De huidige gemeenteraad van Wormerland geeft de volgende raad het advies mee om in te blijven zetten op zelfstandig voortbestaan maar opties te blijven onderzoeken om samen te werken met andere gemeenten.
Die opties zouden vooral samenwerking met Oostzaan en Landsmeer zijn. Eventueel zou de Provincie zelf in kunnen grijpen en een gedwongen samengaan afdwingen. Misschien zelfs wel met Zaanstad.
Het Z-woord viel maar enkele keren tijdens de gemeenteraadsvergadering van Wormerland, maar de schaduw van de grote broer hing over de bijeenkomst. Wormerland beslist in theorie zelf over zelfstandigheid, maar:
“In bijzondere gevallen neemt de provincie de eerste stap. Bijvoorbeeld als dit door regionale ontwikkelingen nodig is. Of als de bestuurskracht van een gemeente zo verzwakt is dat de gemeente haar taken niet meer kan uitvoeren.”
Het is dus voor elke gemeente die op de nominatie staat (dat geldt vooral voor de kleinere gemeenten) zaak om ‘bestuurskracht’ te tonen: de dienstverlening aan burgers op peil houden, ambtelijke taken tijdig uitvoeren, financieel gezond blijven. In Noord-Holland is de gemeentelijke herindeling een vrijwel jaarlijks terugkerend feestje. Vorig werd Beemster bij Purmerend gevoegd, dit jaar komt Weesp bij Amsterdam. Zaanstad en Wormerland zijn zelf ook resultaten van gemeentelijke herindeling.
Risico’s
Alle partijen in de huidige raad blijven het liefst zelfstandig, maar D66 en GroenLinks steunden het collegevoorstel niet. GL wilde vooral meer onderzoek naar de risico’s van het zelfstandigheids-scenario. Volgens Elly Fens (GL) was de samenwerking met Oostzaan in OVER ‘desastreus’: leegloop bij de ambtelijke staf, dure inhuur, vertraging bij bouwprojecten en bestuurlijke onenigheid. Misschien zou het binnenhalen van Landsmeer een optie zijn.
Raadslid Remco Doorn (GL) beschouwde de ‘volksraadpleging’ via huis-aan-huis verspreide kaarten als ‘niet maatgevend’ door de lage respons. GL kreeg weinig steun. Andere fracties vonden het onderzoek prima, waren best tevreden over OVER en vonden dat er al genoeg onderzoek was gedaan. Volgens Ronald Hendriks (VLW) werd er al ruim 10 jaar tevergeefs met Landsmeer gepraat.
D66’s Hans Kramer wilde ook meer onderzoek. Dat er kansen in de regio waren was volgens hem een illusie, de huidige samenwerking met Oostzaan noemde hij ‘beroerd’. Maar D66 kreeg alleen steun van GroenLinks. Voor D66 was zelfstandigheid geen doel op zich: “liever gefuseerd met het zwembad open dan zelfstandig met het zwembad dicht. Het gaat om de dienstverlening en de voorzieningen”.
Het was duidelijk dat er verkiezingen in aantocht zijn. Geen partij gaat de strijd in met fusie- of opheffing als eerste optie. Dat is politieke zelfmoord. CDA’s Albert Stol: “we koesteren de zelfstandigheid’. Maarten Haalboom (POV): “wij houden ons aan ons woord, voor zelfstandigheid”. Kees-Jan Kindt: “samenwerking met Oostzaan is efficiënt”. Ronald Hendriks (nu als eenmansfractie): “wij hechten aan onze zelfstandigheid.”
Vergadering terugkijken kan hier.
Het fuseren van gemeentes is niet van de laatste tijd. Om dicht bij huis te blijven: al in 1811(!) werden Oost- en Westzaandam samengevoegd en in 1974 kreeg dit een vervolg met het samenvoegen van 7 gemeentes tot Zaanstad. En wat dit laatste betreft: ik kan niet anders dan Gert van Houts gelijk geven die gisteren meldde dat geen inwoner van hier het over Zaanstad heeft maar over Krommenie, Westzaan, Koog a.d. Zaan etc. En ook heeft elke gemeente heeft tot nu toe nog steeds zijn eigen identiteit en gemeenschapszin weten te bewaren. In dat opzicht hebben Wormer en Jisp niets te vrezen indien er onverhoopt voor kiezen om met Zaanstad samen te gaan.
ik vind al die Fusie's tussen gemeentes maar een vorm van dictatuur, jullie willen zelfstandig blijven? daar komt niets van in jullie gaan samen met???? zet de provincie en dan heb je als democraat niets meer te zeggen want zij zijn de baas en hun wil is wet, niet kijken naar wat de burger wil nee je zin als provinciebestuur doordrukken, zodat de burger nog verder van de politiek af komt te staan, en dat vinden ze dan vreemd gek hé?
Op zich klopt het wel dat een kleine gemeente niet meer voldoende is. Maar dat komt door alle verantwoordelijkheden die de rijksoverheid naar de gemeentes heeft gekieperd, met een minimaal budget, dus een verkapte bezuiniging. En zo hebben de hogere overheden dat zelf veroorzaakt, waardoor de gemeente groter moet worden, waardoor het verder van de burger af staat. Oplossing: taken weer terug, zodat het ook niet meer uitmaakt of je in een rijke of arme gemeente bepaalde voorzieningen nodig hebt.