Anneke van Dok: Je moerstaal
Ik ben altijd nieuwsgierig hoe De Orkaan het Raadslid van de Week aanwijst, dat niet per se het beste hoeft te zijn. Het is lastig om criteria te noemen voor wat goed en fout is in de politieke leeuwenkuil.
Door Anneke van Dok
Zo kan het Raadslid van de (vorige) week, Eric Sellmeijer, al fietsend hoog scoren, wanneer hij zijn waarnemingen van de straat plukt en ze de raadzaal inbrengt. Aan zo’n man of vrouw is grote behoefte in een wereld, waarin een politicus zijn informatie van veertig vierkante centimeter afleest.
Geen gezicht: Kamerleden of raadsleden die naar hun schermpje staren, in plaats van te luisteren naar hun collega’s. Een voorzitter, die de bode opdracht geeft alle apparaatjes in te nemen, voordat de vergadering begint, heeft mijn sympathie.
Een goed raadslid beschikt over een onverbloemd taalgebruik. Volgens De Orkaan is Eric Sellmeijer daar een beetje te ver in doorgeschoten, maar Zaanstad heeft wel een kampioen in welsprekendheid voortgebracht. Marcus Bakker sprak altijd zijn moerstaal, schijnbaar uit het hoofd. Toch moest zijn betoog, vanwege de partijdiscipline, stevig zijn voorbereid.
Ik vind het merkwaardig, dat kinderen heel duidelijk over moeilijke onderwerpen kunnen praten, waar volwassenen vluchten in vakjargon. Tijdens een kindergemeenteraad, die ik altijd met veel plezier voorzat, hoorde ik een 10- jarige gewoon zeggen: ‘Ik vind het stom dat,’ en ‘Ik wil graag dat.’
Volwassen raadsleden vinden ‘Naar mijn bescheiden mening,’ of ‘Het is dringend gewenst’ blijkbaar deftiger of veiliger. Ergens op weg naar de volwassenheid hebben we onze tong verloren en er spraakmachine voor teruggeplaatst.
Ik vind het heel prettig als een raadslid uit het hoofd spreekt. Wanneer iedereen zijn mening van een briefje voorleest, krijgt het publiek een rij flatgebouwen gepresenteerd: identieke betogen zonder dwarsverbindingen, omdat het nu eenmaal zo op het papier staat. Spreken wordt dan oudroest, waar luisteren goud moet zijn.
Wat is je “moerstaal”?
Je bent aanwezig op de herdenking van de Februaristaking
Je woont een debat bij in de Raad met kinderen over ons politieke bestel
Je gaat mee met ondernemers op werkbezoek naar Leeuwarden
Je praat met medewerkers en bewoners van Mennistenerf
Je praat met bewoners van de Rosmolenbuurt over funderingsproblemen
Je gaat naar de barbecue in de buurttuin in Poelenburg omdat de beheerders 25 jaar getrouwd zijn
Je helpt de kledingbank met verhuizen
Je bezoekt de nieuwe daktuin van Pennemes
Je bent aanwezig op de 4 mei herdenking om een krans te leggen
Je bezoekt Pakhuis de Vrede om te horen wat er leeft
Je bezoekt een modeshow van de Kledingbank
Je bezoekt een bewoner in Haaldersbroek omdat zijn woning wordt verkocht
Je bezoekt een bewoner thuis in Wormerveer omdat hij funderingsproblemen heeft
Je kookt voor een brunch voor mantelzorgers
Je luncht samen met mantelzorgers in de Amandelbloesem
Je loopt mee met de Deur tot Deur loop van Mennistenerf
Je praat met mensen in de Russische buurt over een grasveldje
Je gaat een kijken wat een Kreekrug is en waarom het behouden moet worden
Je organiseert een bezoek van 12 bejaarden aan de nieuwe Gedempte gracht en het gemeentehuis
Je hebt gesprekken thuis met de initiatiefnemers van de Amandelbloesem
Je gaat mee met 3 van de 4 stadsexpedities in Zaanstad
Je bezoekt de werkgroep in Zaandijk over de komst van de Kraaien
Je bezoekt een bijeenkomst in de Achtersluispolder over de toekomst van dat gebied
En waar “je” staat mag je mijn persoontje invullen!
