‘Chauffeur’ is best een moeilijk woord. Die twee ff’en en de au. Altijd is er een kleine hapering voordat m’n vingers de juiste letters weten te vinden.
Gisteren schreef ik, samen met collega Nick, een artikel over een chauffeuse die in haar gezicht is gespuugd door een man die illegaal mee wilde rijden op de bus.
In het stuk gebruikten we ‘chauffeur’, ‘chauffeuse’ en ‘vrouwelijke chauffeur’ door elkaar. Daar dachten we niet over na, het is taal.
Sandra, een collega van de buschauffeuse reageerde onder het stuk. Zij sprak haar afschuw uit over wat er gebeurde. Terecht. Zeer. Daarnaast stelde ze:
‘… het woord buschauffeuse bestaat niet. Je bent buschauffeur. Je praat ook niet over een dokteres, slagerin, bakkerin et cetera. Het is de chauffeur van de bus of de buschauffeur!’
Wat ze zegt over het woord chauffeuse (nu moet ik dat weer met die hapering tikken), klopt niet. Het woord bestaat wel degelijk in de Nederlandse taal. Als Sandra graag chauffeur genoemd wil worden dan respecteer ik dat, maar dat wil niet zeggen dat ik het begrijp. Waarom zou je vrouwelijke vormen van (beroeps)aanduiding links laten liggen? Komt dat voort uit onzekerheid? Uit het gevoel dat een vrouwelijke benaming ongelijkheid met zich meebrengt? Of dat ‘de mensen’ minder respect hebben voor de vrouwelijke versie? Dat is ongetwijfeld zo in bepaalde gevallen, maar dat gebrek neem je niet weg door een titel te vermannelijken.
Waarschijnlijk is het gebruik van chauffeur bij een chauffeuse bedoeld als een vorm van emancipatie. Maar ik zie het eerder als het gevolg van een gevoel van minderwaardigheid. En dat ligt niet bij de chauffeuse maar bij de maatschappij.
Wat toch een geneuzel op niets af. Ellenlange teksten over wel of niet eur of euse maar niets over de daad en of de booswicht al is opgespoord. Je kunt zien waar in dit land de prioriteiten liggen want geen enkele reactie op die vieze wolken vanmorgen uit dat dorp ten zuiden van Zaanstad
Welke vieze wolken, niets gezien of geroken toen ik om 8 uur opstond.
Brand in een potgrond bedrijf aan de Ankerweg in Amsterdam. Ten oosten van de Hempont. Met de zuidenwind zal dat waarschijnlijk ten oosten van de Zaan overgetrokken zijn. Eerste melding was rond 05.00 uur.
In de jaren '90 hebben we afscheid genomen van de 'vrouwenlijke' beroepsnamen omdat er op dat moment nog werkgevers waren die een chauffeuse rustig 15% of meer salaris minder betaalden dan een chauffeur.
Schrijf in in het vervolg: een persoon die de bus bestuurde. Ben je goed neutraal bezig, en geeft minder gezeur.
Wat een geneuzel over een taalkwestie, iedereen heeft gelijk , klaar! Maar laten we niet voorbijgaan aan het feit dat iemand in het gezicht spugen erg confronterend en vernederend is.
Merel, wel 'vreselijk' voor je dat je zo jong bent😂
Buschauffeuse staat er gewoon is. Prachtig woord ook!
Priester/Priesteuse? Denk niet de Paus z'n zege daar aan geeft. De Pauseuse is namelijk nog heel ver weg.
In Duitsland bestaat deze duscussie niet omdat ooit is bepaald dat een beroepsuitoefenaar als het een vrouw betreft ieen beroepsuitoefenarIN wordt genoemd. Zo tref je in Duitsland Ärtztinen aan en Soldatinen. Of een tinnen soldaatje van vrouwelijke kunne ook een Zinnsoldatin heet zal ik eens aan mijn kleinkinderen vragen…
Inderdaad, het woord chauffeur bestaat absoluut in de Nederlandse taal en chauffeuse van een bus kan ook, bus chauffeuse is ook nog mogelijk maar buschauffeuse aan elkaar is een niet bestaand woord. Ik val niemand aan maar als je journalist bent en stukjes schrijft, vind ik wel dat je het goed moet opschrijven. In de tekst staat het verder wel goed maar de kop is "Buschauffeuse in gezicht gespuugd". Het woord aan één stuk bestaat niet. Het beroep is buschauffeur en je bent chauffeuse van de bus, Jammer dat mensen zich zo aangesproken voelen, je kunt het ook als leermomentje zien. Ik neem aan dat je dan ook als een dokter iets overkomt het stukje schrijft met het woord dokteres en bij een overvallen vrouwelijke slager schrijf je waarschijnlijk slagerin. Tja, dat kan, ik vind het vreemd staan uit de pen van en journalist die voor groot publiek schijft. Vrouwelijke benamingen van beroepen is al heeeeeeeel lang verleden tijd. Echt heeeeeel lang.
