Voor het festival Boulevaart in Krommenie komt het waarschijnlijk te laat, die hebben de handdoek al in de ring gegooid wegens het ondoordringbare vergunningen-oerwoud dat Zaanstad heeft opgetrokken. Maar voor de toekomst gloort er hoop: het moet eenvoudiger, “daar gaan wat aan doen” zei Wessel Breunesse, cultuur-wethouder van GroenLinks tijdens het Vonk-debat over “Bruist Zaanstad nog in 2040” in Café De Fabriek in Zaandam.

2040 is nog ver weg, maar de weg daarheen loopt voor mensen die iets willen organiseren vaak over onbegaanbare paden vanwege de toenemende hoeveelheid eisen waaraan ze moeten voldoen. Paul Riteco, onder meer organisator van het Food Festival in Wormerveer legde het aan de wethouder voor die later daar een belofte aan koppelde. Dat is een stapje verder dan ‘meenemen’ merkte de wethouder snedig op, want dat is iets waar politici vaak mee wegkomen, meenemen is makkelijk, doen vaak een probleem.

Breunesse lag niet wakker van de lage positie van Zaanstad bij de nationale cultuur-benchmark: “Zaanstad is nu eenmal geen stad maar een verzameling van dorpen en een stad”. De vele activiteiten van de amateur-sector in al die kernen was wel iets om trots op te zijn. En die sector is ook gesteund om de gevolgen van corona te bestrijden.

Poppodium

Concrete toezeggingen op het gebied van een nieuw poppodium kon interviewer Lennart Booij niet aan de wethouder ontlokken, verder dan “we zitten nu in fase 3” kwam hij niet. Na diverse forumdiscussies, rapporten en een busreis van raadsleden en ‘stakeholders’ is er nog geen concreet plan. Veel hoop biedt de cultuurnota van Zaanstad overigens niet volgens Booij, er zou geen plek zijn voor een nieuwe grote speler die structureel gefinancierd wordt. Nu zit Podium DeFlux aan de rand van Zaanstad en mini-podium De Kamer boven de Koperen Bel op de Dam. Er zijn woningbouwplannen voor het terrein van de Groote Weiver maar er is nog geen steen gemetseld voor het nieuwe cultuurpaleisje in Krommenie (Durghorst). Het bruist nog zeker niet genoeg aldus rapper Marvin van Middenweg. Hij organiseert wel avonden in de Groote Weiver, maar zou graag meer opties hebben om op te treden.

De gevestigde instellingen (Zaans Museum, Zaantheater, DeFlux, Raaz) leken nogal tevreden met zichzelf. Het culturele klimaat bruiste genoeg. Tegengeluiden kwamen van mensen die toch meer aandacht voor muziek-educatie wilden (Wilma Vloon) of die voor een ‘echte’ muziekschool pleitten. Een docent brak een lans voor betere tarieven voor ZZP’ers die lesgeven: “wij kunnen daar echt niet van leven”. Landelijk is er wel beleid dat mensen fatsoenlijk betaald moeten worden, maar dan moet de subsidie dus omhoog. Dat leek niet echt een haalbare kaart.

Rayen Panday

Moet Zaanstad meer eisen aan cultuursubsidies stellen? Moeten activiteiten ‘vernieuwend’ zijn en een ‘nieuw elan’ hebben? Daar was de zaal niet uit, eigenlijk was er niks mis met het oude elan, het bruiste vroeger genoeg in Zaanstad

Afsluiting was door Rayen Panday, oorspronkelijk uit Suriname maar geboren en getogen Zaandammer. Bestaat Zaanse cultuur? Natuurlijk, maar die moet je zelf maken (net als de Surinaams cultuur).

Door Piet Bakker (De Orkaan)