En……..zo kan ik nog wel heel wat veertig vierkante centimeters doorgaan zonder het daarvan op te lezen. En….iedereen die ik gesproken en ontmoet heb heeft zo zijn eigen “moerstaal”
En…….ik weet zeker dat veel van mijn collega’s ook op veel plaatsen aanwezig zijn zonder dat dat altijd voor iedereen zichtbaar is.
En………ja, ik doe mijn bijdrage altijd uit mijn hoofd!
En………ja, ik vind het artikel eigenlijk een beetje gezeur/gezeik.
Of is dat te onverbloemd?
En….ja, ik nodig je graag een keer uit om daar eens een goed gesprek over te hebben over hoe het mooier kan.
En….ik vind je artikel ook wel weer leuk want in één ding heb je weer wel gelijk……het debat in de Raad kan best af en toe wat meer “moers”!
Tjeerd Pietersma
Raadslid PvdA Zaanstad
Dat bedoel ik met onverbloemd ja!
Leuk, gaan we snel doen.
Beste Tjeerd
Wat hebben al de punten te maken met het spreken van je moerstaal?
Je somt alleen maar een (groot)aantal punten op over dingen die je zou kunnen gaan doen en daar zul je ongetwijfeld meningen van anderen horen(soms in verschillende talen)
Bij het begrip “je moerstaal” heb ik echter een ander beeld, dat betekent in mijn ogen de taal die je meekrijgt vanuit je opvoeding(van je vader en moeder, school, omgeving waarin je opgroeit)
De “moerstaal” is al vele jaren(eeuwen) onderhevig aan import van anders sprekenden(andere taal) en het is iets dynamisch, maw, het verandert continue
Ik kan heel stoer gaan zeggen dat ik groos ben op “onze” moerstaal maar ondertussen zijn er woorden binnengeslopen zoals walla en tamman
Walla en tamman zijn ook woorden in de moerstaal, het zijn alleen woorden die recent zijn binnen geslopen in ons taalgebruik, net zoals er in de 18e/19e eeuw Franse woorden zijn ingeslepen in ons taal gebruik, of neem alle Engelse woorden die ingeburgerd zijn
Ik zou graag een voorbeeld willen gebruiken van een onderdeel van de show van Theo Maassen waarin hij een verhaal vertelt met alleen maar Franse woorden als clou(Frans?)
Ik heb er echter al eens vaker naar gezocht en kan het niet vinden als clipje(Engels?)
En het lukt helaas ook niet om de (gratis)volledige show te vinden(ik mag het wel kijken maar dan moet ik nog een keer betalen terwijl ik al kijk en luister geld heb betaald, maar dat is een andere discussie)
Ik hoop dat je snapt wat ik bedoel, de nieuwe straattaal zal uiteindelijk verrijkt worden met nieuwe woorden en dat zal onze moerstaal worden
Beste Erik,
Met een moeder uit Friesland en een vader uit Indonesië levert mijn “moerstaal” een leuk dialect op. Ik heb het in de loop der jaren wat moeten bijschaven om met iedereen in gesprek te kunnen blijven. Of opleiding daar nu altijd bij helpt weet ik niet. Vaker is het, hoe hoger opgeleid, hoe minder mensen begrijpen wat je zegt of bedoelt te zeggen. Misschien leuk om een vak toe te voegen aan HBO en Universitair onderwijs ” straattaal” of zoiets.
En Theo Maassen kan je hier vinden http://www.ikkiesfrans.nl/quizzes/frans-of-nederlands/ (gratis).
Tjeerd Pietersma