Orkaanlezer Kees van Buren maakte zich van de week nogal kwaad over een Orkaanbericht, dat volgens hem onzinnig en Orkaanonwaardig was: je reinste komkommerjournalistiek.

Dat is echter geen uitvinding van de Orkaanredactie, maar een eeuwenoud begrip.

Door Anneke van Dok

Toen ik, eind jaren zestig, als leerling-journaliste bij De Typhoon begon, gaf een collega mij de volgende verklaring van het fenomeen: wanneer er in de zomermaanden weinig nieuws was, werden groenteveilingberichten extra groot afgedrukt, als paginavulling. Ik nam die uitleg toen voor zoete koek aan, maar nu ga ik op nader onderzoek uit, via Wikipedia: de verklaringen zijn even historisch als geloofwaardig. Het begrip blijkt oorspronkelijk afkomstig te zijn van Duitse kleermakers, die rond 1700 in London werkten en zich beklaagden over de geringe klandizie als de adel de stad in de zomertijd verliet. Zij spraken van Sauregurkenzeit, wat in het Engels werd vertaald in: cucumber-time. In Nederland dook het begrip pas in 1787 op, in een dialoog van het Rotterdams- patriottenblad Het Saturdagse Kroegje:

‘Is er nog nieuws uit Den Haag?
‘Nee in de komkommertijd staat alles stil.’

Mijn redactiechef bij De Typhoon, Klaas Pot, hield destijds zijn leerling-journalisten in de zomer flink aan het werk. Hij had een lijstje met klusjes, waarvoor normaal geen tijd of ruimte was. Zo werd ik naar Wormer gestuurd, naar een huis met een gevelbord, waarop Het kon net stond geschreven. Omdat er ook een bord Te koop in de tuin was neergezet, moest ik er aanbellen en vragen of het soms net niet meer kon. Op de terugweg kon ik dan ook nog even langs bij meneer Bueno de Mesquito in Zaandam, met de vraag of hij familie was van de gelijknamige, beroemde komiek. De opdrachten van Klaas vond ik een beetje gênant, maar ze leverden wel grappige en soms tragische berichten op, die kenmerkend waren voor De Typhoon, en die garant stonden voor de hoge oplage van de krant.

Ik mis de kleine berichten in de hedendaagse streekkranten: in komkommertijd maar ook gedurende de rest van jaar: de recensies van de amateurvoorstellingen, de pikante uitspraken van politici, de opgewonden beschrijvingen van hittegolven met blad vullende foto’s van waterpret. Wat mij betreft mag het altijd komkommertijd zijn, want die vrucht wordt tegenwoordig het hele jaar gekweekt.

Boek-dok.nl heeft een nieuw boek in de etalage: Ambassadeur in Zagreb, geschreven door Joop Scheffers.