Wat vinden de 14 partijen die meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart van het referendum, sociale woningbouw, een jeugdhonkverbod, vakantiehuisjes in Oostzaan (?), de A8-A9, openingstijden van café’s, een hengelverbod, De Kraaien (in Wijdewormer?), parkeergarages, nieuwe coffeeshops, islamitische scholen, jeugdzorg, verplicht werken in de bijstand, biologisch boeren, windmolens, de stadspas, cameratoezicht, dorpsraden, de busbrug, huisvesting voor statushouders, de sloop van de Peperstraat, 30 km max, vuurwerkverbod, biomassacentrale, bouwen buiten bebouwde kom, stinkend verkeer, Pinksterdrie, BOA’s met een keppel…

Dat wordt je allemaal gevraagd bij de stemwijzer voor Zaanstad en dan rolt er een stemadvies uit.

Door Piet Bakker (redacteur De Orkaan)

Opvallend zijn vooral de vragen waarbij een keuze gesuggereerd wordt die er helemaal niet is. De partijen in Zaanstad gaan niet besluiten over de A8-A9-verbinding (dat doen Provincie en Rijk), en zelfs die beslissing laat nog jaren op zich wachten.

De besluitvorming rond de Peperstraat is afgerond maar via de stemwijzer wordt gesuggereerd dat het allemaal nog terug te draaien is. Dat laatst geldt voor meer onderwerpen, maar eerder genomen besluiten terugdraaien is een teken van onbetrouwbaar bestuur.

Dus dat geldt ook voor de busbrug; dat is afgetikt hoewel de realisatie nog wel ruim een jaar kan duren. Ook over de Kraaien is een besluit genomen, daar wordt al gewerkt. Maar volgens de stemwijzer kan de raad nog besluiten dat ze in Wijdewormer moeten blijven. De referendumverordening werd vorige week al in de raad aangepast, maar volgens de vraagstelling wordt er de komende jaren nog beslist of er überhaupt een referendumverordening moet komen. Kan de gemeente de biomassacentrale sluiten nadat alle vergunningen zijn verleend? Over de coffeeshops heeft al besluitvorming plaatsgevonden (maar of die in Noord komt is nog niet bekend – maar dat wordt dus niet gevraagd).

Een hengelverbod is zeer waarschijnlijk onhaalbaar. Wel een heftige discussie maar niet iets dat door de raad kan worden besloten (behalve volgens de stemwijzer dus). Een gemeente kan geen islamitische scholen verbieden of stimuleren. De gemeente moet zich gewoon houden aan de regels voor de vestiging van nieuwe scholen. De nieuwbouw buiten de bebouwde kom is door een provinciale regeling zo goed als onmogelijk, dus daar kan de gemeente weinig uitrichten.

De discussie over windmolens gaat over de turbines in Amsterdam, en ook daar heeft Zaanstad zeer weinig over te zeggen.

Statushouders (vluchtelingen met verblijfsvergunning) hebben geen ‘voorrang’ meer, maar gemeenten hebben gewoon de taak om mensen met een verblijfsvergunning woonruimte te geven: “de verdeling van vergunninghouders bepaalt de Rijksoverheid elk half jaar en is afhankelijk van hoeveel mensen er in de gemeente wonen.” Geen besluit van Zaanstad dus.

Ook een hele rare is de stelling dat er ’40 procent sociale huur’ moet komen bij nieuwbouw. Totaal onrealistisch. Waarom niet gewoon gevraagd of partijen voor of tegen de huidige grens van 30 procent zijn? Dat wordt waarschijnlijk de discussie bij de coalitieonderhandelingen.

Wat bijvoorbeeld niet wordt gevraagd is of Zaanstad door de knieën moet voor Vervoersregio en ProRail bij het besluit over de Guiswegtunnel (in 2022 besluit raad gevraagd).

Onze stem over de stemwijzer: met dartpijltje op stembiljet een partij kiezen is ook een optie. Het is een grabbelton: onnozel, simplistisch en misleidend.