instellingen, verenigingen en andere initiatieven uit de gemeenschap een plek zouden kunnen krijgen om uitzendingen te maken of te laten uitzenden.

De website zou het domein worden van de professionele journalistiek, radio en tv zouden door vrijwilligers gevuld moeten worden, wel ondersteund door een (betaalde) vrijwilligers-coördinator.

Breuk

Het zijn vooral de plannen voor radio en tv geweest die tot de breuk hebben geleid. Bij het bestuur van RTV Zaanstreek bestond de angst dat er te veel aandacht naar online zou gaan waardoor radio en tv in het gedrang zouden komen. Bij De Orkaan werd getwijfeld aan de bestuurskracht die RTV Zaanstreek in zou kunnen brengen om de ingrijpende transitie te begeleiden. Het wederzijdse vertrouwen tussen beide clubs bleek in de eindfase toch niet optimaal. Daarmee slonk ook het vertrouwen in de goede afloop van dit ambitieuze avontuur.

Beide omroepen dienen nu een eigen plan in. We zijn van mening dat mislukking van het gezamenlijke plan – hoe enthousiast we ook over de inhoud waren – aanzienlijke schade aan zou kunnen richten aan het toch al schrale Zaanse medialandschap. Dan is de Zaanstreek beter af met of De Orkaan of RTV Zaanstreek als lokale omroep.

De gemeenteraden van Zaanstad en Wormerland moeten kiezen tussen beide omroepen.