Volgens cijfers van het CBS overleden in 2020 in de Zaanstreek 1.832 mensen, in 2019 waren dat er 1.456. Dus een verschil van 376.
De officiële RIVM-cijfers over het aantal sterfgevallen aan corona in de Zaanstreek zijn aanzienlijk lager: 143 in 2020.
Of dat allemaal aan corona te danken is, kan het CBS niet zeggen omdat de officiële doodsoorzaak alleen bekend is van de mensen die in het eerste halfjaar overleden. Over die periode schrijft het CBS “De oversterfte in die periode wordt dus volledig veroorzaakt door sterfte aan het nieuwe coronavirus.” Dat geldt dus voor heel Nederland, en: “In heel 2020 overleden bijna 169 duizend mensen, ruim 15 duizend meer dan verwacht.”
Overigens kunnen er ook andere doodsoorzaken zijn aldus het CBS:
“De sterfte was met name hoog in het voorjaar tijdens de eerste golf van de corona-epidemie. Maar ook tijdens de hittegolf in week 33 en 34 en tijdens de tweede golf van de corona-epidemie stierven meer mensen dan verwacht.”
Hieronder de sterftecijfers in de Zaanstreek over 2019 en 2020 van het CBS.
Per week ziet het als volgt uit, duidelijke pieken in 2020 in april-mei, in de zomer ook een uitschieter en vervolgens vanaf week 40 permanent hoger dan in 2019.
Het CBS heeft ook een video gedeeld met uitleg over wat ‘oversterfte’ nu eigenlijk betekent.
Je kunt geen conclusies trekken uit absolute sterftecijfers. Er zijn meer redenen dat die stijgen. De belangrijkste en makkelijkst te verklaren reden is dat er meer ouderen zijn en meer inwoners. Het gaat om het gemiddelde aantal gestorvenen ten opzichte van de totale bevolking, die redelijk stabiel is rond 0,89 procent en die licht kan fluctueren. Het zegt ook weinig over een klein gebied. Te grote en te kleine getallen geven te veel afwijking van de standaard. Een statisticus als Maurice de Hond legt dat keurig uit. Dan blijkt er in Nederland zo goed als geen overstrekte te zijn. Wel is het aantal ouderen hoger ten opzichte van de hele bevolking. Dat heet vergrijzing in de demografie en wordt bevorderd door veel zorg aan ouderen en door het uitblijven van een normaal aantal geboorten. Dat is de situatie waar we in zitten. Bevorderen van het aantal geboorten is het eenvoudigst met goede kinderopvang en een stabiele economische situatie. Quod non.in 2020.
Je kan prima conclusies trekken uit de absolute sterfecijfers, die liggen in heel Nederland bijna 10 procent hoger dan in 2019. Die cijfers zijn vooral hoger in april (eerste coronagolf), zomer (hittegolf) en laatste maanden (tweede coronagolf). Zie de link naar CBS voor de grafiek van de landelijke cijfers, en binnen de Zaanstreek een identiek patroon. Toeval? Natuurlijk niet, tenzij je gelooft dat corona niet bestaat, dan is er natuurlijk ook geen oversterfte. Dat het komt door het hoge aandeel van ouderen is natuurlijk onzin, die waren er in 2019 ook al.
Kan de oversterfte niet eerder een direct gevolg zijn van de handrem op de reguliere zorg. Vooral bij de eerste golf werd voorrang gegeven aan corona-patiënten, waardoor èn de ziekenhuizen, èn de specialisten, èn de huisartsen op de rem moesten trappen en niet of minder behandelden en vooral op last van hogerhand niet doorverwezen.
Dat is onmogelijk. Van de ruim 15.000 'oversterfte' is aangetoond dat meer dan 13.000 besmet waren met corona. Die zijn dus daaraan overleden (mogelijk in combinatie met ander onderliggend lijden). Van de eerste golf (t/m juni) heeft CBS alle doodsoorzaken en stelt ze dat corona voor vrijwel de gehele oversterfte verantwoordelijk is. Het is ook niet zo geweest dat de hele zorg is afgeschaald. Acute zorg is altijd doorgegaan, het uitstellen van operaties kan niet tot 15.000 doden hebben geleid. In het ZMC lagen bv. max ongeveer 20 corona-patienten. Mensen konden meestal gewoon naar de huisarts en het ziekenhuis. Als laatste: als het te maken heeft met reguliere zorg zou je niet van die plotse stijgingen en dalingen zien in de statistiek maar een geleidelijke stijging vanaf mei/juni.
Verbaast mij niets. Als intensief volger van de “ ontbijtshows “ op de BBC en Duitsland valt mij een ding op. Het percentage overledenen gerelateerd aan de nieuw gemelde gevallen ligt daar veel hoger dan hier. Met de nu gepubliceerde oversterfte naderen die percentages de Nederlandse werkelijkheid. Het virus is dus veel dodelijker dan bepaalde groepen in onze samenleving ons trachten wijs te maken.