Hoi Sandra, dan toch nog 1x een nuance van mijn kant. Als het onbekend, of niet relevant wat het geslacht is, dan zal de mannelijke variant van het woord worden gekozen. Is het wel relevant dan wordt vaak uitgeweken naar een andere constructie. De busbestuurder was een vrouw, waardoor er meer nadruk bij de daad wordt gelegd. Mishandeling en bespugen van een man is al een zeer laffe onacceptabele daad, maar als je dat ook nog bij vrouwen doet is het helemaal het laagste van het laagste. Vandaar is het woord buschauffeuse in dit geval niet fout, of verkeerd. Ik wens jou en jouw collega's veel plezier tijdens jouw werk en geen narigheid toe. Trots op de buschauffeur m/v :-)
Absoluut een hele laffe daad maar spugen vind ik sowieso vreselijk laag, smerig en onacceptabel. of je dit tegen een man of een vrouw doet. De rest van zijn agressieve gedrag tegen een vrouw baart mij meer zorgen. Ben benieuwd hoe hij het zou vinden als iemand dit bij zijn moeder/zus/oma of tante zou doen. Nog even over het woordje buschauffeuse....het wordt erg opgeblazen. Waarschijnlijk heeft Merel er zi van wakker gelegen dat het al nieuws artikel in de Orkaan is gezet. Over onzekerheid gesproken maar goed, wijsheid komt met de jaren en ze is nog vreselijk jong. Ik neem het haar niet kwalijk, eigenlijk voel ik mij vereerd dat ik als een nieuws artikel helemaal in de Orkaan sta. Ook wel fijn want nu wordt het extra benadrukt.
Hoi Sandra, Ik voelde het ook niet als een aanval. Ik ben het gewoon niet met je eens. Je commentaar onder dit stuk begint overigens wel ietwat persoonlijk aanvallend te worden en dat is nergens voor nodig. Het uitsluiten van bestaande woorden vind ik een verschraling van de taal. Daarbij zet ik vraagtekens bij de reden van uitsluiting. ‘Het woord aan één stuk bestaat niet’ stel je. Je hebt het mis. Deze link staat ook al in het stuk: https://woordenlijst.org/#/?q=buschauffeuse PS wel lief dat je me 'vreselijk jong' schat!
mee eens.. waarbij moet worden opgemerkt, dat soms met de vrouwelijke vorm(#secretaresse) een heel ander beroep (#secretaris) wordt aangeduid; vaak is het echter helemaal niet van belang, of je het over een man danwel een vrouw hebt; (ik heb daarvoor de schrijfwijze "zhij" bedacht) chauffeur of chauffeuse is voor mij volkomen gelijkwaardig; het is iemand die zijn/haar passagiers veilig van a naar b brengt. Iemand (m/v) bespugen, voelt voor mij toch als een vorm van aanranding ( want aantasting van de persoonlijke integriteit) en zou dan ook ook als zodanig bestraft mogen/moeten worden
Bovenal blijkt uit de discussie dat Sandra in feite aangeeft dat ze gewoon trots is op haar beroep van buschauffeur! Dat idioten dat verkloten door a sociaal en hufterig gedrag is al ver over grenzen. Dat Merel hieraan voorbij gaat en er een semantische kwestie van maakt vind ik in dit verband een misser.
Waar gaat dit over? Er is een vrouwelijke buschauffeur is mishandeld en daarover wordt gescheven. De journaliste, Merel, van De Orkaan wordt "aangevallen" over één woordje. Een ieder die wel vaker hier meeleest in diverse artikelen leest ook, hoe slecht de gemiddelde Zaankanter de nederlandse taal machtig is. (of moet nederlands met een hoofdletter N?) Maar daar hoor je nooit iemand over. Het feit is dat een vrouw tijdens de uitvoering van haar werk is bespuugd door een asociale kerel. En dat is al erg genoeg. Merel, hulde voor jouw berichtgevingen bij De Orkaan.
Hou het neutraal en noem het bestuurder...........zo simpel kan het zijn.
Een reden voor mij om de vrouwelijke[1] vorm links te laten liggen is dat het er om gaat wat iemand doet, niet wat het geslacht is. Iemand bestuurt een bus, iemand slaat spijkers in planken. Ik zie juist één benaming voor een beroep als emancipatie. [1] Waarbij voor mij b.v. "chauffeur" niet noodzakelijk naar een man verwijst.
Dat was dus ook wat ik bedoelde. Vrouwelijke benamingen van beroepen zijn al super lang van de baan. Ik heb ook niemand aangevallen maar i vind wel dat een journalist qua schrijven professioneel over hoort te komen. Het is ook totaal niet relevant voor het artikel om de vrouwelijke vorm in de kop te vermelden. Ik vind het jammer dat iemand zich kennelijk zo aangesproken en onzeker voelt dat er een apart stukje over geschreven moet worden. Het was niet super belangrijk maar vind wel dat mijn beroep goed benoemd wordt.
Ik sluit me bij je aan, Sandra. Ik ben ook van mening dat we allemaal buschauffeurs zijn en blijf me uitspreken over het onjuiste woord "chauffeuse". Wel altijd met een uitleg erbij en een vriendelijke lach, maar toch vasthoudend! :)
Hai Sandra, dat laatste, over aangesproken voelen, begrijp ik niet. Ik stel zo'n gedachtewisseling in de journalistiek juist ontzettend op prijs. Het zette mij aan het denken, goed dat het aangekaart wordt. Jij geeft aan buschauffeur genoemd te willen worden, de auteur dubt en deelt dat. Wat weer reacties oplevert op basis waarvan ik mijn mening weer wat aanscherp. En anderen wellicht ook.
Gevoel speelt op de een of andere manier toch wel vaak een rol denk ik. Bij onderwijzer denk je bijvoorbeeld meteen aan een man, omdat je bij een vrouw onderwijzeres zegt. Leerkracht is dan een beter woord. bij dokter is dat niet zo, dan denken de meeste mensen zowel aan een man of een vrouw.