Zaanstad is de gemeente met de laagste fijnstof-uitstoot binnen de bebouwde kom volgens de Quickscan Duurzaamheid van Natuur & Milieu als de 42 grootste stedelijke gemeenten in Nederland worden vergeleken.
Ook bij de inkoop van eigen duurzame energie en gasloos bouwen doet Zaanstad het goed. Maar op andere onderdelen zit de gemeente in de middenmoot of wordt door Natuur & Milieu bij de hekkensluiters ingedeeld.
Utrecht, Alkmaar, Amsterdam, Groningen en Almere scoren het beste. Heerlen, Emmen, Sittard-Geleen en Helmond halen de laagste scores.
Ook bij de ambities voor “energie-, klimaat- of CO2-neutraliteit” scoort Zaanstad hoog. De coalitie wilde in 2020 “klimaatneutraal” zijn volgens het coalitieakkoord, maar dat is inmiddels bijgesteld tot 2040 (2030 volgens een motie – zie reacties).
Natuur & Milieu onderzocht de gemeenten op 12 onderdelen, variërend van de aanwezigheid van milieuzones tot het scheiden van afval.
Bij de Inkoop van eigen elektriciteit scoort Zaanstad dus goed, en bovendien heeft de gemeente ambities met de voorgestelde aankoop van aandelen in het bedrijf Warmtenet dat 2200 woningen gasloos moet maken. Zaanstad zit in het linkerrijtje omdat ze afgesproken heeft Kreekrijk (Saendelft) zonder gasaansluitingen te bouwen.
Zaanstad is koploper bij het lijstje van de minste fijnstof-uitstoot (PM2.5) binnen de bebouwde kom. “In vrijwel alle steden zijn de concentraties luchtvervuiling nog zo hoog dat dit serieuze gezondheidsschade oplevert” aldus Natuur & Milieu. Snelwegen die door de gemeente lopen zijn buiten beschouwing gelaten omdat de gemeente daar nauwelijks invloed op heeft. In Zaanstad (en ook in Oostzaan) wordt overigens wel druk op lokale bestuurders uitgeoefend om een lagere maximumsnelheid op rijkswegen te bepleiten.
Op een aantal punten moet Zaanstad meer haar best doen volgens Natuur & Milieu. Zo heeft Zaanstad (in tegenstelling tot bv. Amsterdam) geen milieuzones en bij de inkoop van (duurzaam) eigen vervoer is de gemeente een ‘achterblijver’. Ook wordt er relatief weinig zonnestroom opgewekt, hebben weinig gebouwen een groen energielabel en wordt relatief veel huishoudelijk restafval geproduceerd.
Wat betreft klimaatneutraal is de ambitie 2030, beetje gasgeven de komende 12 jaar! https://zaanstad.raadsinformatie.nl/document/5885160/1/Motie_25_Aanpak_klimaatneutraal_2030_
Tja, 2030 per 'motie' - dat is een lege huls. Dat hele criterium is uiteraard dubieus, je wordt afgerekend op een 'ambitie', en Zaanstad is afgerekend op de niet-gehaalde van 2020. We passen het aan, maar durven te wedden dat het niet gehaald wordt. No Way.
Hoe erg is het dan wel niet met de fijnstof bij die andere genoemde, want als ik zoek op fijnstof, springt de Zaanstreek er altijd heel slecht uit. Zaanstad heeft wel haar burgers de gelegenheid gegeven om op een relatief goedkope en makkelijke manier aan zonne-energie te komen, binnenkort wordt dit hopelijk merkbaar, want de eerste daken worden al gevuld en echt wie nu instapte had echt veel voordelen.